Lưu Bị cũng giống ông tổ Lưu Bang của mình, đều là nhân vật ghê gớm có xuất thân tầm thường, phấn đấu trở thành người đứng đầu một đất nước.

Lưu Bị lại càng dứt khoát hơn, từ một kẻ bán giày cỏ dấn thân vào quân đội rồi dần dần gây dựng cơ đồ của riêng mình. Chỉ có điều, cuối cùng Lưu Bị vẫn chẳng thể phục hưng được nhà Hán, phải ra đi trong ngậm ngùi tiếc nuối.

Về tướng lĩnh, Lưu Bị có Quan Vũ, Trương Phi, Triệu Vân, Hoàng Trung, Mã Siêu… Về mưu sĩ, Lưu Bị có được những kỳ tài bậc nhất thời Tam Quốc như Gia Cát Lượng, Bàng Thống và Pháp Chính.

Lưu Bị từng 3 lần đến nhà tranh mời Gia Cát Lượng xuất núi trợ giúp, tạo nên giai thoại "Tam cố thảo lư" nổi tiếng thời Tam Quốc. Sau khi nhận lời phò tá, Gia Cát Lượng đã đi khắp đông tây, gần như giúp Lưu Bị một tay lập nên chế độ Thục Hán.

Lưu Bị sinh năm 161, lúc này đã bước vào tuổi 47. Trong khi đó, Gia Cát Lượng sinh năm 181, khi ấy mới 27 tuổi. Tuổi tác giữa vị quân chủ họ Lưu và Ngọa Long tiên sinh chênh lệch nhau đúng 20 năm.

Để có được Gia Cát Lượng, Lưu Bị cũng phải tốn không ít công sức. Đích thân tới thăm Gia Cát Lượng ở Long Trung, nhưng lần đầu không gặp, lần hai bị từ chối, phải đến lần thứ ba, Lưu Bị mới gặp được Gia Cát Lượng. Cuối cùng, cảm động trước tấm chân tình muốn chiêu mộ hiền tài của Lưu Bị nên Gia Cát Lượng đã đồng ý phò tá ông.

Quả thực Gia Cát Lượng là bậc kỳ tài hiếm có trong Tam Quốc khi từng bước giúp Lưu Bị lập nên nhà Thục Hán, đồng thời một lòng phò tá cho Hậu chủ Lưu Thiện sau này.

Nhưng, khi đó Lưu Bị không hề biết rằng, ông đã vô tình bỏ qua Thôi Châu Bình, một người mà năng lực thậm chí còn vượt xa cả Gia Cát Khổng Minh. Ông là bạn thân của Gia Cát Lượng, dù không tham gia vào thế sự nhưng tài năng không hề thua kém.

Thôi Châu Bình xuất thân quan thần thế gia, cha ông từng làm quan lớn. Mọi người đều cho rằng năng lực của ông còn vượt xa cả cha mình. Vì vậy, Thôi Châu Bình ngay từ nhỏ đã quyết chí phấn đấu, ép bản thân học binh pháp và sách của các thánh nhân, tuổi còn trẻ mà đã được đề cử làm quan.

Tuy nhiên, do thất vọng trước tình thế lúc bấy giờ, Thôi Châu Bình đã từ chức để sống mai danh ẩn tích. Ông là người thích ngao du tự tại, đồng thời thích kết giao với các anh hùng trong thiên hạ. Trước đó, Thôi Châu Bình từng có ý thăm dò Lưu Bị, nhưng đáng tiếc Lưu Bị khi đó chỉ một lòng hướng về Gia Cát Lượng.

Từ lần gặp gỡ Lưu Bị, Thôi Châu Bình đã nhìn thấy con đường phía trước của vị quân chủ này. Việc phục hưng Hán thất chẳng qua là bất tuân ý trời, còn Gia Cát Lượng thì tuy gặp được chủ nhưng lại sai thời điểm.

Thôi Châu Bình cũng từng nói rằng con người nên tuân theo mệnh trời thì an nhàn, còn đối nghịch lại thì vất vả. Ông từng đưa ra dự đoán rằng dù Gia Cát Lượng có phò tá Lưu Bị thì cũng không thể phục hưng Hán thất và có thể rơi vào kết cục không mấy tốt đẹp.

Kết cục sau này của Gia Cát Lượng giống với dự đoán của Thôi Châu Bình. Ông cả đời cống hiến, hết mực trung thành phò tá Lưu Bị và Thục Hán, nhưng cuối cùng cũng qua đời vì lao lực. Lưu Bị mất đi, Gia Cát Lượng vì quá lao lực mà cũng ra đi ở độ tuổi 53.

Dự đoán của Thôi Châu Bình cho thấy tài năng xuất chúng của ông. Nếu Lưu Bị mời được Thôi Châu Bình phò tá thì có lẽ sự nghiệp phục hưng Hán thất sẽ khác. Mặt khác, nếu có sự trợ giúp của người bạn Thôi Châu Bình, Gia Cát Lượng có thể sẽ hoàn thành được tâm nguyện của Lưu Bị.

Đáng tiếc Lưu Bị vô tình bỏ qua một nhân tài hiếm có này. Mặt khác, việc Thôi Châu Bình chọn cách mai danh ẩn tích cũng khiến nhiều người cảm thấy tiếc nuối.