Trao đổi bên lề buổi lễ công bố và trao quyết định hỗ trợ 10 ca thụ tinh trong ống nghiệm miễn phí ngày 21/8, BS Nguyễn Khắc Lợi, Giám đốc Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Hà Nội cho biết, Việt Nam có khoảng 7,7% cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh sản đối mặt với vấn đề hiếm muộn. Ước tính cả nước có trên một triệu cặp vợ chồng hiếm muộn cần khám và điều trị.

BS Nguyễn Khắc Lợi, Giám đốc Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Hà Nội.

BS Lợi cho biết, nguyên nhân vô sinh hiếm muộn đến từ cả nam và nữ với tỷ lệ 50-50. Các trường hợp vô sinh, hiếm muộn rất đa dạng, có thể do vợ hay chồng hoặc cả hai.

Trước đây, mọi người đều đổ lỗi nguyên nhân xuất phát từ nữ giới. Thế nhưng ngày nay, sự tiến bộ của y học cùng sự xuất hiện của các kỹ thuật mới, nhiều nguyên nhân hiếm muộn ở nam giới được tìm ra.

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến vô sinh nam như: Nam giới không có tinh trùng, tinh trùng yếu và thiếu, tinh trùng dị dạng, tắc ống dẫn tinh... Điều này cho thấy xã hội cần phải hiểu rõ về nguyên nhân vô sinh nằm ở hai phía để đừng chê trách người phụ nữ là "không biết đẻ".

Nếu nam giới có tình trạng thể chất, sinh lý bình thường nhưng vẫn giữ những thói quen này dễ thì rất dễ vô sinh.

Nam giới thường xuyên có chế độ sinh hoạt không đều đặn, thức khuya nhiều, nhất thói quen uống rượu, bia, hút thuốc lá ảnh hưởng lớn đến chất lượng tinh trùng, gây vô sinh.

Nguyên nhân vô sinh hiếm muộn ở phụ nữ cũng rất đa dạng: Tử cung dị dạng, buồng trứng đa nang, suy buồng trứng, dính buồng tử cung, lạc nội mạc tử cung...

Đối với nữ giới, nếu còn giữ thói quen dùng triền miên thuốc tránh thai, viêm nhiễm phụ khoa không điều trị cũng rất dễ bị vô sinh.

Để phòng ngừa và giảm nguy cơ vô sinh, hiếm muộn, các cặp đôi cần có tình dục an toàn.

Đối với các cặp vợ chồng, nên thực hiện lối sống chung thủy, tránh căng thẳng thường xuyên, hạn chế thói quen có hại như: Uống rượu, hút thuốc lá, thức khuya... Với phụ nữ, khi muốn tránh thai vẫn có thể dùng thuốc, nhưng phải được bác sĩ chỉ định. Ngoài ra, chị em cũng cần giữ vệ sinh, tránh nguy cơ viêm nhiễm...

ThS.BS Lê Thị Thu Hiền - Phó Giám đốc, Trưởng khoa Hỗ trợ sinh sản của bệnh viện khuyến cáo, bất kỳ người đàn ông khỏe mạnh nào cũng có thể gửi trữ mẫu vào ngân hàng tinh trùng để bảo tồn khả năng sinh sản. Đặc biệt, hiện nay tình trạng ô nhiễm môi trường, thực phẩm bẩn và lối sống không lành mạnh ảnh hưởng rất nhiều đến khả năng sinh sản ở nam giới.

Đàn ông muốn triệt sản hoặc phẫu thuật chuyển giới có thể lấy tinh trùng ra để bảo quản phòng khi muốn có con sau này. Cần lưu trữ để bảo tồn khả năng sinh sản còn là các trường hợp nam giới phải đi công tác xa, bị mắc bệnh quai bị, hay chuẩn bị làm việc trong những môi trường nguy hiểm, bức xạ, hoặc bị tai nạn liệt nửa người, tai nạn giao thông…

Ngoài ra, nam giới đang điều trị vô sinh gặp phải một số vấn đề trong việc lấy tinh trùng như quá căng thẳng nên không thể lấy được tinh trùng vào ngày lấy trứng hoặc thụ tinh nhân tạo cũng nên đông lạnh tinh trùng.