Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus tuyên bố sự bùng phát chủng virus corona mới (2019-nCoV) từ Trung Quốc là "tình trạng khẩn cấp y tế toàn cầu". Ảnh: Reuters.

Trong báo cáo đăng trên tạp chí khoa học The Lancet ngày 30/1, các nhà nghiên cứu đã phân tích cách thức lây nhiễm của chủng virus 2019-nCoV ở Trung Quốc.

Đây là một nghiên cứu mô tả mở rộng về dịch tễ học và đặc điểm lâm sàng của 2019-nCoV, bao gồm dữ liệu về 99 bệnh nhân được chuyển đến Bệnh viện Jinyintan từ các bệnh viện khác trên khắp Vũ Hán. Nghiên cứu trình bày tình trạng mới nhất của người nhiễm virus 2019-nCoV ở Trung Quốc và thêm chi tiết về nhiễm trùng do vi khuẩn và nấm kết hợp.

Dịch viêm phổi chủng 2019-nCoV do virus corona được phát hiện lần đầu tại Vũ Hán (Trung Quốc) vào cuối tháng 12/2019. Dù chỉ mới lây lan ở người, virus corona đã bùng phát với tốc độ khó lường. Số liệu mới nhất cho thấy virus đã khiến ít nhất 170 người tử vong, hơn 8.200 người mắc bệnh tại hơn 20 quốc gia trên thế giới.

Nghiên cứu dựa trên dữ liệu của 99 bệnh nhân, gồm 67 nam và 32 nữ, nhập viện ở Vũ Hán từ 1-20/1. Các nhà khoa học phát hiện rằng gần một nửa trong số này bị lây nhiễm theo nhóm, mặc dù tới ngày 21/1 cơ quan chức năng Trung Quốc mới xác nhận về trường hợp lây nhiễm từ người sang người.

Một nửa trong số 99 bệnh nhân này là những người có các bệnh mạn tính như tim và tiểu đường. Tỷ lệ tử vong với mẫu 99 bệnh nhân này là 11%, thấp hơn tỷ lệ 15% của mẫu gồm 41 bệnh nhân được các nhà khoa học Trung Quốc nghiên cứu trước đó.

49% các bệnh nhân này bị lây nhiễm theo cụm, và đều có chung lịch sử dịch tễ liên quan đến khu chợ Hoa Nam bán buôn hải sản ở thành phố Vũ Hán. Hiện khu chợ này vẫn được cho là nguồn bùng phát dịch bệnh. Phần lớn họ đều là tiểu thương và người dọn dẹp làm việc ở khu chợ, nhưng cũng có 2 người mua hàng. Nghiên cứu không cho biết các bệnh nhân còn lại bị lây nhiễm như thế nào.

Chợ hải sản Huanan ở Vũ Hán phát hiện các ca nhiễm virus corona chủng mới đầu tiên. Ảnh: SCMP.

Một phần ba các bệnh nhân trong nghiên cứu bị biến chứng và suy nội tạng. Khoảng 17% mắc hội chứng suy hô hấp cấp - một bệnh phổi nghiêm trọng. 8% bị tổn thương phổi cấp tính và 3% bị suy thận hoặc tổn thương thận. Với phát hiện này, các bác sĩ xác định việc chẩn đoán và điều trị sớm virus corona là rất quan trọng.

Hầu hết trường hợp nhiễm bệnh đầu tiên ghi nhận trên những người buôn bán hoặc khách hàng đến chợ hải sản Huanan ở Vũ Hán (Trung Quốc), nơi bày bán nhiều loại động vật sống.

Để tìm hiểu nguồn gốc virus, các nhà nghiên cứu đã so sánh trình tự gen của virus 2019-nCoV với các virus có trong thư viện. Họ phát hiện virus này liên quan mật thiết đến 2 chủng virus corona có nguồn gốc từ dơi; với trình tự gen giống đến 88%.

Ngoài ra, trình tự gen của chủng virus 2019-nCoV cũng giống 79% chủng virus gây ra đại dịch SARS năm 2003, và giống 50% chủng virus của Hội chứng Hô hấp Trung Đông (MERS).

Dựa trên kết quả nghiên cứu, các chuyên gia cho rằng virus viêm phổi chủng 2019-nCoV bắt nguồn từ loài dơi. Tuy nhiên, chợ hải sản Huanan không bán dơi, do đó nhiều khả năng virus này đã lây sang người bởi một loài vật trung gian chưa xác định.

Trước đó, một nghiên cứu cho rằng loài rắn (được bán tại chợ Huanan) có thể là nguồn lây virus 2019-nCoV sang người, tuy nhiên giới chuyên môn đã chỉ trích nghiên cứu bởi không có bằng chứng virus corona có thể lây sang rắn.

Trong khi chưa ai biết loài vật nào lây virus corona sang người, một điều chắc chắn là virus này có thể lây từ người sang người. Hiện tại, Trung Quốc đã cách ly hơn 50 triệu người, một việc chưa từng có trong tiền lệ. Trung Quốc đóng cửa các trường học và chợ buôn bán động vật sống. Nhiều sân bay đang sàng lọc hành khách đến từ quốc gia đông dân nhất thế giới này.