Giấy trắng - "ổ chứa" hóa chất độc hại

(Kiến Thức) - Giấy càng trắng càng sử dụng nhiều hóa chất. Việc làm này ảnh hưởng đến sức khoẻ người tiêu dùng, tác động xấu đến môi trường.

Huỳnh quang làm giấy trắng ảo
Theo ThS Nguyễn Văn Hiệp, Trung tâm Khoa học công nghệ và Môi trường (Công ty TNHH Viện Công nghiệp giấy và Xenluylo), từ trước đến nay mọi người vẫn cho rằng cần tăng độ trắng của giấy để tăng độ tương phản giữa giấy nền và mực in, giúp hình ảnh trở nên rõ nét hơn. Tuy nhiên, ở lĩnh vực nghiên cứu và sản xuất, ThS Nguyễn Văn Hiệp chia sẻ rằng, để tăng độ trắng cho các sản phẩm giấy in, giấy viết người ta thường sử dụng một lượng chất độn có độ trắng cao, tẩy trắng bột giấy và chất làm trắng quang học trong quá trình sản xuất. Việc làm này hoàn toàn không tốt cho sức khoẻ, môi trường. 
ThS Nguyễn Văn Hiệp phân tích, quá trình làm trắng giấy được diễn ra từ khâu tăng độ trắng cho bột giấy đầu vào bằng các hóa chất tăng độ trắng, loại bỏ lignin, các hợp chất biến đổi và các hợp chất mang màu. Hóa chất phổ biến trong quá trình tẩy là các hợp chất của clo, clo, xút, H2O2... 
Tiếp đến, người ta sử dụng hóa chất tăng trắng quang học trong quá trình sản xuất giấy. Đây là cách tăng ánh sáng phản xạ và phẩm màu để hấp thụ ánh sáng vàng và đỏ nhằm tạo cảm giác trắng hơn. Các chất tăng trắng quang học được sử dụng phổ biến như nhóm sulfonate, các chất huỳnh quang trong đó có tinopal... 
"Bản chất của hiện tượng làm tăng độ trắng quang học là tăng cường độ của tia phản xạ, tăng độ trắng cảm quan cho giấy. Điều đáng nói là các chất tăng trắng quang học đều không bền với thời gian nên giấy bị giảm độ trắng và ố dần khi sử dụng. Ngoài ra, các chất hóa học có những ảnh hưởng nhất định đến sức khoẻ và môi trường. Như chất tăng trắng huỳnh quang gây kích ứng với mắt và phản ứng với các vùng da nhạy cảm. Khi tồn tại trong nước chất tăng trắng có hại cho cá và thủy sinh. Đây cũng là các hợp chất khó phân hủy, tích tụ sinh học nên nguy hiểm đến sức khoẻ và môi trường về lâu dài...", ThS Nguyễn Văn Hiệp nhấn mạnh.
Người dân nên sử dụng giấy có độ trắng thấp nhưng chất lượng giấy tốt.
Người dân nên sử dụng giấy có độ trắng thấp nhưng chất lượng giấy tốt.  
Sửa đổi tiêu chuẩn độ trắng của giấy
Các nhà khoa học nghiên cứu và sản xuất về giấy cho hay, hiện nay tiêu chuẩn độ trắng của giấy giữa Việt Nam và một số nước đang có sự khập khiễng. Nói chính xác là Việt Nam đang đề ra độ trắng quá cao cho giấy in. Như tiêu chuẩn Việt Nam quy định cho giấy in cấp A là >_ 88%. Trong khi đó, tiêu chuẩn loại giấy này của Nhật Bản chỉ >_75%, Đài Loan >_ 78%... Xu hướng hiện tại của nhiều nước sử dụng giấy có độ trắng chỉ từ 68 - 72%. 
Trước thực trạng đó, bà Thái Quỳnh Hoa, Viện Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng cũng đồng tình và đưa ra ý kiến: Trong tiêu chuẩn có một số chỉ tiêu không còn phù hợp. Bởi trên thực tế hiện tại giấy in và giấy viết khoảng 70 - 78% ISO là vừa. Vì thế, cần có những đề xuất sửa đổi khi xây dựng tiêu chuẩn quốc gia, đồng thời phải có những nghiên cứu sâu hơn về các chỉ tiêu khác để đưa ra thị trường các sản phẩm giấy an toàn cho sức khoẻ người sử dụng, đảm bảo môi trường. "Hội thảo là cơ sở để chúng tôi đề xuất các tiêu chuẩn mới đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng", bà Quỳnh Hoa nói. 
Các nghiên cứu của Công ty TNHH Viện Công nghiệp giấy và Xenluylo đã khẳng định, Việt Nam có thể sản xuất được giấy tự nhiên độ trắng thấp, chống lóa, không sử dụng hóa chất tẩy trắng, tăng trắng với chất lượng tương đương với các giấy cao cấp nhập ngoại. Công nghệ mới này có thể áp dụng cho các loại máy đời cũ, đời trung và đời mới mà không phải thay đổi các chi tiết máy. Điều này vừa bảo vệ sức khoẻ người tiêu dùng, an toàn cho môi trường, tiết kiệm chi phí doanh nghiệp. 

Giấy viết có độ trắng cao gây lóa mắt

- Hỏi: Xin hỏi, giấy vở học sinh có nên chọn loại có độ trắng cao không? Vì sao?
Hoàng Hạnh (Hà Nội).

 
TS Đặng Văn Sơn, Phó trưởng Phòng Kỹ thuật, Tổng Công ty Giấy Việt Nam tư vấn:
Trong thực tế, có người vẫn lầm tưởng rằng sử dụng giấy có độ trắng cao sẽ làm cho quyển sáng đẹp và sang trọng hơn, dễ nhìn hơn... Tuy nhiên, đối với giấy viết, giấy có độ trắng cao đồng nghĩa với độ phản quang của giấy cũng cao, khiến mắt bị chói lóa vì tiếp nhận cường độ ánh sáng phản xạ mạnh hơn giấy thường.

Cách phát hiện giấy chứa chất gây ung thư

- Chất huỳnh quang được đưa vào giấy nhằm mục đích tăng sáng. Chất này có trong giấy bao gói thực phẩm, giấy vệ sinh gây ảnh hưởng đến sức khoẻ người tiêu dùng, không ngoại trừ là chất gây nên căn bệnh quái ác là ung thư. Ở nước ngoài chất này đã bị cấm sử dụng.


Cho thêm chất phát quang để tăng độ trắng

Trước sự việc nhiều nước thu hồi cốc, đĩa và giấy vệ sinh chứa chất huỳnh quang làm trắng, TS Đặng Văn Sơn, Phó trưởng phòng Kỹ thuật, Tổng Công ty giấy Việt Nam cho hay, chất huỳnh quang được sử dụng trong giấy nhằm mục đích khiến mắt thường nhìn vào có cảm giác giấy trắng hơn. Chất này thường được đưa vào sau khi giấy đã được tẩy trắng bằng một số hóa chất khác.

Một chuyên gia xin giấu tên làm trong ngành giấy cho KH&ĐS biết, giấy nguyên thủy có màu vàng ngà, độ trắng không cao. Tuy nhiên, vì thị hiếu thị trường của người tiêu dùng thích giấy trắng, giấy đẹp nên một số nhà sản xuất đã cho thêm chất huỳnh quang nhằm mục đích làm tăng sự phản quang của giấy, tức tăng độ trắng. Lúc này, nhìn bề ngoài giấy trắng hơn.

"Cách đây khoảng 10 - 20 năm đây là hóa chất đặc biệt, chưa được dùng vào trong giấy. Nhưng gần đây chất này được sử dụng khá bừa bãi trong sản xuất giấy do chưa được kiểm soát... Trên thế giới người ta cấm tuyệt đối không được cho chất tăng trắng, cụ thể là chất huỳnh quang, vào các loại giấy bao gói thực phẩm, giấy làm cốc đĩa ăn, giấy vệ sinh. Bởi các chất này có nhiều nguy cơ ảnh hưởng sức khoẻ người dân, trong đó không loại trừ ung thư", vị này phân tích.

TS Đặng văn Sơn cũng cho biết thêm, chất tăng trắng thường được dùng với hàm lượng nhỏ, như 1 tấn nguyên liệu chỉ cần 1kg. Tuy nhiên, vấn đề là nguồn gốc xuất xứ hóa chất đó từ đâu, đã được đánh giá chỉ tiêu an toàn hay chưa. Riêng như hóa chất tẩy trắng cũng có rất nhiều loại, chất lượng, tác hại khác nhau, rất khó kiểm soát. Vì thế, giấy càng trắng càng có nhiều nguy cơ cho người tiêu dùng hơn. 

Đọc nhiều nhất

Tin mới

Lợi ích sức khoẻ tuyệt vời từ quả sung

Lợi ích sức khoẻ tuyệt vời từ quả sung

Trong Đông y, quả sung có tính bình, vị ngọt giúp kiện tỳ thanh tràng (kích thích tiêu hóa, làm sạch ruột), giải độc, tiêu thũng, thường được dùng để chữa các bệnh về tiêu hóa, kiết lỵ, viêm ruột, táo bón, trĩ.