"Tiếng thét thủy quái" Thái Bình Dương làm sóng thần "nhảy ngang" lục địa

Các nhà khoa học đã phát hiện cơ chế khó tin gây ra những cơn sóng thần cao 15 m, lan khắp 3 đại dương chỉ trong vòng 20 giờ, thậm chí đi xuyên qua Nam Mỹ một cách bí ẩn: Một loại sóng âm đáng sợ.

Âm thanh gây ra sóng thần, điều tưởng chừng phim giả tưởng đó lại là thực tế đối với trận sóng thần do vụ phun trào Hunga Tonga – Hunga Ha'apai gây ra vào đầu năm 2022, tấn công nhiều quốc gia ở châu Đại Dương, châu Á, Bắc Mỹ và Nam Mỹ.
Theo Science Alert, những con sóng cao tới 15 m ở một số địa điểm đã phá vỡ kỷ lục về những gì mà sóng xung kích từ một ngọn núi lửa có thể gây ra.
Hình ảnh vệ tinh về vụ phun trào Hunga Tonga – Hunga Ha'apai nổi tiếng đầu năm 2022 - Ảnh: JAXA/JMA
 Hình ảnh vệ tinh về vụ phun trào Hunga Tonga – Hunga Ha'apai nổi tiếng đầu năm 2022 - Ảnh: JAXA/JMA
Đó là hiện tượng "sóng âm trọng lực" (AGW), theo nhà địa chất học Ricardo Ramalho từ Đại học Cardiff - Anh. AGW là một dạng sóng âm thành dài đặc biệt, cực mạnh, có thể truyền đi nhanh chóng xuyên qua đại dương, xuyên lên bầu khí quyển, vượt ra ngoài các con sóng khi núi lửa phun trào. Và khi nhiều "tiếng thét thủy quái" kiểu này hội tụ, chúng bơm thêm năng lượng vào cơn sóng thần.
Điều này có nghĩa là cơn sóng thần lớn hơn, kéo dài hơn, di chuyển xa hơn và nhanh hơn so với mức thông thường. "Ý tưởng rằng sóng thần có thể được tạo ra bởi các sóng trong khí quyển gây ra bởi các vụ phun trào núi lửa không phải là mới, nhưng sự kiện này lần đầu tiên được ghi lại bởi các thiết bị đo đạc hiện đại, dày đặc trên toàn thế giới" - tiến sĩ Ramalho nói.
Một tổ hợp dữ liệu được ghi lại từ mực nước biển, bầu khí quyển và các dữ liệu vệ tinh đã được sử dụng để xác định sự hiện diện của những con sóng này, cho thấy chúng mối tương quan trực tiếp giữa những dấu hiệu đầu tiên của nhiễu động không khí do AGW gây ra và sự khởi đầu của sóng thần ở một số địa điểm.
Vụ phun trào núi lửa Hunga Tonga – Hunga Ha'apai là một vụ phun trào rất lớn, nhưng các vụ phun trào dưới nước thường không tạo ra sóng thần ở quy mô này, vì vậy các nhà khoa học đã đi tìm kiếm sự bất thường.
Một trong những loại "tiếng thét thủy quái" này có thể kéo dài hàng trăm km hoặc hàng dặm, và chúng có thể di chuyển xuống hàng nghìn m dưới nước với tốc độ gần bằng tốc độ âm thanh thông thường.
Đợt sóng thần nói trên di chuyển nhanh hơn 1,5–2,5 lần so với một trận sóng thần do núi lửa kích hoạt điển hình, đạt tốc độ khoảng 1.000 km/giờ khi nó băng qua Thái Bình Dương, Đại Tây Dương và Ấn Độ Dương trong vòng chưa đầy 20 giờ.
Hơn nữa, bởi vì nó di chuyển một phần qua bầu khí quyển, sóng thần đã có thể đến vùng Caribbean và Đại Tây Dương mà không cần đi vòng quanh Nam Mỹ.
Nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí Nature.

Nguy cơ sóng thần hủy diệt càn quét nhiều trung tâm thành phố lớn

Các nghiên cứu gần đây đã phát hiện ra các đứt gãy trượt trong vỏ Trái đất, điều này gây nên nguy cơ sóng thần kinh hoàng có thể càn quét trung tâm dân cư lớn ven biển trên toàn thế giới. 

Nguy co song than huy diet can quet nhieu trung tam thanh pho lon
Các đứt gãy trượt đã được giới khoa học trên thế giới nghiên cứu từ lâu nhưng cơ chế đặc biệt của sóng thần mà chúng tạo ra vẫn chưa được hiểu rõ.

Sự thật cực choáng "siêu năng lực" nghe sóng thần của các loài chim

Trong trận sóng thần ở Ấn Độ Dương năm 2004, theo những người sống sót, các loài chim đã biết di chuyển vào đất liền trước khi xuất hiện cơn sóng chết chóc.

Su that cuc choang
 Những loài động vật có giác quan rất mạnh mẽ và có thể nhận biết sóng thần sớm hơn con người, thậm chí máy móc hiện đại gấp nhiều lần. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng, động vật sẽ có những hành vi bất thường khi sắp có thiên tai xảy ra.

Sự thật kinh hoàng siêu sóng thần khủng khiếp nhất mọi thời đại

Trận sóng thần khủng khiếp cao hơn cả tòa nhà Empire State xảy ra năm 1958, sau một vụ lở đất ở vịnh Lituyab (Mỹ).

Su that kinh hoang sieu song than khung khiep nhat moi thoi dai
 Tháng 7/1958, một trận động đất mạnh 8,3 độ ở đường đứt gãy Fairweather làm rung chuyển bờ biển phía nam Alaska. Sự kiện này dẫn đến một vụ lở đất lớn tại vịnh Lituya, gây ra siêu sóng thần kinh hoàng quét qua vùng nước hẹp và khiến 5 người thiệt mạng.

Đọc nhiều nhất

Tin mới