Bà Mạnh Vãn Chu, giám đốc tài chính của công ty công nghệ Trung Quốc Huawei, người bị bắt giữ ở Canada hôm 1/12 đã nộp đơn kiện lên Tòa án Tối cao tỉnh British Columbia khởi kiện Chính phủ Canada, Cơ quan dịch vụ biên giới và Cảnh sát Hoàng gia Canada với cáo buộc các quyền hiến pháp của bà bị xâm phạm trong quá trình bắt giữ.

Giám đốc tài chính Huawei bà Mạnh Vãn Chu. Ảnh: Straits Times

Đơn kiện ghi rõ, khẳng định rằng "dưới vỏ bọc của một cuộc kiểm tra biên giới thông thường, họ đã giam, lục soát và thẩm vấn bà từ trước khi bà bị bắt và có những quyền theo Hiến hiến pháp".

Đơn kiện muốn làm rõ các thiệt hại bởi "sự không thỏa đáng trong các văn phòng công và bỏ tù sai dựa trên nhiều cáo buộc thất bại của các quan chức chính phủ Canada để tuân thủ luật pháp", tuyên bố của luật sư của bà Mạnh, Gudmundseth Mickelson LLP nói.

Các công tố viên Mỹ đã cáo buộc bà Mạnh Vãn Chu và Huawei lừa đảo nhằm phá vỡ các biện pháp trừng phạt của Mỹ đối với Iran, ban hành lệnh bắt giữ bà Mạnhvào tháng 8/2018. Sau đó, bà đã bị bắt vào tháng 12/2018 trong khi chuyển máy bay ở Vancouver. Vụ việc gây ra rạn nứt ngoại giao nghiêm trọng giữa Canada và Trung Quốc.

Trung Quốc cáo buộc Canada hợp tác với Mỹ để gây bất lợi cho công dân của mình đồng thời là Giám đốc Tài chính Huawei một trong những của công ty tư nhân lớn nhất nước này. Bà Mạnh sau đó được tại ngoại nhưng buộc phải ở lại Vancouver chờ phía Mỹ và Canada hoàn thiện các thủ tục dẫn độ.

Ngày 1/3, chính phủ Canada đã đưa ra quyết định cho phép tiếp tục quá trình dẫn độ bà Mạnh Vãn Chu sang Mỹ.

Trung Quốc phản đối quyết định này, gọi đó là "lạm dụng hiệp ước dẫn độ song phương" giữa Canada và Mỹ.

"Đây là một sự cố chính trị nghiêm trọng. Một lần nữa chúng tôi kêu gọi Mỹ rút ngay lệnh bắt giữ và yêu cầu dẫn độ đối với công dân Mạnh Vãn Chu và kêu gọi Canada thả người ngay lập tức, đảm bảo rằng bà Mạnh trở về Trung Quốc an toàn và khỏe mạnh" - Phát ngôn viên bộ ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng cho biết hôm 2/3.