Mạnh miệng tuyên bố sẽ rút giàn khoan Hải Dương 981 (HD 981) khỏi vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam vào ngày 15/8 nhưng những hành động của Trung Quốc lại đang cho thấy điều ngược lại, nước này ngày càng gia tăng các hoạt động gây hấn vào các tàu chấp pháp của Việt Nam. 

Vậy khi nào Trung Quốc sẽ rút giàn khoan ra khỏi vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam? Việc Trung Quốc bất chấp sự phản đối của Việt Nam cũng như các nước trên thế giới để gia tăng các hành vi ngang ngược trái pháp luật quốc tế, tự cô lập bản thân nhằm mục đích gì?

"Trung Quốc sẽ có lợi khi rút giàn khoan về nước".

Để làm rõ những vấn đề này, Kiến Thức đã có cuộc trao đổi với Luật sư Hoàng Cao Sang, Trưởng Văn phòng Luật sư Hoàng Luật Việt, Đoàn Luật sư TP HCM.

- Nhiều ý kiến cho rằng, Trung Quốc sẽ không rút giàn khoan như tuyên bố vì sự tráo trở thường thấy của nước này, luật sư nhận định thế nào?

- Sự tráo trở của Trung Quốc thì đã quá rõ ràng. Biển Việt Nam mà họ còn nói là của họ. Họ ngang nhiên liên tục cho tàu của họ đâm tàu Việt Nam rồi họ nói tàu Việt Nam đâm tàu họ 171 lần; thậm chí mới đây nhất còn đâm chìm tàu cá, chĩa súng vào tàu VN. Những hình ảnh đã được camera ghi nhận được nên dù họ có tráo trở thế nào cũng bị lật mặt. Nhưng qua đó cho thấy những lời họ nói, chúng ta không thể tin được. Tuy nhiên, tôi nhận định, Trung Quốc sẽ rút giàn khoan HD 981 ra khỏi vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam.

- Luật sư có thể phân tích một số cơ sở cho nhận định “Trung Quốc sẽ rút giàn khoan HD 981 ra khỏi vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam”?

- Trên thực tế, sau khi đưa giàn khoan vào Biển Đông, nằm trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, Trung Quốc đã vấp phải sự phản ứng mạnh mẽ của Việt Nam khi chúng ta đấu tranh yêu cầu Trung Quốc phải rút giàn khoan khỏi hải phận Việt Nam. Hơn nữa, các nước khác cũng cực lực lên án, phản đối hành động phi pháp này. Ngay các nước như Philippines, Malaysia, Brunei... đã bày tỏ thái độ phản đối trước việc Bắc Kinh chủ trương gây bất ổn tình hình và tạo nên một điểm nóng căng thẳng nguy hiểm tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Đặc biệt, những nước như Mỹ, Nhật còn đề nghị Việt Nam để họ giúp giải quyết những vấn đề về Biển Đông.

Trước diễn biến này, Trung Quốc không thể lường trước được hậu quả mà nước này gây ra. Với hành vi không chính danh này, cả thế giới sẽ cô lập Trung Quốc. Hơn nữa, nền kinh tế Trung Quốc cũng sẽ vì thế mà suy thoái. Xét trên nhiều khía cạnh, Trung Quốc sẽ có lợi nhiều hơn khi rút giàn khoan HD981 ra khỏi biển Việt Nam.

Luật sư Hoàng Cao Sang.

- Theo đánh giá của Luật sư, Trung Quốc không lường trước được sự phản ứng mạnh mẽ của Việt Nam và quốc tế. Nhưng chắc chắn một điều, hành động đưa giàn khoan vào vùng biển Việt Nam là có chủ ý từ trước, dù bản thân nước này biết rõ vi phạm luật pháp quốc tế. Ngay việc đưa ra tuyên bố đặt giàn khoan 3 tháng rồi rút cũng nằm trong âm mưu được tính toán trước?

- Âm mưu Trung Quốc mang giàn khoan HD 981 đặt ở vùng biển đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam với mục để làm gì thì khó ai có thể rõ được ngoài nước này. Tuy nhiên, việc tuyên bố thời gian 3 tháng đồng nghĩa với việc trong thời gian này Trung Quốc đã thực hiện xong ý đồ của họ như họ đã tính toán trước. Chúng ta cần phản ứng mạnh mẽ bằng nhiều hành động trên các mặt trận để ép Trung Quốc sớm dỡ bỏ giàn khoan, phá vỡ mưu đồ như họ toan tính ban đầu.

- Phá vỡ âm mưu của Trung Quốc, theo luật sư, chúng ta sẽ phải tiếp tục làm gì?

- Một vấn đề nữa hết sức quan trọng để Trung Quốc rút giàn khoan HD 981 ra khỏi vùng biển mà họ đặt trái phép chính là thái độ của Việt Nam. Nếu chúng ta buông xuôi, phản ứng có có lệ, chỉ hô hào mà không có hành động cụ thể mang tính chất quyết liệt thì khó khiến Trung Quốc sẽ rút về. Trung Quốc sẽ được đằng chân lân đằng đầu ngay thôi. Điều quan trọng là chúng ta phải luôn tỉnh táo cương quyết, đấu tranh mạnh mẽ, kêu gọi sự ủng hộ của thế giới, sự đồng lòng chung sức của toàn thể nhân dân Việt Nam. Chúng ta có cơ sở pháp lý nên nếu kiện Trung Quốc ra tòa quốc tế chúng ta sẽ nhất định thắng lợi. Trung Quốc sẽ phải rút giàn khoan về nước.

- Xin chân thành cảm ơn luật sư!