Đặc biệt là côn trùng nhỏ rất phổ biến trong cuộc sống hàng ngày ở các vùng nông thôn. Những người sống ở nông thôn nên đã nhìn thấy con bọ nhỏ này, thân hình bầu dục dài và thích khoan dưới đá. Những người nông dân thông thường không thích loại bọ này, nhưng họ không biết rằng chúng không chỉ có thể bán được tiền mà còn "tăng giá trị".

Ảnh minh hoạ.

1. Chấy gỗ (mọt gỗ, Woodlouse) thường gặp ở nông thôn

Những người nông dân gần như đã làm việc với đất đai và trồng trọt nên họ không chỉ quen thuộc với các phương pháp trồng trọt mà còn cả với cỏ dại và sâu bọ trên đồng ruộng. Nói một cách đơn giản, cỏ dại và sâu bệnh gây hại cho cây trồng khó qua mắt được người nông dân và sẽ bị loại bỏ trực tiếp. Nhưng phải thừa nhận rằng một số loài cỏ dại hoặc côn trùng thường bị bỏ qua lãng phí bởi vì người nông dân không có kiến thức liên quan hoặc ảnh hưởng từ các thế hệ cũ.

Đây là loại bọ cơ thể có chiều dài khoảng 10 mm, không chỉ có xúc tu trên đầu mà còn có thể cuộn cơ thể lại thành hình cầu. Loại côn trùng này thường sống dưới lớp lá hoặc đá chết, khi bật ra sẽ cuộn tròn lại thành quả bóng để tự bảo vệ, đây là thời kỳ cao điểm nó sinh sản và đi lại vào mùa hè và mùa thu.

Loại bọ này có tên là “chấy gỗ”, tên khoa học là “Woodlouse”, ngoài việc xuất hiện dưới lớp lá, kẽ đá chết, chúng còn thường chui vào nhà, sân để trú ngụ hoặc kiếm ăn vào ban đêm. Theo các tài liệu liên quan, tuy có rất nhiều loại côn trùng nhỏ này trên thế giới có khoảng 150 loài.

Nguyên nhân chính khiến “sâu bọ” bị “coi thường” ở các vùng nông thôn trước đây là do chúng gây hại cho mùa màng. Chấy gỗ thường gặm nhấm lá non của ngô, lúa, rau màu… Nếu bà con không chú ý, những cây trồng này khi còn non sẽ bị hại nặng. Mặt khác, chấy gỗ luôn có thể thoát khỏi sự “săn đuổi” của thuốc trừ sâu vì chúng có thể ẩn náu dưới các kẽ đá. Và những cây bị sâu mọt ăn lá có thể làm cho lá cây thiếu chất dinh dưỡng, không quang hợp và phát triển kịp thời, tệ nhất là sẽ bị khô héo.

Các chuyên gia đã từng nói trước đây, dù kích thước của chấy gỗ rất nhỏ, nhỏ đến mức bị bỏ qua luôn, nhưng một khi có khoảng 2.000 con thì cây trồng trên ruộng sẽ giảm từ 10% -18%, vì vậy chấy gỗ (Woodlouse) cũng là một loại sâu bệnh gây hại rất nhiều cho cây trồng nên người nông dân sẽ diệt trừ kịp thời nếu thấy có.

Chính vì điều này mà trước đây hầu như không ai tìm thấy giá trị của nó và lãng phí nó một cách vô ích, ngày nay giá thị trường của chấy gỗ khá cao. Nhiều người thắc mắc không hiểu loài gây hại cho mùa màng này tại sao nó lại đột ngột "tăng giá trị"?

Trên thực tế, các sách liên quan từ lâu đã ghi lại tác dụng của chấy gỗ như: hạ sốt, lợi tiểu, chữa đau bụng, nay khi phát hiện ra giá trị dược liệu của nó, một số người đã bắt đầu tìm mua. Nói cách khác, chấy gỗ là một dược liệu rất hữu ích ở Trung Quốc trong một lĩnh vực nào đó. Các lão nông ở một số vùng cho biết, nếu bị gãy xương, có thể giã nát chấy gỗ đắp vào chỗ bị thương cũng có tác dụng giảm sưng tấy.

Liên quan đến điểm này, cư dân mạng còn cho rằng, người dân địa phương gọi chấy gỗ là “sâu da”, tương truyền có thể chữa gãy xương rất tốt. Điều này thuộc về các bài thuốc dân gian, còn việc nó có thực sự hiệu quả hay không thì vẫn chưa có nghiên cứu và kiểm chứng của khoa học.

Thế giới quá rộng lớn nên côn trùng nhỏ cũng có hai mặt, một mặt là “dịch hại tự nhiên” gây ra nạn mùa màng khủng khiếp, cực kỳ khó diệt trừ nó, mặt khác, nó có giá trị thuốc và có thể được sử dụng lợi thế trong một lĩnh vực cụ thể nào đó.