Ngày 6/7, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C01) đã bắt tạm giam ông Lê Tấn Hùng (56 tuổi, nguyên Tổng giám đốc Tổng công ty Nông nghiệp Sài Gòn - Sagri) trong vụ án "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí".

Theo xác định ban đầu của thanh tra TP HCM, Sagri có nhiều sai phạm trong những dự án đầu tư sử dụng diện tích đất nhưng không xin ý kiến của UBND TP hoặc chưa được chấp thuận giao đất, chưa thực hiện thủ tục thu hồi đất… Trong đó, đáng chú ý là các thương vụ hợp tác đầu tư cùng Tập đoàn Trung Thủy.

Dự án nông nghiệp công nghệ cao 650 ha ở Củ Chi

Một trong những thương vụ đất công Tập đoàn Trung Thủy thâu tóm không qua đấu giá là khu đất 650 ha tại xã Phú Mỹ Hưng (huyện Củ Chi) đã được Kiểm toán Nhà nước và Thanh tra Thành phố chỉ rõ sai phạm. Theo tìm hiểu của PV Kiến Thức, dự án có tổng mức đầu tư 820 tỷ đồng.

Ngày 9/3/2016, Tập đoàn Trung Thủy và SAGRI ký hợp đồng nguyên tắc số 29 thống nhất hợp tác đầu tư trên khu đất 650 ha do Công ty Bò sữa đang quản lý sử dụng.

Khu đất Dự án Khu sản xuất nông nghiệp có quy mô 650 ha của Công ty TNHH Nông nghiệp Trung Thuỷ Agri. Ảnh: GĐVN.

Ngày 2/8/2016, Tập đoàn Trung Thủy và SAGRI ký tiếp hợp tác đầu tư số 90 để thành lập pháp nhân mới là Công ty TNHH Nông nghiệp Trung Thủy Agri để thực hiện dự án, vốn điều lệ ban đầu là 164 tỷ đồng, trong đó SAGRI đóng góp 36% vốn điều lệ (tương đương 59 tỷ đồng) và Tập đoàn Trung Thủy đóng 64% (tương đương 104 tỷ đồng). Đối với phần vốn góp của SAGRI, Tập đoàn Trung Thủy cho vay không lãi suất trong ba năm đầu.

Ngoài ra theo hợp đồng, tập đoàn Trung Thủy còn có nghĩa vụ thanh toán cho Sagri chi phí đầu tư vào đất còn lại tạm tính là 500 triệu đồng/ha về bồi thường chi phí đầu tư vào các tài sản trên đất, công giữ gìn đầu tư vào đất.

Việc hợp tác này bị Kiểm toán Nhà nước cho là không đúng quy định của Thủ tướng và quyết định của UBND Tp.HCM (Quyết định 5039/2013) về công nhận quyền sử dụng đất cho Công ty TNHH MTV Bò sữa TP HCM. Cụ thể, Quyết định 5039 của UBND Tp.HCM có quy định là "không được cho thuê, cho mượn, chuyển nhượng, góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng đất dưới bất kỳ hình thức nào.

Kết luận Thanh tra số 05 của Thanh tra TP HCM cũng khẳng định khu đất 650ha của Công ty Bò sữa thuê đất hàng năm nhưng SAGRI và Công ty Bò sữa sử dụng quyền quản lý, sử dụng mặt bằng khu đất để góp vốn là vi phạm Điều 175, Luật Đất đai năm 2013.

Cũng nhờ chiêu thức thành lập pháp nhân mới, ngày 9/12/2015, Tập đoàn Trung Thủy và Công ty Agrimexco (công do SAGRI sở hữu 100% vốn) đã ký hợp tác để thành lập Công ty TNHH Trung Thủy Agri để làm triển khai thực hiện dự án đầu tư kinh doanh bất động sản trên 5 khu đất phải di dời do không còn phù hợp với quy hoạch sử dụng đất của địa phương.

Kết quả kiểm toán số 386/TB-KTNN của Kiểm toán Nhà nước hồi tháng 8/2018 từng chỉ ra loạt sai phạm liên quan đến việc thành lập Công ty TNHH Nông nghiệp Trung Thủy Sagri.

Cụ thể, Sagri đã bàn giao đất và tài sản trên diện tích hơn 140 ha đất của Công ty TNHH MTV Bò sữa TP HCM (công ty con) cho Công ty TNHH Nông nghiệp Trung Thủy Sagri khi chưa có văn bản chấp thuận của UBND TP, chưa có quyết định thu hồi và giao đất của cơ quan có thẩm quyền.

Đồng thời, việc góp vốn thành lập pháp nhân mới để thực hiện dự án đầu tư kinh doanh bất động sản thuộc ngành nghề kinh doanh phải thoái vốn theo Quyết định số 929 ngày 17/7/2012 của Thủ tướng Chính phủ, thuộc lĩnh vực không được phép đầu tư theo Nghị định 91 ngày 13/10/2015 của Chính phủ.

Cao ốc văn phòng số 195 Điện Biên Phủ

Một dự án hợp tác khác giữa SAGRI và Trung Thủy đã hoàn thành và đưa vào sử dụng là Cao ốc văn phòng số 195 Điện Biên Phủ, quận Bình Thạnh (tòa nhà Dream Plex 2). Công trình có diện tích sàn 12.332 m2, tổng mức đầu tư 146 tỷ đồng.

Sagri và Tập đoàn Trung Thủy ký hợp đồng hợp tác phát triển dự án cao ốc Dreamlpex 195 trên đường Điện Biên Phủ. Ảnh: Kinh tế & Tiêu dùng.

Thời hạn hợp tác của dự án này là 20 năm, kể từ thời điểm bàn giao mặt bằng, hiện nay đang được Tập đoàn Trung Thủy khai thác kinh doanh.

Không chỉ thâu tóm đất nông nghiệp, hàng loạt cơ sơ kinh doanh, sản xuất của SAGRI tại các quận nội thành cũng bị Tập đoàn Trung Thủy thâu tóm thành công mà không cần đấu giá.

Trong hai năm 2015 – 2016, Sagri đã ký hợp đồng hợp tác với loạt đối tác như Công ty TNHH Lancaster Tân Thuận, Công ty TNHH Trung Thủy Lancaster, Công ty Bất động sản Tín Nghĩa để thành lập các pháp nhân mới thực hiện dự án tại 17 mặt bằng, nhà đất với quỹ đất hơn 200.000 m2 nằm ở các vị trí đắc địa tại huyện Bình Chánh, Thủ Đức, Củ Chi, Bình Thạnh, quận 7…

Những thương vụ hợp tác này thường theo tỉ lệ góp vốn Sagri 27% và tập đoàn Trung Thủy 73% được Kiểm toán Nhà nước và Thanh tra Chính phủ kết luận là sai quy định của pháp luật, không được đầu tư ngoài ngành, không được chuyển nhượng, góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng đất dưới bất kỳ hình thức nào…