Nguy cơ ngộ độc khi ăn các món chế biến từ con so biển

Sở An toàn thực phẩm TPHCM cảnh báo và khuyến cáo người dân tuyệt đối tránh xa con so biển. Đây là một loại hải sản cực độc, có thể gây tử vong nếu ăn phải.

Giang Thu 14/09/2024 13:00

Theo đó, Sở An toàn thực phẩm cho biết hiện nay tại một số chợ, quán ăn, chợ đêm ẩm thực, phố ẩm thực trên địa bàn TP có xuất hiện kinh doanh con so, con sam để chế biến món ăn.

Đáng chú ý, nhiều người thích ăn hải sản thường lầm tưởng chết người khi nhầm lẫn con so thành con sam.

So biển có kích thước nhỏ hơn sam biển, màu nâu sẫm, đuôi hình tam giác, không có gờ mặt lưng. Trong khi đó, sam biển có kích thước lớn hơn, màu xanh xám, đuôi hình dẹt, có gờ mặt lưng. So biển chứa độc tố tetrodotoxin cực kỳ nguy hiểm.

Chất độc tetrodotoxin có trong so biển tập trung nhiều nhất ở buồng trứng, đặc biệt nguy hiểm vào mùa sinh sản. Tetrodotoxin tương tự như độc tố trong cá nóc, bạch tuộc vòng xanh và cóc, ảnh hưởng đến hệ thần kinh, gây liệt tứ chi, ứ đọng đờm nhớt, liệt cơ hô hấp dẫn đến thiếu oxy, sùi bọt mép và tử vong.

Nguy co ngo doc khi an cac mon che bien tu con so bien

Phân biệt con sam và con so. Ảnh minh họa

Tetrodotoxin tan trong nước, không bị phá hủy bởi nhiệt khi nấu chín, phơi khô hay sấy. Chất độc này hấp thu nhanh qua đường ruột, dạ dày chỉ trong 5 - 15 phút. Do vậy, dù nấu chín, phơi khô hay sấy, so biển vẫn có thể gây ngộ độc và tử vong.

Nhằm chủ động phòng chống ngộ độc thực phẩm do độc tố tự nhiên có trong so biển, cá nóc, cá sồng dâu, ốc lạ,..., Sở An toàn thực phẩm đề nghị UBND TP Thủ Đức và các quận, huyện truyền thông cho người kinh doanh dịch vụ ăn uống, người tiêu dùng biện pháp phòng ngừa ngộ độc thực phẩm do độc tố tự nhiên gây ra.

Việc sử dụng so biển để chế biến thức ăn là hành vi vô cùng nguy hiểm, có thể gây ra hậu quả khôn lường. Mỗi người dân cần nâng cao ý thức về vấn đề an toàn thực phẩm, chọn lựa thực phẩm sạch ở những nơi uy tín như các chợ truyền thống, siêu thị lớn hoặc các cửa hàng hải sản và có nguồn gốc rõ ràng. Quan sát kỹ ngoại hình so sánh với hình ảnh của so biển và sam để tránh nhầm lẫn. Không mua các loại hải sản có dấu hiệu bất thường: thịt nhũn, có mùi hôi...

Các cơ quan chức năng cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát để bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Nếu nghi ngờ xảy ra ngộ độc thực phẩm có chứa độc tố tự nhiên, các địa phương có thể gửi mẫu đến Viện Hải Dương học (Nha Trang, Khánh Hòa) để xét nghiệm.

Để phòng tránh nguy cơ này, Sở An toàn thực phẩm TPHCM đã khuyến cáo:

Người dân: Tuyệt đối không mua, bán hoặc sử dụng các loại thủy sản có độc tố tự nhiên như so biển, cá nóc, cá hồng dâu... để chế biến thức ăn.

Quán ăn, nhà hàng: Kiểm tra kỹ nguồn gốc xuất xứ của hải sản trước khi mua vào, không nhập các loại thủy sản không rõ nguồn gốc, không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.

Giang Thu

#con so biển #món chế biến từ con so biển #con so #ngộ độc

Phát hoảng những món hải sản có thể gây độc chết người

Hải sản là món ăn ngon, giầu chất dinh dưỡng. Tuy nhiên, có một số loài hải sản mang nhiều độc tố gây ngộ độc cho người ăn thậm chí có thể tử vong.

Hải sản là món ăn ngon, giầu chất dinh dưỡng. Tuy nhiên, có một số loài hải sản mang nhiều độc tố gây ngộ độc cho người ăn thậm chí có thể tử vong. Theo số liệu công bố của Viện Hải dương học Nha Trang, 39 loài sinh vật biển có chứa chất độc có khả năng gây chết người tại vùng biển Việt Nam. Đáng sợ nhất là cá nóc chuột vằn tập trung một lượng chất độc khủng khiếp, cứ 100g trứng có thể giết chết 200 người. Trong số 39 loài sinh vật có chứa chất độc do Viện Hải dương học Nha Trang công bố, có 22 loài cá, một loài mực tuộc, hai loài ốc, ba loài cua, một loài sam và 10 loài rắn biển. Ngoài ra còn có hai loài cá nóc nước ngọt mới được phát hiện ở một số tỉnh vùng đồng bằng sông Cửu Long, tổng cộng là 41 loài sinh vật độc. Đa số những loài sinh vật độc hại nói trên đều có ở vùng biển nước ta , từ vịnh Bắc Bộ đến vịnh Thái Lan, như các loài cá nóc, cá bống vân mây, loài so và rắn biển, nhưng cũng có một số loài như ốc biển, cua, mực đốm xanh… chỉ mới gặp ở vùng biển miền Trung và Đông Nam Bộ. Phần lớn những loài này sống cả ở ngoài khơi và vùng ven bờ, các vùng vịnh, đầm phá, các cửa sông lớn… Riêng hai loài cá nóc nước ngọt được xác định là cá nóc chấm xanh (Chelonodon nigroviridis) và cá nóc mắt đỏ (Carinotetraodon lorteti) mới chỉ phát hiện được ở đồng bằng sông Cửu Long. Những loài hải sản độc này có thể gây hại cho con người theo hai cách chính: qua đường tiêu hoá do các món ăn chế biến từ cá và hải sản và qua phản ứng tự vệ của con vật khi ta vô tình chạm vào chúng, bị chúng căn, chích hoặc phóng tên độc.

Phat hoang nhung mon hai san co the gay doc chet nguoi

Cá nóc.

Các loại hải sản cực độc Trong 41 loài sinh vật độc trên có 5 loại cực độc là: Cá nóc răng mỏ chim, cá nóc tro, cá nóc vằn mặt, cá nóc chấm cam, cá nóc chuột vằn mang, trong đó cá nóc chấm cam và cá nóc chuột vằn mang là hai loài độc nhất. Cá nóc chuột vằn mang (Aronthron immaculatus) thân có dạng hình trứng, vây lưng viền đen, bụng màu trắng… nom không có vẻ gì đáng sợ nhưng trong trứng loài cá này tập trung một lượng chất độc khủng khiếp, cứ 100g trứng có thể giết chết 200 người; hàm lượng độc chất cao xuất hiện từ tháng 4 đến tháng 10. Sau cá nóc chuột vằn mang, cá nóc chấm cam (Torquigener gallimaculatus) cũng rất đáng sợ, cứ 100g trứng hoặc gan loài cá này có thể giết chết 60 – 70 người. Tác hại chết người của nọc độc hải sản Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, bản chất các độc tố của phần đông các hải sản trên thuộc nhóm chất độc thần kinh, nên khi con người bị nhiễm chất độc này sẽ tác động trực tiếp đến hệ thần kinh và hệ tim mạch gây ra những triệu chứng ngộ độc rất trầm trọng Hầu hết chúng là những chất độc nguy hiểm có tỷ lệ tử vong cao trong thời gian rất nhanh, với liều độc thấp. Cụ thể, chất độc chứa trong cá nóc và nhiều loại hải sản khác như mực đốm xạnh, so biển, cá bống vân mây, v.v.. là tetrodotoxin, có tác động trên thần kinh trung ương rất mạnh làm liệt các trung khu thần kinh, gây tê liệt cơ thể, ngừng tuần hoàn, hô hấp dẫn đến tử vong nhanh chóng.

Phat hoang nhung mon hai san co the gay doc chet nguoi-Hinh-2

Con so biển và sam biển giống nhau nên nhiều người dễ lầm tưởng

Phat hoang nhung mon hai san co the gay doc chet nguoi-Hinh-3

Sam biển ăn rất mát nhưng nếu nhầm lẫn, ăn phải so biển sẽ sẽ bị ngộ độc

Triệu chứng của ngộ độc như sau: Trường hợp bị nhiễm ít chất độc, bệnh nhẹ: Sau khi ăn phải hải sản độc từ 10 phút đến vài giờ, người bệnh thấy tê môi, lưỡi, miệng, mặt, tê các ngón tay, bàn tay, ngón chân và bàn chân. Đồng thời thấy đau đầu, vã mồ hôi, đau bụng, buồn nôn và nôn, tăng tiết nước bọt… Trường hợp nặng: Người bệnh mệt lả, yếu cơ, liệt cơ tiến triển nên đi đứng loạng choạng không vững. Tình trạng liệt cơ nặng lên nhanh chóng dẫn đến liệt toàn thân, kể cả hô hấp, khiến người bệnh không thở được, suy hô hấp, ngừng thở, mạch chậm, huyết áp hạ và hôn mê, dẫn đến tử vong. Trong cơ thể cá và hải sản độc, thường trứng và gan là hai nơi tập trung độc chất cao nhất. Nhưng cũng có những hải sản độc, thịt và da lại là những nơi tập trung độc tố cao hơn cả, như loài cá bống vân mây. Chất độc của cá này tuy có ở tất cả các bộ phận cơ thể, nhưng tập trung nhiều nhất ở da, cứ 100g da có thể giết chết 9 – 10 người.

Phat hoang nhung mon hai san co the gay doc chet nguoi-Hinh-4

Mực đốm xanh

Còn đối với ba loài hải sản độc khác là cua hạt, mực đốm xanh và so biển thì tất cả các bộ phận khác nhau của cơ thể chúng đều chứa chất độc. Cũng vì vậy, các nhà khoa học khuyên người tiêu dùng tuyệt đối không dùng các loài hải sản độc chế biến thức ăn dưới bất cứ hình thức nào và với bất cứ bộ phận nào của cơ thể chúng.

Phat hoang nhung mon hai san co the gay doc chet nguoi-Hinh-5

Cá mặt quỷ

Trong thực tế hầu hết các trường hợp ngộ độc hải sản nặng đều do ăn phải những loài cá biển và hải sản chứa độc tố mạnh. Ngoài ra cũng có một số người bị trúng độc do sờ mó hoặc vô tình chạm vào những loài rắn biển, cá mặt quỉ, mực đốm xanh, ốc cối… nên bị chúng căn, chích hoặc phóng tên độc. Các độc tố của con vật sẽ theo răng hoặc tên độc của chúng phóng ra xâm nhập cơ thẻ người qua vết thương gây ngộ độc

Xem chi tiết

Đi biển phải thận trọng với hải sản chứa nhiều độc tố này

(Kiến Thức) - Hải sản là thực phẩm giàu dinh dưỡng rất tốt cho sức khỏe, tuy nhiên có nhiều hải sản có độc tố tương đối cao có thể gây nguy hiểm khôn lường.

Di bien phai than trong voi hai san chua nhieu doc to nay

Theo công bố của Viện Hải dương học Nha Trang thì có 39 loại hải sản có độc tốcó thể gây chết người ở vùng biển Việt Nam. Trong đó có một số loài rất quen thuộc nên bạn phải cẩn trọng khi ăn để tránh ngộ độc chết người. Ảnh: Emdep.vn.

Di bien phai than trong voi hai san chua nhieu doc to nay-Hinh-2

Cá nóc biển: Đây là loài cá biển có độc được biết đến nhiều nhất và thường bắt được ở vùng biển nước ta. Độc tố của cá nóc có thể làm chết người nhanh chóng chỉ vài giờ sau khi ăn nếu không cấp cứu kịp thời. Ảnh: ĐHNT.

Xem chi tiết

Những loại cá cực ngon nhưng kịch độc, ai đi biển tuyệt đối không ăn

(Kiến Thức) - Bên cạnh nhiều loại ốc chứa chất kịch độc, biển Việt Nam cũng có một số loại cá cực ngon nhưng chứa độc tố gây chết người, chúng ta cần biết cách phân biệt để phòng tránh, tuyệt đối không được ăn.

Nhung loai ca cuc ngon nhung kich doc, ai di bien tuyet doi khong an

Cá nóc có chứa tetrodotoxin (C11H17O8N3), chất độc thần kinh, rất độc, gây tử vong cao. Đặc biệt, tetrodotoxin tan trong nước, không bị nhiệt phá huỷ, nấu chín hay phơi khô, sấy, độc chất vẫn tồn tại. Loài cá cực ngon này lại chứa chất kịch độc này có thể gây tử vong nếu chế biến sai cách.

Nhung loai ca cuc ngon nhung kich doc, ai di bien tuyet doi khong an-Hinh-2

Máu, mắt, buồng trứng, gan, bộ phận sinh dục, da cá nóc là những bộ phận có chứa loại chất độc này. Mặc dù thịt không độc, nhưng khi cá chết, ươn hoặc va đập, chất độc từ các bộ phận trên sẽ ngấm vào cơ gây độc toàn bộ.

Nhung loai ca cuc ngon nhung kich doc, ai di bien tuyet doi khong an-Hinh-3

Một trong những loại cá chứa chất kịch độc khác là cá bống vân mây. Ở nước ta, cá bống vân mây tập trung nhiều ở các tỉnh ven biển miền Trung. Theo các nhà khoa học, trong cá bống vân mây có độc tố tetrodotoxin, tương tự như độc tố của cá nóc.

Nhung loai ca cuc ngon nhung kich doc, ai di bien tuyet doi khong an-Hinh-4

Thịt cá trắm ngon và bổ dưỡng được nhiều bà nội trợ chọn mua chế biến cho bữa ăn gia đình. Thế nhưng, mật cá trắm rất độc bởi có chứa alcool gây xuất huyết, tổn thương nội tạng, đặc biệt là ống thận. Cá có trọng lượng càng lớn, chất độc càng cao.

Nhung loai ca cuc ngon nhung kich doc, ai di bien tuyet doi khong an-Hinh-5

Hiện, nhiều người do chưa phân biệt được con so và con sam biển nên đã sử dụng nhầm dẫn đến ngộ độc, thậm chí nguy kịch tính mạng. Trong con so biển có chứa chất tetrodotoxi - một chất cực độc giống độc tố của cá nóc.

Nhung loai ca cuc ngon nhung kich doc, ai di bien tuyet doi khong an-Hinh-6

Cá kiếm chứa hàm lượng thủy ngân cực cao. Một con cá kiếm có chứa khoảng 976 ppm (phần triệu) thủy ngân. Hàm lượng này có thể gây ngộ độc cho người ăn.

Nhung loai ca cuc ngon nhung kich doc, ai di bien tuyet doi khong an-Hinh-7

Cá ngừ vây xanh và cá ngừ mắt to là hai loại cá mà bạn không nên ăn. Hai loài các này chứa hàm lượng thủy ngân rất cao, chỉ sau cá kiếm.

Nhung loai ca cuc ngon nhung kich doc, ai di bien tuyet doi khong an-Hinh-8

Các mập là một loài cá tuyệt đối không nên ăn vì nó chứa hàm lượng thủy ngân cao. Ngoài ra, cá mập còn là loại cá độc vì nó sống nhờ vào việc ăn các loài cá khác, mà những loài cá đó cũng chứa chất độc không kém. Ảnh: Internet.

Video "Các thực phẩm chống độc siêu hạng". Nguồn: VTC.

Xem chi tiết

Đọc nhiều nhất

Nam giới ăn nhiều đậu phụ có ảnh hưởng khả năng tình dục?

Đậu phụ, một loại thực phẩm giàu protein thực vật, mang nhiều lợi ích sức khỏe. Tuy nhiên, ăn đậu phụ có ảnh hưởng đến khả năng tình dục không là băn khoăn của nhiều nam giới.