Vắc-xin Zika có thể tiêu diệt tế bào ung thư não

Một vắc-xin sống giảm độc lực dựa trên virus Zika đã tác động kỳ diệu lên loại ung thư não phổ biến nhất trong nghiên cứu mới của Mỹ.

Công bố phát hiện trên tạp chí Journal of Translational Medicine, các nhà khoa học từ Trường Y khoa Duke-NUS (Mỹ) cho biết họ phát triển một số vắc-xin Zika mới và tình cờ tìm ra tiềm năng đặc biệt của chúng đối với bệnh ung thư não trong quá trình thử nghiệm.
Vac-xin Zika co the tieu diet te bao ung thu nao
Virus Zika giảm độc lực lây nhiễm vào tế bào thần kinh bị ung thư được nuôi cấy trong phòng thí nghiệm (màu hồng) - Ảnh: TRƯỜNG Y KHOA DUKE-NUS
Vắc-xin Zika được dùng trong thí nghiệm là dạng vắc-xin sống giảm độc lực, tức chứa đựng virus Zika đã được làm yếu đi, để khi tiêm vào cơ thể chúng không đủ gây bệnh nhưng đủ để kích hoạt hệ miễn dịch "tập trận", sinh ra kháng thể.
Họ đã nhắm vào các trường hợp u nguyên bào thần kinh đệm đa dạng, là loại ung thư não phổ biến nhất với 300.000 bệnh nhân mới được chẩn đoán hàng năm trên toàn cầu.
Tỉ lệ sống sót của các bệnh nhân này với các phương pháp điều trị hiện tại là rất thấp. Họ thường qua đời sau khoảng 15 tháng kể từ khi bị chẩn đoán mắc ung thư, chủ yếu do tỉ lệ tái phát khối u cao và các lựa chọn điều trị còn hạn chế.
Nhưng virus Zika giảm độc lực (ZIKV-LAV) hứa hẹn thay đổi cuộc chơi.
Virus Zika bình thường tấn công các tế bào não của các vật chủ thuộc đối tượng nguy cơ, nhưng virus giảm độc lực thì không đủ sức làm hại các tế bào khỏe mạnh nữa.
Nhưng chúng lại đủ sức lây nhiễm tự nhiên vào các tế bào đang nhân lên nhanh bất thường trong não. Đó là các tế bào ung thư.
Các chủng Zika giảm độc lực cũng tự sao chép trong các tế bào ung thư não, chiếm đoạt tài nguyên của các tế bào này để sinh sản và giết chết tế bào.
Khi màng tế bào bị phá hủy, chúng lại giải phóng các chất bên trong ra, bao gồm một đàn virus giảm độc lực, tiếp tục xâm chiếm các tế bào ung thư khác.
Tuy vậy, chúng lại không làm tổn thương các tế bào khỏe mạnh. Nguyên nhân là do virus này thích liên kết với một số protein chỉ tồn tại trong tế bào ung thư não, không có trong các tế bào lành.
Trong các thí nghiệm, virus giảm độc lực từ vắc-xin Zika đã tiêu diệt được 65-90% các tế bào của khối u nguyên bào thần kinh đệm. Nó có lây nhiễm vào khoảng 9-20% các tế bào khỏe mạnh, nhưng lại không gây hại gì cho các tế bào này.
Các nhà khoa học vẫn đang làm việc để tiến hành các bước nghiên cứu cao hơn, bao gồm trên động vật và trên người, với hy vọng ứng dụng các vắc-xin Zika trong giai đoạn thử nghiệm này cho cả bệnh Zika và bệnh ung thư não.

Bí ẩn đe dọa virus Zika lây nhiễm từ người sang người

(Kiến Thức) - Một người thân trong gia đình bị nhiễm Zika khi chăm sóc người thân bị nhiễm virus Zika đã qua đời làm dấy lên nỗi lo sợ lây nhiễm Zika từ người sang người.

Người Mỹ đầu tiên tử vong sau khi nhiễm virus Zika đã khiến một người chăm sóc cho mình cũng bị nhiễm virus Zika theo, tạo ra một bí ẩn khoa học khác cần giải thích về sự lây nhiễm Zika cũng như quan ngại lây nhiễm Zika từ người sang người.

Bi an de doa virus Zika lay nhiem tu nguoi sang nguoi
 

Dịch Zika tại VN chính thức được cảnh báo trên bản đồ thế giới

(Kiến Thức) - BS. Nguyễn Trí Dũng, GĐ TT Y tế Dự phòng, Sở Y tế TP HCM cho biết, với 38 ca nhiễm Zika tại 7 tỉnh thành, VN đã được đưa lên bản đồ thế giới là vùng có lưu hành dịch Zika.

Theo đó, 38 trường hợp dương tính với virus Zika tại 7 tỉnh thành, cụ thể TP HCM cao nhất (29 ca), Đắk Lắk (2), Bình Dương (2); Khánh Hòa (2), các địa phương khác Phú Yên, Long An và Trà Vinh mỗi nơi có 1 ca. Số ca nhiễm Zika có chiều hướng liên tục tăng lên trong các tuần gần đây, tuy nhiên hầu hết đều có triệu chứng rất nhẹ.
Trong tuần vừa qua, thành phố đã thực hiện xét nghiệm 47 mẫu và phát hiện 8 trường hợp dương tính với virus Zika (tỷ lệ số ca dương tính là 17% so với số mẫu xét nghiệm). Con số này của tuần kế trước là 16 ca dương tính/60 mẫu xét nghiệm (tỷ lệ 27%). Hiện còn 68 mẫu đang chờ kết quả.

Việt Nam phát hiện ca bệnh do virus Zika, những biến chứng nguy hiểm

(Kiến Thức) - Hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm của Việt Nam mới đây đã ghi nhận một trường hợp mắc bệnh do virus Zika. Căn bệnh này có thể gây ra biến chứng nghiêm trọng như tật đầu nhỏ ở trẻ sơ sinh, vô sinh ở nam giới.

Trường hợp mắc bệnh do virus Zika gần đây nhất là nam, 25 tuổi, địa chỉ phường Hòa Khánh Nam, quận Liên Chiểu, TP Đà Nẵng. Bệnh do virus Zika là bệnh có chung véc-tơ (trung gian truyền bệnh) với sốt xuất huyết hiện vẫn ghi nhận rải rác tại một số tỉnh, thành phố phía Nam trong những năm gần đây.
Viet Nam phat hien ca benh do virus Zika, nhung bien chung nguy hiem
Zika là bệnh chung vector truyền với sốt xuất huyết, đầu mùa mưa tạo điều kiện thuận lợi cho muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết và bệnh do virus Zika phát triển mạnh.  

Kể từ khi ghi nhận trường hợp bệnh do virus Zika đầu tiên vào tháng 3/2016 tại Khánh Hòa, đến nay cả nước đã ghi nhận 265 trường hợp mắc, số mắc tập trung chủ yếu khu vực phía Nam, một số tỉnh miền Trung và Tây Nguyên.

Bộ Y tế đề nghị các địa phương sớm triển khai chiến dịch diệt muỗi, diệt lăng quăng (bọ gậy) phòng dịch từ sớm, chủ động truyền thông phòng dịch Zika và sốt xuất huyết từ trước khi dịch gia tăng mạnh do vào mùa.

Biến chứng nguy hiểm của virus Zika

Mặc dù thường nhẹ và không phổ biến, virus Zika lại gây ra biến chứng nghiêm trọng, đe dọa sức khỏe cộng đồng. Theo Trung tâm Kiểm soát và Ngăn ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), virus Zika thường được biết là loại virus gây tật đầu nhỏ ở trẻ sơ sinh nếu phụ nữ mang thai nhiễm bệnh. Đây là dị tật bẩm sinh ở một em bé có kích thước đầu nhỏ hơn so với nhiều trẻ em cùng giới tính và tuổi.

Căn bệnh này gây chậm phát triển thần kinh, nói năng, vận động và tăng trưởng. Ngoài ra, virus Zika còn gây ra nhiều vấn đề khuyết tật khác ở trẻ sơ sinh, như vấn đề về mắt, mất thính giác, chậm phát triển.

Viet Nam phat hien ca benh do virus Zika, nhung bien chung nguy hiem-Hinh-2
Dị tật đầu nhỏ ở trẻ sơ sinh là một trong những biến chứng nguy hiểm nhất của bệnh virus Zika. Ảnh: Internet. 

Bên cạnh đó, virus Zika có thể gây ra hội chứng Guillain-Barré, tổn thương thần kinh có thể gây liệt. Đây là tình trạng mà trong đó hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công một phần của hệ thần kinh, gây yếu cơ, tê liệt thần kinh.

Giáo sư Sujan Shresta, thành viên nhóm nghiên cứu thuộc Viện Dị ứng và Miễn dịch La Jolla ở California (Mỹ), cho biết virus Zika cũng xâm nhập và tàn phá não người, gây tổn thương trí nhớ lâu dài, gây bệnh Alzheimer.

Ngoài ra, tờ Telegraph cho hay nghiên cứu của Đại học Y Washington (Mỹ) phát hiện virus Zika có khả năng làm teo tinh hoàn đến 90%, tăng nguy cơ vô sinh. Nghiên cứu này tiến hành thí nghiệm xem xét ảnh hưởng của virus Zika lên loài chuột.

Kết quả nghiên cứu cho thấy virus Zika làm tinh hoàn của chuột teo lại, phá hủy cấu trúc nội tế bào, giảm đột ngột mức testosterone và số lượng tinh trùng. Thậm chí, sau 6 tuần tách virus khỏi cơ thể chuột, tình trạng teo tinh hoàn của chúng vẫn không cải thiện. Một số nhà nghiên cứu cho rằng ảnh hưởng này có thể kéo dài và vĩnh viễn không thay đổi.

Cách phòng bệnh virus Zika

Muỗi là nguồn lây nhiễm chủ yếu của virus Zika, vì vậy, việc phòng ngừa và kiểm soát bệnh chủ yếu dựa trên việc giảm muỗi. Giảm tiếp xúc giữa muỗi và con người như:

- Mặc quần áo sáng màu, che kín cơ thể.

- Sử dụng các rào cản vật lý như: ngủ màn ban ngày và ban đên, cửa ra vào và cửa sổ có màng chắn muỗi.

Viet Nam phat hien ca benh do virus Zika, nhung bien chung nguy hiem-Hinh-3
Tổ chức phun hóa chất xử lý triệt để ổ dịch ngay khi phát hiện, không để dịch bệnh do virus Zika bùng phát, lan rộng. Ảnh minh họa. 

Đọc nhiều nhất

Tin mới