Sụt cân, lo lắng, bồn chồn... vì không thích nghi được với thực tế
Vừa qua, Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai tiếp nhận điều trị cho một bệnh nhân nữ mắc tình trạng rối loạn sự thích ứng.
Qua khai thác bệnh sử, được biết bệnh nhân có tiền sử tăng huyết áp điều trị thường xuyên, ổn định. Tính cách hay lo lắng cầu toàn.
Khoảng 5 tháng nay, chồng bệnh nhân có làm ăn thua lỗ, nợ nần. Bệnh nhân căng thẳng, luôn suy nghĩ về chuyện kinh tế gia đình, lo không trả được nợ bệnh nhân hay hồi hộp trống ngực, lo lắng bồn chồn bất an, mệt mỏi chậm chạp, ít nói, ít tươi cười, ăn kém ngon miệng, sút 4kg trong 2 tháng nay.
 |
| Ảnh minh họa. |
BSCKII Vũ Thị Lan, Viện Sức khỏe Tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, bệnh nhân nhập viện với cảm xúc lo lắng, buồn chán, giảm công việc nội trợ, bồn chồn, ăn uống kém, ngủ khó vào giấc.
Tại bệnh viện, qua thăm khám, bệnh nhân được chẩn đoán rối loạn sự thích ứng với phản ứng hỗn hợp lo âu và trầm cảm. Người bệnh được điều trị bằng liệu pháp hóa dược chống trầm cảm, giải lo âu, an thần kinh, cùng với liệu pháp tâm lý: trị liệu tâm lý cá nhân, thư giãn luyện tập.
Sau 3 tuần, bệnh nhân thuyên giảm tốt các triệu chứng, ăn ngủ được, nhận thức được stress và có giải pháp đối phó stress.
Rối loạn sự thích ứng là gì?
Chia sẻ về rối loạn sự thích ứng, TS.BS Dương Minh Tâm, Trưởng Đơn nguyên liên quan đến rối loạn tâm thần stress, Viện Sức khỏe Tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, rối loạn sự thích ứng được đặc trưng bởi một phản ứng cảm xúc với một sự kiện căng thẳng.
Thông thường, yếu tố gây căng thẳng liên quan đến các vấn đề làm thay đổi điều kiện sống của người bệnh như thay đổi chỗ ở, công việc, sức khỏe.
Các triệu chứng phải bắt đầu trong vòng 3 tháng kể từ khi tác nhân gây căng thẳng và phải thuyên giảm trong vòng 6 tháng sau khi loại bỏ tác nhân gây căng thẳng.
Các yếu tố nguy cơ gồm trải qua căng thẳng đáng kể trong thời thơ ấu, có vấn đề sức khỏe tâm thần khác, có một số hoàn cảnh trong cuộc sống khó khăn xảy ra cùng một lúc, thiếu hệ thống hỗ trợ, hoàn cảnh sống khó khăn căng thẳng mạn tính, lạm dụng khi còn nhỏ hoặc được bao bọc quá mức, gia đình tan vỡ khi còn nhỏ...
"Ngoài ra, stress là nhân tố tác động trực tiếp của rối loạn sự thích ứng, nếu không có stress thì rối loạn này không xảy ra. Rối loạn sự thích ứng thường xuất hiện sau một hoặc nhiều yếu tố sang chấn, nhưng không nhất thiết phải xuất hiện ngay sau sang chấn.
Những người có nhân cách dễ bị tổn thương cũng thường gặp vấn đề này hơn", TS Tâm phân tích.
Theo bác sĩ, tỷ lệ mắc rối loạn này ước tính là từ 2 đến 8% dân số nói chung, con số này ngày càng tăng cao. Phụ nữ được chẩn đoán mắc cao gấp đôi nam giới. Các rối loạn có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng thường được chẩn đoán ở thanh thiếu niên.
Về biểu hiện lâm sàng, bệnh nhân có thể có biểu hiện y như người bị trầm cảm như mất quan tâm, hứng thú; giảm năng lượng và tăng mệt mỏi; có ý tưởng và hành vi tự hủy hoại hoặc tự sát; rối loạn giấc ngủ bất kỳ loại nào…), hoặc như người bị lo âu (như hồi hộp, vã mồ hôi, run, khó thở…).
Những ảnh hưởng lâu dài này có thể bao gồm mất ngủ, suy giảm khả năng làm việc, nghiện rượu, sử dụng ma túy, rối loạn trầm cảm, rối loạn lo âu, rối loạn nhân cách chống đối xã hội, tự hủy hoại, ý tưởng và hành vi tự sát…
Do đó, bác sĩ khuyến cáo khi có các biểu hiện lâm sàng của bệnh, cần đến cơ sở y tế chuyên khoa để được tư vấn và điều trị kịp thời. Các triệu chứng gồm: Giảm khả năng tập trung và suy nghĩ, mệt mỏi, mất ngủ, thay đổi vị giác, có hành vi tự sát; lo âu, hồi hộp, vã mồ hôi, khó thở; thường xuyên cáu giận, đổ lỗi cho người khác, có thái độ hận thù...
