Đến Huế trải nghiệm lễ ban lịch triều Nguyễn có từ Tết Tân Sửu

Sau 180 năm, lễ ban lịch triều Nguyễn được tái hiện tại Đại nội Huế, cũng nhằm Tết Tân Sửu, qua hình thức sân khấu hóa theo nghi tiết thưở xưa.

Sáng 1/1, tại Ngọ môn - Đại nội Huế đã diễn ra hoạt động tái hiện nghi lễ "Ban sóc" triều Nguyễn (lễ phát lịch), do Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế thực hiện, nhân dịp năm mới 2021 và Tết Tân Sửu sắp tới.
Den Hue trai nghiem le ban lich trieu Nguyen co tu Tet Tan Suu
 Nghi thức nhận lịch tại lễ Ban sóc.
Theo Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế, Ban sóc là lễ phát lịch ngày xưa của triều Nguyễn, được tổ chức định kỳ vào cuối năm âm lịch.
Den Hue trai nghiem le ban lich trieu Nguyen co tu Tet Tan Suu-Hinh-2
 Hô xướng truyền lệnh vua.
Người Việt xưa lấy kinh tế nông nghiệp làm trọng, nên quyển lịch đối với đời sống con người có ý nghĩa rất đặc biệt. Xem lịch để theo dõi thời gian, thời tiết mà làm nông vụ. Xem lịch để biết được sự thay đổi tiết trời mà ứng phó, phòng tránh thiên tai.
Theo sử sách, lễ Ban sóc được tổ chức quy mô vào đầu triều Minh Mạng. Hằng năm, sau khi nha Khâm Thiên giám soạn lịch xong, triều đình tổ chức lễ Ban sóc dưới sự điều hành của hai viên ở bộ Lễ và Khâm Thiên giám.
Lịch được tiến vào Hoàng cung để cho Hoàng gia dùng, lịch được phát cho các quan ở Kinh thành, ở các địa phương và phân phát lại trong dân chúng sử dụng.
Lễ Ban sóc trước đây vốn được tổ chức ở sân điện Thái Hòa. Tuy nhiên, bắt đầu vào năm Tân Sửu 1841, lần đầu tiên, lễ Ban sóc được hoàng đế Minh Mạng chỉ dụ thực hiện ở Ngọ môn, vì việc ban lịch không chỉ dành cho triều đình sử dụng mà được ban ra đến tận thần dân và để khác với các nghi tiết đại triều nghi khác được tổ chức ở điện Thái Hòa.
Trong sách Khâm Định Đại Nam hội điển sự lệ có chép, vua Minh Mạng định rằng: “Lễ Ban Sóc có khác với ba tiết lớn. Nay đổi định: từ nay về sau làm lễ Ban sóc ở trước cửa Ngọ môn”.
Sau 180 năm, năm nay cũng đúng vào năm Tân Sửu, lễ Ban sóc ngày ấy đã được Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế tái hiện qua hình thức sân khấu hóa, với những trình thức, nghi tiết thuở xưa.
Tái hiện hình ảnh nghi tiết “Ban sóc” thời nhà Nguyễn:
Den Hue trai nghiem le ban lich trieu Nguyen co tu Tet Tan Suu-Hinh-3
 
Den Hue trai nghiem le ban lich trieu Nguyen co tu Tet Tan Suu-Hinh-4
 
Den Hue trai nghiem le ban lich trieu Nguyen co tu Tet Tan Suu-Hinh-5
 

“Ngọ Môn Quan” có phải lối ngựa đi?

(Kiến Thức) - Theo nhà Huế học Nguyễn Đắc Xuân: "Từ lâu nhiều người đến Huế cứ nhầm tưởng cổng Ngọ Môn là lối đi cho ngựa". Vậy, ý nghĩa của cổng Ngọ Môn là gì?

Cổng Ngọ Môn là cổng chính phía Nam của Hoàng thành Huế, đồng thời cũng là cổng chính và là “bộ mặt” của Đại Nội. Ý nghĩa của cổng Ngọ Môn là gì? Có phải là lối của ngựa đi?

Thú chơi Tết độc của vua chúa Việt xưa

Vua chúa Việt xưa rất coi trọng Tết Nguyên đán và có các nghi lễ và thú vui chơi Tết riêng biệt...

Trong sử cũ, vào dịp đón năm mới, thiên tử thường nhân việc này mà làm những việc ích nước, lợi dân, như vua Lê Đại Hành năm Đinh Hợi (987) “cày ruộng tịch điền ở núi Đọi... lại cày ở núi Bàn Hải” (theo Việt sử lược). Lại có vua nhân thời gian đó đổi niên hiệu như Lý Huệ Tông năm Tân Mùi (1211) đổi niên hiệu là Kiến Gia; vua Trần Thánh Tông ngày Một Tết năm Quý Dậu đổi niên hiệu là Bảo Phù; cũng ngày ấy năm Giáp Tý (1324), vua Trần Minh Tông đổi niên hiệu là Đại Bảo...

Hoàng cung triều Nguyễn đón Tết Nguyên đán như thế nào?

Hoàng cung triều Nguyễn khi xưa, cũng chờ đón Tết cổ truyền chẳng kém với muôn dân. Có điều mỗi tầng lớp lại có cách chuẩn bị và đón tết khác nhau.

Hoàng cung Triều Nguyễn mở đầu việc đón năm mới bằng lễ Ban sóc (班 朔) diễn ra vào ngày 1 tháng 12 tại lầu Ngọ Môn. Ban sóc có nghĩa là cơ quan Khâm Thiên Giám làm lịch cho năm sau xong, phân phát lịch của nhà vua cho bá quan và các Hoàng thân, Quốc thích. Những người được ban lịch mặc lễ phục quay đầu về phía ngai vàng đặt trong điện Thái Hòa lạy 5 lạy để tạ ơn vua.

Tin mới

Giá vàng hôm nay 25/02: Vàng nhẫn tăng vọt?

Giá vàng hôm nay 25/02: Vàng nhẫn tăng vọt?

Giá vàng hôm nay 25/02 trên thị trường trong nước, quốc tế như thế nào? Giá vàng SJC, giá vàng 9999, giá vàng DOJI, giá vàng PNJ, giá vàng 24k, giá vàng 18k ra sao… sẽ được Tri thức và Cuộc sống cập nhật liên tục.