(Kiến Thức) - Ở Việt Nam, phong trào tự làm kính thiên văn phát triển trong khoảng 5 - 7 năm trở lại đây.
PV (ghi)
Hỏi: Tôi muốn biết hiện nay có những loại kính thiên văn nào. Ở nước ta, các bạn trẻ đang có phong trào làm kính thiên văn, vậy chúng ta làm được những kính thiên văn cỡ nào? - Nguyễn Như Hà (Hà Nội).
Ông Nguyễn Đức Phường, chuyên gia nghiên cứu về thiên văn - vũ trụ, Đại học Quốc gia Hà Nội: Hiện nay, có nhiều loại kính thiên văn nhưng chủ yếu có 3 loại chính là kính thiên văn khúc xạ, kính thiên văn phản xạ và kính thiên văn khúc phản xạ, trong đó kính thiên văn phản xạ là được sử dụng nhiều nhất.
Lý do là vì kính thiên văn khúc xạ sử dụng thấu kính hội tụ làm vật kính nên khó chế tạo vật kính cỡ lớn, trong khi đó kính thiên văn phản xạ sử dụng gương làm vật kính nên dễ chế tạo vật kính có kích thước lớn (vật kính càng lớn thì khả năng quan sát càng rộng).
Hiện nay, trên thế giới có những kính thiên văn cỡ lớn có đường kính tới 8 - 10m. Ở Việt Nam, phong trào tự làm kính thiên văn phát triển trong khoảng 5 - 7 năm trở lại đây. Hiện các kính thiên văn do các bạn trẻ yêu thiên văn ở Việt Nam thiết kế có đường kính khoảng 20 - 30cm.
(Kiến Thức) - Trong dải ngân hà có hàng 100 tỷ ngôi sao, trong khi bằng mắt thường, chúng ta chỉ quan sát được khoảng 6.000 ngôi sao.
Hỏi: Tôi luôn nghĩ rằng chúng ta có thể quan sát được tất cả các ngôi sao bằng mắt thường. Gần đây, tôi được biết có những ngôi sao phải dùng tới ống nhòm và kính thiên văn mới quan sát được. Những sao nào thì quan sát được bằng mắt thường, sao nào không? - Nguyễn Văn Đông (Vĩnh Hồ, Hà Nội).
Những hiện tượng thiên văn đẹp từ nay tới cuối năm
(Kiến Thức) - Từ nay tới cuối năm có 2 trận mưa sao băng được coi là hiện tượng thiên văn đáng chú ý.
Hỏi: Trong tháng 10 vừa qua có nhiều hiện tượng thiên văn đáng chú ý. Vậy trong 2 tháng cuối năm (tháng 11 và 12) liệu có hiện tượng thiên văn nào đáng chú ý không? - Nguyễn Văn Minh (Hà Nội).
(Kiến Thức) - Bạn sẽ cảm thấy ngạc nhiên thú vị khi biết rằng loài sóc khôn lanh có nhiều kỹ năng bất ngờ hơn bạn tưởng.
Sóc sống ở hầu khắp nơi trên thế giới. Có khoảng 285 loài sóc, sống rải rác ở khắp nơi trên thế giới, từ loài sóc nhỏ ở Tây Phi cho đến loài sóc đất Marmot khổng lồ ở vùng đất trũng phía Bắc Kazactan.
Sóc có thể giúp cây nhân giống. Một con sóc xám có thể tạo ra hàng ngàn nơi cất giấu hạt sồi sau mỗi mùa. Điều này có thể được xem là sự phân tán hạt và sẽ tạo ra được nhiều cây con khác.
Sóc có thể làm hại cây. Trông một số trường hợp, sóc và cây ít có sự hài hòa. Sóc đỏ Bắc Mỹ và sóc Douglas là loài săn hạt của các cây hạt trần. Chúng có thể ăn ngay những hạt còn non. Điều này rõ ràng là tốt cho sóc để tồn tại trong mùa đông nhưng lại đánh mất cơ hội sinh sản của các cây hạt trần.
Sóc có thể phân biệt được thức ăn nào bảo quản được lâu. Sóc xám có thể nhận biết sự khác biệt về tính chất giữa sồi trắng và sồi đỏ.
Sồi trắng thường nảy mầm nhanh hơn, gần như ngay sau khi rơi xuống đất, nên sóc không để dành mà ăn ngay. Ngược lại, sồi đỏ thường nảy mầm vào mùa xuân nên sóc cất giữ để làm thức ăn trong mùa đông.
Sóc biết cách làm món nấm khô. Các loài sóc đỏ biết cách treo những cây nấm lên cành cây để cho nấm khô. Bằng cách này, chúng có thể giữ được nấm suốt cả mùa đông để ăn dần.
Đa số mọi người nghĩ rằng việc duy nhất phi công làm trong buồng lái là điều khiển máy bay. Tuy nhiên, trên thực tế họ có thể làm nhiều việc khác, thậm chí cả ngủ và đọc báo.
Những tia nước của loại vật chất bay với tốc độ tương tự vật thể bay không xác định (UFO) hoạt động như những bông tuyết đẩy khí ra xung quanh các thiên hà.
Các nhà vật lý thiên văn tại Đại học Kansas đã phát hiện ra một loại thiên hà cực kỳ hiếm gặp, thay đổi căn bản sự hiểu biết của chúng ta về cái chết của các thiên hà.
Hình ảnh vũ trụ ấn tượng của NASA về các thiên hà, tinh vân và vô số vật thể khác trong vũ trụ như nhắc nhở về sự nhỏ bé của Trái Đất so với thế giới ngoài kia.
(Kiến Thức) - Giống như siêu anh hùng từ trò chơi điện tử nổi tiếng Pac-Man, các lỗ đen có thể phát triển bằng cách ngấu nghiến các lỗ đen khác, một nghiên cứu mới cho thấy.
Cùng nhìn lại 1 thập kỷ trôi qua với những bức ảnh vệ tinh ấn tượng về một số sự kiện nổi bật trên thế giới. Ngắm top ảnh chụp từ trên cao nổi bật nhất.
(Kiến Thức) - Bạn còn nhớ tiểu hành tinh Psyche? Đây là tiểu hành tinh lớn nhất được biết đến trong vành đai tiểu hành tinh giữa sao Hỏa và sao Mộc. Nó gây chú ý vì có nhiều tính chất bất thường và NASA có kế hoạch tới Psyche vào năm 2022.
Du hành vũ trụ tới 1 hành tinh khác luôn cuốn hút con người. Dưới đây là 10 hành tinh "anh em" tương đồng nhất với Trái Đất có khả năng tồn tại sự sống.
(Kiến Thức) - Hình ảnh từ Kính viễn vọng Không gian Hubble của NASA / ESA cho thấy NGC 1175, một thiên hà có hình dạng hấp dẫn và đặc biệt. Khi nhìn từ trên xuống, thiên hà hình "đậu phộng" có hình thái thậm chí còn kỳ dị hơn...
(Kiến Thức) - Sử dụng dữ liệu từ Vệ tinh Khảo sát ngoại hành tinh của NASA (TESS) và ba máy quang phổ trên mặt đất, các nhà thiên văn học phát hiện siêu Trái đất có thời gian quỹ đạo cực ngắn và một hành tinh có khối lượng sao Hải Vương.
(Kiến Thức) - Giờ đây, các nhà khoa học khám phá thấy, các ngôi sao phát ra những ngọn lửa khổng lồ sẽ quét sạch các dạng sống ngoài hành tinh trên các hành tinh gần đó.
(Kiến Thức) - Trong vài tuần qua, Betelgeuse - ngôi sao màu đỏ tươi trong chòm sao Orion đã mờ đến mức mờ nhạt nhất trong một thế kỷ. Các nhà thiên văn học suy đoán những điều có thể xảy ra ở ngôi sao thú vị này.
(Kiến Thức) - Kính thiên văn vũ trụ Hubble của NASA / ESA chụp được hình ảnh mới của Herbig-Haro 110- một mạch khí nóng chảy ra từ một ngôi sao mới sinh, được cung cấp nhiên liệu bởi khí rơi xuống ngôi sao trẻ.
(Kiến Thức) - Hình ảnh từ Kính viễn vọng Không gian Spitzer của NASA cho thấy Đám mây phân tử Perseus, một bộ sưu tập khí và bụi khổng lồ trải dài hơn 500 năm ánh sáng, là ngôi nhà của rất nhiều ngôi sao trẻ.
(Kiến Thức) - Đài quan sát tia X Chandra của NASA phát hiện một vụ nổ phi thường gây ra bởi một lỗ đen trong thiên hà xoắn ốc M83 (Messier 83), nằm cách Trái đất khoảng 15 triệu năm ánh sáng.
(Kiến Thức) - Ở một nơi rộng lớn như vũ trụ, chắc chắn sẽ có nhiều thứ kỳ lạ. Ở đây chúng tôi trình bày những thứ kỳ dị nhất trong số hàng tỷ hành tinh đang tồn tại ngoài vũ trụ gây tò mò.
(Kiến Thức) - Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ (NASA) gần đây chia sẻ hình ảnh tuyệt đẹp về vật thể được cho là tàn dư siêu tân tinh sáng nhất từng được phát hiện, cho thấy các bước sóng hồng ngoại khác nhau.
(Kiến Thức) - Khi những ngôi sao khổng lồ hết nhiên liệu và không thể tự chống đỡ được trọng lượng của mình, vỏ trấu của chúng sụp xuống bên trong, nén khối lượng vào một vùng không gian nhỏ vô tận, sinh ra cái gọi là lỗ đen.
(Kiến Thức) - Tuy thiên hà MCG + 01 H0202015015 ở khá gần, chỉ cách 293 triệu năm ánh sáng, nhưng không có các thiên hà khác bao quanh nó trong khoảng 100 triệu năm ánh sáng theo mọi hướng. Có thể coi đó là thiên hà cô đơn nhất vũ trụ.
(Kiến Thức) - Hình ảnh mới của NGC 4631, hay còn gọi thân thuộc là "Thiên hà Cá voi ", cho thấy các sợi dây từ tính kéo dài trên và dưới vành đĩa của thiên hà, được chụp bởi kính viễn vọng vận hành bởi Đài quan sát thiên văn NRAO Mỹ.
(Kiến Thức) - Các nhà thiên văn học tìm thấy một ngoại hành tinh mới chỉ lớn hơn Trái đất một chút, quay quanh một ngôi sao lùn đỏ chỉ cách đó 66,5 năm ánh sáng, quay quanh ngôi sao chủ của nó cứ sau 12,4 giờ một lần.
(Kiến Thức) - Sao Hỏa dường như đã từng là một thế giới rất ẩm ướt. Theo các nhà nghiên cứu, có lẽ sao Hỏa không khô nhanh và nhiều khi so với các lý thuyết hiện tại cho thấy.
Cùng nhìn lại 1 thập kỷ trôi qua với những bức ảnh vệ tinh ấn tượng về một số sự kiện nổi bật trên thế giới. Ngắm top ảnh chụp từ trên cao nổi bật nhất.
(Kiến Thức) - Một cuộc chạm trán giữa tàu vũ trụ Mars Express ngắn với mặt trăng vệ tinh sao Hỏa Phobos, chụp được hình ảnh của Phobos từ nhiều "góc pha" cung cấp chi tiết bề mặt thú vị của thế giới nhỏ bé này.
(Kiến Thức) - Các nhà thiên văn học nhìn vào trung tâm của thiên hà Milky Way phát hiện manh mối mới về quá khứ đầy kịch tính của thiên hà chủ này, cho thấy sự bùng nổ của sự hình thành sao mới rất dữ dội.
(Kiến Thức) - Một bản đồ gió toàn cầu mới trên sao Hỏa cho thấy "hiệu ứng gợn sóng" từ địa hình khắc nghiệt bên dưới. Địa hình của sao Hỏa đang thúc đẩy hiệu ứng gợn sóng thay đổi theo cách rõ rệt hơn so với trên Trái đất.
(Kiến Thức) - Mới đây, NASA công bố một hình ảnh tuyệt đẹp của Tinh vân Đầu ngựa, tỏa sáng trong diện mạo mới, có các luồng khí trong môi trường hồng ngoại, cùng một vài cấu trúc bị che khuất bởi bụi.
