'Nhân quả' dưới góc nhìn của nhà khoa học và tâm lý học

Nhiều người thường tự đặt ra câu hỏi về khái niệm ‘nhân quả’, nó có thực sự tồn tại hay không còn phụ thuộc vào niềm tin của mỗi người. Khoa học cũng đã chấp nhận và cho rằng nhân quả có tồn tại.

Trong thế giới hiện đại, khái niệm về "nhân quả" thường được liên kết với triết học Phật giáo và các tôn giáo đạo lý khác. Tuy nhiên, liệu khái niệm này có thực sự tồn tại trong thế giới vật lý và khoa học hay không? Và tại sao khoa học cũng chấp nhận khái niệm này? Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá vấn đề này từ các góc độ khác nhau.
Về cơ bản, khái niệm “nhân quả” khuyến khích con người hành động tốt, với ý niệm tốt. Tuy nhiên, cũng có những người cho rằng “nhân quả” tồn tại là ở niềm tin của mỗi người. Có những người họ sẽ không tin vào luật nhân quả bởi không có khoa học nào chứng minh được luật nhân quả cả, còn có những người sẽ cực kì tin.
Trong Phật giáo, "nhân quả" là quy luật tự nhiên về sự liên kết giữa hành động và hậu quả. Đây là một khái niệm trọng yếu trong việc hiểu về cơ sở đạo đức và hành động của con người. Theo đó, mọi hành động của chúng ta đều có hậu quả tương ứng, không chỉ trong cuộc đời này mà còn trong các kiếp sau.
'Nhan qua' duoi goc nhin cua nha khoa hoc va tam ly hoc
Theo khoa học, trang WebMD - trang thông tin y tế của Mỹ được coi là một trong những nguồn tin có cơ sở khoa học đáng tin cậy nhất thế giới, thì “nhân quả” là có thật, dựa trên phân tích thông thường về cách sống. Nhân quả phản ánh sự liên kết và tương tác giữa các hiện tượng tự nhiên. Khoa học hiểu rằng mọi sự kiện đều có nguyên nhân và hậu quả tương ứng, dù chúng có thể không luôn được hiểu rõ hoặc dễ dàng đo lường.
Ngoài ra, khái niệm về nhân quả còn giúp con người hiểu rõ hơn về hành vi và tương tác của mình trong xã hội và tự nhiên. Nó là một công cụ quý giá để đo lường và dự đoán các kết quả của hành động, từ đó giúp chúng ta điều chỉnh hành vi của mình theo hướng tích cực.
Theo tiến sĩ Y khoa Poonam Sachdev ở Mỹ thì những phân tích trên là hoàn toàn hợp lý về mặt tâm lý học. Cho nên “nhân quả” không nhất thiết là phần thưởng hay sự trừng phạt siêu nhiên, mà liên quan đến suy nghĩ, ý định, hành động của con người.
Vì vậy, tất nhiên không phải 100% chuyện gì cũng có nhân quả rõ ràng, và có những chuyện tình cờ, ngẫu nhiên vẫn xảy ra trong cuộc sống. Nhưng theo phân tích tâm lý học thì những người tin vào nhân quả thường sống hạnh phúc hơn và có những mối quan hệ tốt hơn, bởi họ thường lựa chọn làm những việc tốt cho người khác và cho cả chính mình.

Khoa học mở dưới các góc nhìn

Hội thảo "Khoa học mở dưới các góc nhìn" được tổ chức vào ngày Khoa học Công nghệ Việt Nam 18/5 nhằm lan tỏa nhận thức về một xu hướng đang có nhiều ý kiến trái chiều nhưng hứa hẹn mở ra một thời đại mới về KHCN.

Nhận thức được tầm quan trọng của khoa học công nghệ (KHCN) trong thời đại mới, trong những năm gần đây, Việt Nam ngày càng chú trọng đến các hoạt động đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và nâng cao chất lượng nghiên cứu, ứng dụng KHCN trong mọi mặt của đời sống.
Khoa hoc mo duoi cac goc nhin
 Hội thảo "Khoa học mở dưới các góc nhìn" với sự góp mặt của các chuyên gia trong nhiều lĩnh vực tri thức khác nhau.
Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam ra đời vào 18/5/2014 nhằm mục đích tuyên truyền rộng rãi các thành tựu KHCN, tôn vinh những nhà khoa học, giới thiệu các kết quả nghiên cứu nổi bật, thúc đẩy ứng dụng KHCN vào sản xuất, nâng cao nhận thức xã hội, động viên thế hệ trẻ say mê nghiên cứu khoa học, góp phần xây dựng và phát triển đội ngũ nhân lực chất lượng cao cho đất nước.
Xu hướng phát triển hiện nay của KHCN bao gồm sự đan xen phức tạp của đa ngành, đa lĩnh vực, dựa trên sự đổi mới và tiến hóa nhanh chóng của công nghệ thông tin, kỹ thuật số, nhằm tối ưu hóa năng suất lao động, tạo ra của cải mới cho xã hội ở mức nhanh và nhiều hơn chưa từng có, cũng như nâng tầm nhận thức cho tất cả mọi người về các vấn đề của KHCN. Chính vì vậy, khoa học mở (Open Science) đã ra đời với tham vọng hiện thực hóa xu hướng đó.
Khoa học mở (Open science) là chủ đề quan trọng và có nhiều góc nhìn khác nhau trong thời đại chuyển đổi số khi tri thức nhân loại ngày càng rộng mở và cần được chia sẻ. Phiên họp toàn thể của UNESCO tại Paris, diễn ra từ ngày 9 đến ngày 24/11/2021, đã đưa ra “Khuyến nghị về Khoa học mở” và được 193 quốc gia trên thế giới công nhận là Định nghĩa đầu tiên mang tính toàn cầu về Khoa học mở.
Định nghĩa đó được diễn dịch như sau: Khoa học mở là một kiến trúc tổng thể bao gồm những sự dịch chuyển và thực thi có mục đích làm cho tất cả tri thức khoa học đa ngôn ngữ trở thành có thể tự do truy cập, sử dụng và tái sử dụng bởi mọi người, nhằm nâng cao sự hợp tác và chia sẻ thông tin vì lợi ích của khoa học, cộng đồng, và mở ra các quy trình kiến tạo, đánh giá và truyền thông tri thức khoa học tới đa dạng các nhóm xã hội.
Có nhiều tiêu chí để hình thành nên một nền khoa học mở, theo UNESCO bao gồm các phần chính là dữ liệu mở, hệ thống xuất bản mở, hạ tầng khoa học mở, nguồn lực giáo dục mở, phần cứng mở, phần mềm mã nguồn mở, tính mở đối với đa dạng hóa kiến thức, đánh giá mở và sự tiếp cận mở của các nhóm xã hội. UNESCO là một trong những tổ chức quốc tế đầu tiên ủng hộ xu hướng phát triển mới này, vì một cộng đồng bình đẳng trong việc tiếp cận các tri thức khoa học.
Việt Nam đã có những bước đầu quan tâm đến Khuyến nghị này, khi Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đã tổ chức Hội thảo “Khoa học mở - Khuyến nghị của UNESCO: Cơ hội và thách thức với Việt Nam” vào ngày 20/10/2021. Đây là khái niệm mới và sẽ cần nhiều thời gian để cộng đồng khoa học nói riêng và xã hội nói chung hiểu hơn về các xu thế trên thế giới và tìm ra các quy chế hợp lý cho chúng ta.
Nhân ngày Khoa học Công nghệ Việt Nam 18/05/2023, hưởng ứng tinh thần của UNESCO nhằm lan tỏa nhận thức về khoa học mở trong cộng đồng, Trung tâm Quốc tế Đào tạo và Nghiên cứu Toán học (ICRTM) cùng với Quỹ Đổi mới sáng tạo Vingroup (VINIF), phối hợp với Trung tâm Vật lý quốc tế (ICP), Trung tâm thông tin - Tư liệu Viện HL KH & CN VN tổ chức Hội thảo với chủ đề: “Khoa học mở dưới các góc nhìn”.
Hội thảo được tổ chức với nội dung chính là các Bài giảng đại chúng về các chủ đề liên quan đến khoa học mở, được xã hội quan tâm.
Đặc biệt, phần Tọa đàm giữa các chuyên gia trong nhiều lĩnh vực tri thức khác nhau về chủ đề “Khoa học mở dưới các góc nhìn” sẽ mang đến cho người nghe những quan điểm mới và đầy thú vị về một xu hướng, dù đang gặp phải nhiều ý kiến trái chiều, nhưng hứa hẹn sẽ mở ra một thời đại mới về KHCN.
Các diễn giả sẽ trả lời và trao đổi với các câu hỏi, các phản biện từ tất cả đại biểu tham dự trực tiếp cũng như thông qua kênh trực tuyến ngay tại sự kiện.
Mời quý độc giả xem video: "GS.TS Ngô Việt Trung chia sẻ cảm xúc khi nhận giải thưởng Tạ Quang Bửu". Video do PV Tri thức và Cuộc sống thực hiện.

Chân dung các nhà khoa học Việt “ảnh hưởng nhất thế giới” năm 2023

8 nhà khoa học Việt Nam đã được xếp vào danh sách "Những nhà khoa học ảnh hưởng nhất thế giới" do nhóm nhà khoa học của GS John P.A. Ioannidis và Đại học Stanford (Mỹ) lựa chọn trên cơ sở dữ liệu Scopus.

Chan dung cac nha khoa hoc Viet “anh huong nhat the gioi” nam 2023
1. GS.TSKH Nguyễn Đình Đức: Chủ tịch Hội đồng trường Đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà Nội, là nhà khoa học hàng đầu trong lĩnh vực Cơ học và vật liệu composite. 

Đọc nhiều nhất

Tin mới

Lợi ích sức khoẻ tuyệt vời từ quả sung

Lợi ích sức khoẻ tuyệt vời từ quả sung

Trong Đông y, quả sung có tính bình, vị ngọt giúp kiện tỳ thanh tràng (kích thích tiêu hóa, làm sạch ruột), giải độc, tiêu thũng, thường được dùng để chữa các bệnh về tiêu hóa, kiết lỵ, viêm ruột, táo bón, trĩ.