"Ba trắng một vàng" âm thầm gây hại thận

Sữa, muối, đường và nước cam là các thực phẩm mà những người có nguy cơ mắc bệnh thận nên hạn chế.

Thận là một trong những bộ phận quan trọng nhất của con người. Thận có tác dụng lọc máu, loại bỏ độc tố và chất thải, sản xuất hormone, cân bằng khoáng chất và duy trì cân bằng chất dịch trong cơ thể.

Nguyên nhân và triệu chứng của bệnh suy thận

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến suy thận và bất kể nguyên nhân là gì, khi thận bị tổn thương hoặc hoạt động không suôn sẻ, cơ thể có nguy cơ tích tụ dịch bẩn và chất độc.

Khi đó, người bệnh thận có thể cảm thấy các triệu chứng như sưng tấy, khó thở, mệt mỏi, buồn nôn, suy nhược, đánh trống ngực, rối loạn giấc ngủ, chán ăn, đi tiểu quá nhiều hoặc quá ít, thiếu máu, ngứa da.

Để thận khỏe, bạn cần thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh. Theo News Day Express, một số thực phẩm có màu trắng và vàng có thể gây tổn thương thận nghiêm trọng và dẫn đến hình thành sỏi. Điều này đồng nghĩa nếu muốn bảo vệ thận, bạn nên tránh tiêu thụ quá nhiều các loại đó.

"Ba trắng một vàng" âm thầm gây hại thận ảnh 1

Sữa không phải là thực phẩm tốt cho mọi người. Ảnh: Insider.

Sữa

Các sản phẩm từ sữa rất giàu vitamin, chất dinh dưỡng, protein và là nguồn cung cấp phốt pho, kali tự nhiên. Một cốc (240 ml) sữa nguyên chất cung cấp 205 mg phốt pho và 322 mg kali.

Tuy nhiên, hấp thụ quá nhiều sữa, kết hợp với các thực phẩm giàu phốt pho khác, có thể gây bất lợi cho xương của những người mắc bệnh thận.

Điều này nghe có vẻ lạ vì sữa và các sản phẩm từ sữa thường được khuyên dùng để xương và cơ chắc khỏe. Tuy nhiên, khi thận bị tổn thương, hấp thụ quá nhiều phốt pho sẽ gây tích tụ phốt pho trong máu, kéo canxi ra khỏi xương. Khi đó, xương mỏng, yếu dần theo thời gian và làm tăng nguy cơ gãy xương.

Muối

Những người có nguy cơ mắc bệnh thận hoặc suy thận không nên ăn quá mức khuyến nghị 6g muối mỗi ngày.

Chế độ ăn nhiều muối sẽ làm thay đổi sự cân bằng natri - kali trong cơ thể, khiến thận bị suy giảm chức năng, huyết áp tăng cao.

Ngoài ra, ăn nhiều muối đã được chứng minh làm tăng lượng protein trong nước tiểu. Đây là yếu tố nguy cơ chính dẫn đến suy giảm chức năng thận. Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy lượng muối ăn vào cao có thể làm gia tăng tình trạng bệnh ở những người đã bị các vấn đề về thận.

"Ba trắng một vàng" âm thầm gây hại thận ảnh 2

Ăn quá nhiều đường gây ra nhiều loại bệnh. Ảnh: Britannica.

Đường

Tăng lượng đường hấp thụ có thể gây nguy hiểm cho thận. Khi lượng đường trong máu vượt quá 180 mg/dl, thận bắt đầu bài tiết đường qua nước tiểu. Lượng đường trong máu càng cao, áp lực lên thận càng lớn. Đây chính là nguyên nhân khiến thận của bệnh nhân tiểu đường suy yếu nhanh chóng.

Người bệnh thận và tiểu đường nên hạn chế uống nước ép trái cây và các loại nước có đường khác, chẳng hạn như soda. Những đồ uống này có xu hướng chứa nhiều đường bổ sung, làm tăng đột biến lượng đường trong máu. Các loại thực phẩm khác có nhiều đường bổ sung bao gồm bánh nướng, kẹo, bánh quy và bánh rán.

Lượng đường trong máu cao kéo dài còn có nguy cơ làm tổn thương dây thần kinh, tăng nguy cơ mắc bệnh tim.

Cam và nước cam

Theo Healthline, mặc dù cam và nước cam cung cấp hàm lượng vitamin C cần thiết cho cơ thể nhưng cũng chứa nhiều kali. Một quả cam lớn (184 g) cung cấp 333mg kali. Có 458 mg kali/240 ml nước cam.

Nếu cơ thể có quá nhiều kali sẽ không tốt cho thận. Bởi vậy, những người có bất ổn ở thận cần hạn chế các thực phẩm chứa lượng kali cao.

Nho, táo và các loại nước ép tương ứng là các thay thế tốt vì hàm lượng kali thấp hơn.

6 thói quen hại cho thận nhiều người Việt không biết

Ngoài ăn nhiều muối, nhiều người Việt "sở hữu" những thói quen xấu khiến thận dễ bị tổn thương.

Thận có nhiệm vụ lọc và đào thải chất cặn bã trong cơ thể, giữ cho các yếu tố nước, điện giải, kiềm toan được quân bình. Nếu các chất thải này không được đào thải, người bệnh sẽ mệt mỏi, không làm việc nổi, thiếu máu, chán ăn, buồn nôn, mất ngủ, thậm chí hôn mê, co giật.

Tại Việt Nam, ước tính khoảng 5 triệu người bị suy thận, khoảng 26.000 người bị suy thận mạn tính giai đoạn cuối phải chạy thận nhân tạo và 8.000 ca mắc mới mỗi năm. Theo các bác sĩ, một trong những yếu tố ảnh hưởng đến nguy cơ mắc bệnh thận là do thói quen ăn uống, sinh hoạt, lối sống. Dưới đây là những thói quen hại cho thận mà nhiều người không biết.

Ăn nhiều thịt đỏ

Khoa Nội thận - Thận nhân tạo (Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM) ghi nhận sự gia tăng số lượng người trẻ tuổi bị sỏi thận do tăng axit uric. Nguyên nhân chính được nghĩ tới là thói quen ăn quá nhiều đạm, có trong thịt đỏ, hải sản.

Tuần trước, chị N.K.T, 20 tuổi phải đi khám ở Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM vì đau quặn sau lưng trái, tiểu ra máu. Kết quả xét nghiệm máu cho thấy chỉ số axit uric của chị T. cao, siêu âm, chụp X-quang phát hiện một viên sỏi thận 10mm kẹt ở niệu quản.

Bác sĩ chỉ định bệnh nhân bắt buộc phải can thiệp tán sỏi, nếu để lâu sẽ gây hư thận. Kể với bác sĩ, chị T. nói uống rất ít nước, chỉ 1-2 ly/ngày bất kể mùa nào. Thời gian gần đây, chị hay đi ăn uống cùng bạn bè, món ăn ưa thích là thịt nướng và các đồ ăn nhanh nên chị ăn rất nhiều.

Theo các bác sĩ, thịt (đặc biệt là thịt đỏ) nhiều chất đạm (protein) khi vào cơ thể sẽ khiến sự hình thành axit quá mức trong hệ thống cơ thể. Thận phải làm việc quá mức lâu dần dễ bị hư tổn.

Không nên ăn các thức ăn có quá nhiều chất đạm khiến tăng urê gây quá tải cho thận. Nếu tính theo ngày, lượng thịt đỏ không nên vượt quá 70g (thịt đã chế biến chín), tương đương khoảng 100g/ngày thịt sống, theo khuyến cáo của Viện Dinh dưỡng Quốc gia.

Ăn quá mặn

TS.BS Phạm Đức Minh, Chủ nhiệm Bộ môn – Khoa Dinh dưỡng (Bệnh viện Quân y 103) cho hay ăn mặn khiến tuần hoàn máu tăng đến cầu thận, buộc thận phải làm việc nhiều dẫn đến suy thận.

Bệnh nhân đã bị bệnh thận nếu ăn nhiều muối sẽ suy chức năng nhanh hơn, ngược lại nếu ăn ít muối thì chức năng thận được cải tạo tốt hơn hoặc chậm lại quá trình suy giảm. Muối còn là nguyên nhân dẫn đến sỏi thận, thận nhiễm mỡ.

Tốt nhất không nên tiêu thụ quá 5 gam muối mỗi ngày (tương đương một muỗng cà phê gạt ngang). Để giảm muối, cần hạn chế các loại đồ hộp, thực phẩm chế biến sẵn như lạp xưởng, xúc xích, khô, mắm…

Hút nhiều thuốc lá

Hút thuốc lá có thể làm giảm lưu lượng máu đến thận, làm thận tổn thương và hoạt động kém hiệu quả. Hút thuốc lá cũng làm tăng nguy cơ ung thư thận lên gấp rưỡi so với người không hút.

Ít uống nước; ít ăn hoa quả, rau xanh

Nhiều bệnh nhân sỏi thận nguyên nhân chủ yếu nhất do uống ít nước. Không uống đủ nước, các chất độc, chất thải tích tụ lại, cơ thể sẽ chóng mệt. Nếu kéo dài, có thể gây các bệnh lý thận tiết niệu như suy thận cấp, bệnh lý sỏi thận, nhiễm trùng đường tiểu.

6 thoi quen hai cho than nhieu nguoi Viet khong biet

Thực tế chưa có thực phẩm nào chứng minh được là bổ thận, nên duy trì chế độ ăn hài hoà, đầy đủ dưỡng chất.
Ăn uống lành mạnh là lời khuyên của chuyên gia dinh dưỡng hay bác sĩ chuyên về thận. Theo đó, bớt muối, chất bột đường, đạm; cần ăn nhiều hoa quả và rau xanh tươi, sạch là rất có lợi cho sức khoẻ nói chung và thận nói riêng. Thực tế chưa có thực phẩm nào chứng minh được là bổ thận. Vì vậy, nên duy trì chế độ ăn hài hoà, đầy đủ dưỡng chất là khoa học nhất. ThS.BS Huỳnh Ngọc Phương Thảo, Trưởng khoa Nội Thận – Thận nhân tạo Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM

Nhịn tiểu

Một thói quen xấu khác gây bệnh thận là nhịn đi tiểu. Nước tiểu bị giữ lại thường xuyên sẽ làm tăng áp lực cho thận, dẫn đến suy thận, sỏi thận và tiểu tiện mất kiểm soát.

Không kiểm soát tốt huyết áp, đường huyết

Khoảng 50% người bệnh huyết áp rất cao mà không hề có triệu chứng và không biết mình mắc bệnh, về lâu dài sẽ ảnh hưởng đến chức năng thận. Bác sĩ khuyên kiểm tra huyết áp, đường huyết, đặc biệt với những người trên 40 tuổi.

Tăng huyết áp nếu đi kèm đái tháo đường, rối loạn lipid máu sẽ làm tổn thương thận nặng hơn. Người trẻ nếu mắc tăng huyết áp cần đến bác sĩ chuyên khoa để tìm nguyên nhân, đặc biệt cần phải lưu ý bệnh thận để điều trị sớm tránh gây tổn thương thận không hồi phục về sau.

Dùng thuốc bừa bãi

Theo ThS.BS Huỳnh Ngọc Phương Thảo, Trưởng Khoa Nội Thận – Thận nhân tạo Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM, các thuốc giảm đau kháng viêm non-steroid chẳng hạn như ibuprofen, diclofenac, celecoxib… nếu dùng lâu dài có thể ảnh hưởng chức năng thận, thậm chí có thể dẫn đến suy thận giai đoạn cuối.

Vì vậy, chỉ nên dùng những thuốc này theo hướng dẫn của bác sĩ. Những loại thuốc không rõ nguồn gốc, dù chỉ là cây cỏ, thực phẩm chức năng cũng cần chuyển hoá và đào thải qua thận. Trước khi dùng bất cứ loại sản phẩm nào cần tham khảo ý kiến của nhà chuyên môn. 

Bất ngờ loại rau chứa purin, ăn nhiều như "rắc muối vào thận"

Nhiều người nhầm tưởng các thực phẩm như thịt, hải sản, nội tạng... mới chứa nhiều purin. Thực tế, có loại rau chứa purin, ăn nhiều như "rắc muối vào thận".

Bat ngo loai rau chua purin, an nhieu nhu
 Huyết áp cao thường được xem là bệnh người già. Vậy nhưng, bệnh nhân huyết áp cao ngày càng có xu hướng trẻ hóa. Nguyên nhân tình trạng chủ yếu do chế độ ăn uống không lành mạnh. Nếu không điều chỉnh, nạp quá nhiều axit uric có thể gây bệnh gút, hại thận, thậm chí suy thận. (Ảnh minh họa)

Đọc nhiều nhất

Tin mới

Lợi ích sức khoẻ tuyệt vời từ quả sung

Lợi ích sức khoẻ tuyệt vời từ quả sung

Trong Đông y, quả sung có tính bình, vị ngọt giúp kiện tỳ thanh tràng (kích thích tiêu hóa, làm sạch ruột), giải độc, tiêu thũng, thường được dùng để chữa các bệnh về tiêu hóa, kiết lỵ, viêm ruột, táo bón, trĩ.