Nhiều người tử vong khi chạy bộ: Bác sĩ khuyến cáo gì?

Theo bác sĩ, trước khi tập chạy hay chơi bất kỳ môn thể thao nào, mọi người nên kiểm tra thể lực, khám sàng lọc xem có bệnh lý gì tiềm tàng hay không.

Tử vong khi đang chạy bộ
Thông tin trên báo Dân Trí cho biết, khoảng 19h30 ngày 15/10, một người đàn ông khoảng 30 tuổi bất ngờ ngã gục khi đang chạy bộ ở Công viên Thanh Xuân (Hà Nội). Phát hiện sự việc, người nhà và người có mặt ở công viên nhanh chóng gọi cấp cứu.
Anh Phạm Quốc Việt, Đội trưởng Đội hỗ trợ sơ cứu miễn phí FAS Angel cho biết, sau khi nhận được tin báo khoảng 5-7 phút đội đã tiếp cận được hiện trường gần như cùng thời điểm với lực lượng 115. Tại thời điểm tiếp cận, nạn nhân đã ngừng tuần hoàn, được người dân tiến hành ép tim nhưng chưa có hiệu quả.
Để cấp cứu cho nạn nhân, lực lượng 115 đã tiến hành tiêm truyền thuốc trợ tim. Anh Việt tham gia hồi sức tim phổi cho nạn nhân. Nạn nhân sau đó được chuyển lên xe cấp cứu 115 để đưa đến bệnh viện. Trong suốt quá trình di chuyển, anh Việt vẫn liên tục ép tim cho nạn nhân.
"Chúng tôi đã làm hồi sức tim phổi rất kỹ cho nạn nhân. Có thời điểm nạn nhân đã có mạch trở lại nhưng sau đó mạch lại mất. Nạn nhân được bàn giao cho Bệnh viện Đại học Y Hà Nội", anh Việt cho hay.
Theo thông tin từ Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, thời điểm tiếp nhận nạn nhân được xác định đã tử vong ngoại viện. Nạn nhân sau đó được bàn giao cho nhà đại thể.
Nhieu nguoi tu vong khi chay bo: Bac si khuyen cao gi?
Ảnh minh họa.  
Trước đó, vào tháng 9/2023, trong tiết học thể dục, một nữ sinh tại Đắk Lắk chạy được một vòng khoảng 250m thì loạng choạng, ngã xuống đất. Dù được thầy cô sơ cứu và đưa đi bệnh viện ngay nhưng nữ sinh không qua khỏi.

Tháng 11/2022, một nam sinh lớp 12 ở Bình Định đột tử khi tham gia chạy cự ly 200 m. Báo Người Lao Động dẫn nguồn tin cho biết, em L.A.T, học sinh lớp 12A1 Trường THPT Số 3 Phù Cát, tử vong trong lúc thi chạy. Được biết, em T. là thành viên trong đội năng khiếu thể dục thể thao của trường về môn chạy.

Ngay sau khi xảy ra sự cố, nhân viên y tế của trường kịp thời sơ cứu, chuyển đi trạm xá rồi chuyển thẳng Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bình Định cấp cứu nhưng em không qua khỏi.

Theo khám nghiệm tử thi bên ngoài, bác sĩ kết luận sơ bộ là em T. không bị các tác động ngoại lực bên ngoài. Khả năng nguyên nhân tử vong liên quan đến vấn đề tim mạch nhưng không phát hiện sớm.

Lý do đột tử khi chạy bộ
Theo thông tin trên trang web của Bệnh viện Đa khoa tỉnh Tiền Giang, có 3 lý do đột tử khi chạy bộ:
1. Bệnh tim
Khi ai đó đột ngột qua đời trong một sự kiện thể thao, đặc biệt là ở thanh thiếu niên và những người ở độ tuổi 20 và 30 - nguyên nhân phổ biến nhất là bệnh tim. Trong đó có bệnh cơ tim tắc nghẽn phì đại. Đây là một bất thường di truyền của các protein tạo ra các tế bào cơ tim. Tim trở nên dày bất thường ở một vùng và khi tim bơm máu, nó gặp khó khăn khi đẩy máu qua điểm dày đó.
Người ta thấy ở một khu vực của cơ tim tự nhiên xảy ra sự dày lên gấp hai ba lần so với bình thường, nhất là ở thành của một buồng tim tâm thất trái và đặc biệt là ở vách ngăn ngăn cách hai buồng tâm thất. Rối loạn tim này, chỉ bắt đầu biểu hiện vào khoảng thời gian dậy thì ở trẻ trai và trẻ gái, vì vậy không thể phát hiện ra khi mới sinh.
Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng khi chạy bộ, cơ tim không đủ máu nuôi, vì mạch máu bị kẹt lại vùng cơ tim dày, khiến cơ tim bị thiếu máu và tổn thương dẫn đến nhồi máu cơ tim. Ngoài ra còn có các bệnh lý về tim chưa được chẩn đoán hoặc tiềm ẩn.
Nhieu nguoi tu vong khi chay bo: Bac si khuyen cao gi?-Hinh-2
Ảnh minh họa.  
2. Do thời tiết
Sự khắc nghiệt về nhiệt độ, độ ẩm khiến cơ thể dễ bị rối loạn thần kinh và rối loạn điện giải. Thời tiết lạnh làm các động mạch bị co thắt bất thường, huyết áp tăng đột ngột, vận động viên có thể bị tai biến đứt mạch máu não.
Vận động quá lâu trong thời tiết quá nóng sẽ khiến cơ thể bị mất nước và muối, trong đó có canxi và kali. Chúng đóng vai trò then chốt trong hoạt động của tế bào thần kinh và cơ bắp, đặc biệt là tế bào cơ tim. Hạ kali, tim đập nhanh, hạ huyết áp, yếu liệt, co giật và nặng sẽ tử vong. Nhiệt độ và độ ẩm từ lâu đã là những kẻ giết người thầm lặng không chỉ ở vận động viên mà còn xảy ra cho tất cả mọi người.
3. Do tích tụ axit lactic trong quá trình chạy
Thường xảy ra ở giai đoạn gần về đích. Trong quá trình vận động, chúng ta phải tăng nhịp thở để cung cấp đủ oxy đến cơ bắp. Nếu chúng ta vận động liên tục, cơ thể sẽ không đủ oxy để cơ bắp hoạt động.
Do thiếu oxy, cơ bắp sẽ sử dụng glucose dự trữ từ các tế bào để cung cấp năng lượng, nhưng con đường sử dụng năng lượng không có oxy này sẽ tạo ra các sản phẩm thoái hóa không tốt, đó là chính là axit lactic. Axit lactic tích tụ càng nhiều sẽ gây ra cảm giác nóng rát, nhức mỏi cơ, co rút cơ, vọp bẻ. Axit lactic còn ức chế thần kinh tim, nó làm cho nhịp tim chậm lại và có thể gây ngưng tim.
Cách ngăn ngừa đột tử khi chạy bộ

Chia sẻ trên Dân Trí, PGS. TS. BS Võ Tường Kha, Giám đốc Bệnh viện Thể thao Việt Nam khuyến cáo: Tập thể dục nâng cao sức khỏe là rất tốt. Tuy nhiên, nếu chúng ta không đảm bảo an toàn tập luyện, không kiểm tra, sàng lọc, điều trị triệt để những chấn thương, bệnh lý tiềm ẩn trước đó thì có thể gây chấn thương, gây ra các bệnh lý cấp tính về tim mạch, hô hấp. Thậm chí gây nhồi máu cơ tim, ngừng tim, tăng huyết áp, xuất huyết não...

Do đó, người bình thường trước khi tập chạy hay chơi bất kỳ môn thể thao nào đều cần phải kiểm tra thể lực. Chúng ta có thể đến gặp bác sĩ thể thao hoặc huấn luyện viên thể lực để được tư vấn, khám sàng lọc xem có bệnh lý gì tiềm tàng không như bệnh tim, phổi hoặc gia đình có tiền sử về tim phổi, huyết áp, cơ xương khớp…

Nếu có vấn đề gì bất thường, người dân được tư vấn chọn môn tập và chọn lượng vận động phù hợp, nếu không có thể xuất hiện các bệnh lý, tai biến.

Ngoài ra, trước khi hoạt động thể dục thể thao phải khởi động thật kỹ, nếu thấy thỉnh thoảng đau ngực, khó thở, chóng mặt, nóng rát, khó chịu ở phần trên của ngực, mọi người lập tức ngừng tập luyện, ngừng cuộc đua, không được cố gắng quá sức, mà phải đi kiểm tra sức khỏe ngay.  

>>> Mời độc giả xem thêm video: Báo động nhiều người trẻ đột tử khi vận động

Nguồn video: THVL

Video

Cách chạy bộ khiến cơ thể không khỏe mà còn “thảm hại” hơn nhiều

Chạy bộ rất tốt song thực hiện không đúng kỹ thuật có thể khiến bài tập khó phát huy lợi ích sức khỏe, đôi khi còn khiến cơ thể “thảm hại” hơn.

Cach chay bo khien co the khong khoe ma con “tham hai” hon nhieu
 Chạy bộ là môn tập phổ biến, thích hợp với nhiều đối tượng. Dù dễ song người tập cần thực hiện đúng kỹ thuật. Cách chạy bộ không đúng có thể gây tổn thương xương khớp và hệ cơ. Dưới đây là những lỗi thường gặp khi chạy bộ, khiến bài tập không phát huy được lợi ích sức khỏe, đôi khi còn gây hại. (Ảnh minh họa)

Hành động khi tắm cực tốt cho tim mạch, tránh mối nguy đột tử

Nghiên cứu trên 40.000 người tuổi từ 40-59, các nhà khoa học nhận thấy, tắm đúng cách 3 lần/tuần giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch 20%.

Hanh dong khi tam cuc tot cho tim mach, tranh moi nguy dot tu
 Thời gian gần đây, báo chí liên tục ghi nhận trường hợp gặp tai nạn khi tắm, thậm chí đột tử khi tắm. Thực tế, mối nguy đột tử khi tắm phụ thuộc vào thể chất và cách tắm. (Ảnh: Sohu, Boldsky, minh họa)

Đang khỏe mạnh bị đột tử, bác sĩ cảnh báo người nguy cơ cao

Ở độ tuổi còn trẻ nhưng người bệnh bất ngờ ngừng tuần hoàn và qua đời một cách đột ngột.

Chia sẻ với VietNamNet, BSCKII Nguyễn Thế Huy, Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện E cho biết, đột tử do tim là cái chết đột ngột, bất ngờ do mất chức năng tim (ngừng tim đột ngột). Người đang khỏe mạnh đột ngột tử vong đa phần có nguyên nhân xuất phát từ bệnh lý tim mạch.

Hơn 2 tháng trước, Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện E tiếp nhận bệnh nhân ngoài 40 tuổi nhập viện trong tình trạng đau ngực dữ dội, sau đó người bệnh đã ngừng tuần hoàn (đột tử). Dù được cấp cứu tích cực nhưng bệnh nhân không qua khỏi.

BSCKII Nguyễn Thế Huy cũng dẫn thêm một trường hợp đột tử ở người trẻ khác. Đó là bệnh nhân 43 tuổi, quê ở Bắc Giang, được đưa tới Bệnh viện E cấp cứu do bị ngừng tuần hoàn. Trước đó, tại bệnh viện tuyến cơ sở, bệnh nhân đã ngừng tuần hoàn một lần được cấp cứu sốc tim.

Khi được chuyển tới bệnh viện E, bệnh nhân đã ngừng tuần hoàn 3 lần và được bác sĩ cấp cứu kịp thời. BS Thế Huy cho biết, khi làm các xét nghiệm chuyên sâu bệnh nhân được chẩn đoán mắc hội chứng Brugada (tình trạng rối loạn nhịp tim nặng nề, hiếm gặp nhưng nghiêm trọng). Sau đó, bệnh nhân đã được cấy máy phá rung tim tự động để ngừa nguy cơ đột tử. Về tiền sử gia đình, người bệnh từng có anh trai và em trai mất đột ngột không rõ nguyên nhân khi còn rất trẻ.

Dang khoe manh bi dot tu, bac si canh bao nguoi nguy co cao

Bác sĩ Thế Huy thăm khám cho bệnh nhân

BSCKII Nguyễn Thế Huy thông tin, đột tử cũng có liên quan đến yếu tố gia đình và thường gặp khi mắc hội chứng Brugada.

Về nguyên nhân gây ra đột tử, bác sĩ cho biết, với nhóm người trẻ tuổi và trung niên, đột tử thường liên quan tới bệnh lý tim mạch như: cơ tim phì đại, bệnh lý giãn động mạch trong tim, bệnh lý rối loạn dẫn truyền trong tim (Brugada) hoặc bệnh lý tim bẩm sinh.

Một vài nguyên nhân khác có liên quan tới bất thường mạch vành. Ở nhóm nguyên nhân này, bệnh nhân gặp đột tử thường diễn ra đột ngột, xảy ra bất kỳ lúc nào (vận động gắng sức, ngủ…). Nhóm người có bệnh lý tim mạch bị đột tử đa phần diễn biến đột ngột, không dấu hiệu báo trước.

BS Thế Huy khẳng định, khó có thể biết được triệu chứng đột tử. Tuy nhiên ở những người đã được cứu sống dù bị đột tử (nhóm có bệnh lý rối loạn nhịp) có chia sẻ lại, họ cảm thấy tức ngực, khó thở, nhịp tim nhanh, mất ý thức rất nhanh.

Trong quá trình làm việc, BS Thế Huy đã cấp cứu cho một số trường hợp thoát khỏi đột tử có liên quan tới hội chứng Brugada – hội chứng có thể đe dọa tính mạng nhưng thường không gây ra triệu chứng hoặc dấu hiệu nào đáng chú ý.

Đặc biệt ở nhóm này xuất hiện choáng, ngất. Đi khám, bác sĩ phát hiện trên điện tim và có rối loạn nhịp nguy hiểm. Những bệnh nhân này sẽ có chỉ định cấy máy phá rung tim tự động. Nếu bệnh nhân có bất thường về nhịp tim, máy sẽ tự hoạt động khử rung tim.

Vì vậy BS Thế Huy lưu ý, với người khỏe mạnh trong gia đình có bố, anh trai hoặc em tử vong đột ngột không có nguyên nhân, nên đi kiểm tra có bất thường về tim mạch. Nếu tim có bất thường bác sĩ sẽ can thiệp sớm.

"Quá trình thăm khám, chúng tôi gặp rất nhiều bệnh nhân choáng, ngất khi vào viện tình cờ phát hiện ra mắc hội chứng Brugada. Sau đó, bệnh nhân được cấy máy khử nhịp, tránh được cơn đột tử. Phòng ngừa đột tử không khó nếu như bệnh nhân được phát hiện sớm bệnh lý tim mạch. Đối với những bệnh nhân có bệnh lý tim mạch, mạch vành cần phải kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ, uống thuốc đúng và đủ liều, thăm khám định kỳ theo chỉ dẫn của bác sĩ", BS Huy nói.

Tương tự, BS Phạm Văn Chính - khoa Hồi sức tim mạch, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, cũng khuyến cáo, đột tử là tình trạng tử vong đột ngột. Trong đó đột tử do tim là hay gặp nhất, nguyên nhân hàng đầu thường là do bệnh lý mạch vành gây nhồi máu cơ tim cấp tức là tình trạng động mạch cấp máu cho cơ tim bị vữa xơ, vôi hóa gây hẹp dần sau đó tắc đột ngột, hậu quả là dẫn tới ngừng tim.

Nếu trong gia đình có yếu tố nguy cơ cao như có người thân đột tử trẻ dưới 50 tuổi, giải phẫu tử thi không tìm thấy nguyên nhân, tiền sử hay bị ngất không rõ nguyên nhân, liên quan đến gắng sức hoặc cả lúc ngủ nghỉ, bạn nên đi thăm khám đánh giá về bệnh lý tim mạch. Đồng thời, bạn cần theo dõi định kỳ thậm chí làm các xét nghiệm chuyên sâu như xét nghiệm gen nếu có yếu tố nguy cơ cao để sớm phát hiện bệnh và có biện pháp điều trị phù hợp, tránh những biến cố đáng tiếc có thể xảy ra. 

Đọc nhiều nhất

Tin mới