Lợi ích mang lại không chỉ là hàng chục tỷ đồng mà quan trọng hơn là nêu cao tinh thần phục vụ xã hội của ngành thoát nước, giảm thiểu tác động do ngập gây ra.

Ngăn triệt để mùi cống thối

Hiện nay, nhiều dự án lắp đặt mới hệ thống thoát nước giảm ngập trên các tuyến đường Nguyễn Văn Tăng (quận 9), Võ Văn Ngân (quận Thủ Đức), Nguyễn Ảnh Thủ (quận 12), Trần Văn Mười (huyện Hóc Môn) và nhiều tuyến đường ở quận Bình Tân (đường Hãng Giấy, Lê Cơ, Lâm Hoành, Lê Tấn Bê…) đã cho lắp đặt loại hố ga thông minh, ngăn mùi hiệu quả.

Hố ga thông minh này được gọi là “cửa thu thoát nước ngăn mùi bằng van kiểu mới”, do kỹ sư Bùi Văn Trường sáng tạo, nhằm khắc chế tình trạng hố ga thu nước trên đường bốc mùi hôi thối, phát sinh muỗi mòng, dịch bệnh. Sau một thời gian thí điểm (tại 338 vị trí hố ga ở các tuyến đường Trương Định (quận 1, quận 3); Vĩnh Khánh (quận 4) và Lê Văn Thọ (quận Gò Vấp), hố ga kiểu mới đã nhận được phản hồi tích cực.

Các địa phương nơi đặt hố ga thí điểm này nhận xét, hố ga mới thoát nước rất tốt, chặn được rác, đất đá chảy vào lòng cống và ngăn được chuột, gián từ cống bò ra. Người dân xung quanh các hố ga kiểu mới càng vui mừng hơn vì không bị mùi hôi thối từ cống thoát ra “tấn công”. Lưới chắn rác của hố ga được thiết kế mái dốc còn tạo được an toàn cho người dân khi di chuyển từ lòng đường lên vỉa hè để vào nhà và ngược lại.

Theo đánh giá của các sở ngành chuyên môn, những cải tiến mang tính sáng tạo của hố ga kiểu mới này giải quyết được gốc rễ tình trạng người dân thường xuyên dùng gỗ ván, vải bạt che lấp miệng thu nước làm ảnh hưởng đến nước thoát.

Từ hiệu quả này, UBND TPHCM chỉ đạo nhân rộng mẫu hố ga kiểu mới trên địa bàn. Không những vậy, nhiều dự án tại tỉnh Vĩnh Long, Bình Phước, Quảng Ninh, Bình Thuận… đã lắp đặt mẫu hố ga kiểu mới này, tạo thêm công ăn, việc làm cho người lao động, làm tăng doanh thu cho Công ty Thoát nước đô thị TP.

Chỉ tính riêng địa bàn TPHCM với khoảng 34.000 hố ga cần cải tạo (chưa tính công trình mới) thì cần hơn 540 tỷ đồng. Qua việc thay thế các hố ga cũ (theo lộ trình) sẽ làm gia tăng doanh thu cho công ty, nhưng một ý nghĩa quan trọng khác là hố ga kiểu mới khắc phục dứt điểm tình trạng mùi hôi thối từ cống thoát ra, làm tăng khả năng thoát nước và góp phần cải thiện mỹ quan đô thị cho TPHCM.

Kỹ sư Bùi Văn Trường cùng các thành viên “Đội tuần tra thoát nước 4.0”

Cảnh báo, ứng cứu ngập

Tháng 8-2003, kỹ sư Bùi Văn Trường bắt đầu làm việc tại Công ty Thoát nước đô thị TP với vị trí nhân viên kỹ thuật của Phòng Kỹ thuật (nay là Phòng Quản lý vận hành hệ thống thoát nước mưa). Phòng được giao quản lý công tác vận hành gần 1.440km cống, 775km kênh rạch, gần 1.010 cửa xả, hơn 520 van ngăn triều, 5 đập ngăn triều, 20 trạm bơm chống ngập trên toàn thành phố. Những con số thống kê nêu trên cho thấy vai trò quan trọng của phòng trong công tác chống ngập.

Nhận thức được trách nhiệm nặng nề này, kỹ sư Trường cùng đồng nghiệp không ngừng nỗ lực, có các sáng kiến, đề xuất giải pháp xóa giảm ngập hoặc giảm thiểu ảnh hưởng đến sinh hoạt, đi lại của người dân. Ngoài sáng kiến đã được thử nghiệm và áp dụng đại trà đã nêu, kỹ sư Bùi Văn Trường còn có nhiều sáng kiến khác như dự báo, cảnh báo ngập; trực mưa, “ứng cứu ngập nước”…

Chia sẻ về kết quả đạt được, kỹ sư Trường bày tỏ, đội ngũ kỹ sư, nhân viên phòng luôn đau đáu suy nghĩ giải pháp khắc phục các tồn tại, bất cập trong công việc cũng như tìm kiếm giải pháp giảm thiểu thiệt hại do ngập gây ra cho người dân. Đơn cử, kỹ sư Trường cùng đồng nghiệp xây dựng bản đồ cảnh báo ngập, để dự báo được mức độ ngập, đưa ra cảnh báo và chủ động ứng phó để giảm thiệt hại do ngập gây ra. Đặc biệt, qua việc cảnh báo, phân luồng từ xa, nhiều người dân đã tránh được các điểm ngập.

Một sáng kiến khác, cũng trên phương châm “người dân là trọng tâm để phục vụ”, từ đề xuất của kỹ sư Trường, “Đội tuần tra thoát nước 4.0” của công ty được thành lập, tiên phong ứng dụng công nghệ nhằm phát hiện, xử lý kịp thời các miệng thu thoát nước bị rác bít lấp, các sự cố về thoát nước…

Hiệu quả mang lại từ những giải pháp này là rất rõ ràng. Chẳng hạn, chỉ với bản đồ cảnh báo ngập đã giúp làm lợi cho công ty hơn 650 triệu đồng/năm, đồng thời giảm thiểu các thiệt hại cho người dân về thời gian và chi phí (nhất là hư hỏng xe máy) khi vướng vào các điểm ngập.

Mặt khác, việc thành lập “Đội tuần tra thoát nước 4.0” không chỉ làm lợi cho công ty gần 2 tỷ đồng/năm mà còn góp phần tuyên truyền, nhắc nhở người dân thay đổi hành vi xả rác vì thành phố xanh, sạch, đẹp hơn.