Phát minh chất nổ xanh, nhà khoa học Việt nhận giải thiên tài

Tháng 9/2007, TS. Huỳnh Mỹ Hằng giành giải thưởng MacArthur Fellowship hay còn được gọi dưới tên Genius Grants (giải Thiên tài) trị giá 500.000 USD cho phát minh "chất nổ cơ bản xanh".

TS. Huỳnh Mỹ Hằng, cha đẻ của phát minh chất nổ xanh sinh năm 1962 tại Việt Nam và sang Mỹ năm 1985. Từ cô gái Việt nói tiếng Anh chưa lưu loát, bằng nghị lực phi thường, cô gái trẻ Việt đã vượt qua tất cả để bước chân vào trường Đại học State University of New York, Genesseo (Suny Geneseo).
Phat minh chat no xanh, nha khoa hoc Viet nhan giai thien tai
 TS. Huỳnh Mỹ Hằng.
Sau khi tốt nghiệp với hai bằng cử nhân toán và hóa, TS. Huỳnh Mỹ Hằng làm nghiên cứu sinh tại Đại học Buffalo. Năm 2002, cơ duyên đưa TS. Huỳnh Mỹ Hằng đến Phòng thí nghiệm quốc gia Los Alamos của Mỹ.
Tại đây, TS. Huỳnh Mỹ Hằng nghiên cứu những kỹ thuật dùng để tổng hợp các chất nổ năng lượng mạnh. Những chất nổ này được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau của đời sống.
Tuy nhiên, TS. Huỳnh Mỹ Hằng phát hiện các chất nổ này thường sử dụng các chất độc hại như thủy ngân và chì nên gây ảnh hưởng tới sức khỏe và môi trường. Ý tưởng sử dụng một loại vật liệu mới để thay thủy ngân và chì trong sản xuất chất nổ luôn thôi thúc nhà khoa học trẻ.
Phat minh chat no xanh, nha khoa hoc Viet nhan giai thien tai-Hinh-2
Tháng 5/2005, TS. Huỳnh Mỹ Hằng chế tạo thành công loại chất nổ mới không thuỷ ngân và chì được gọi là "chất nổ cơ bản xanh" 
TS. Huỳnh Mỹ Hằng bắt tay nghiên cứu chất nổ mới vào tháng 3/2003, nhưng gặp nhiều khó khăn bởi cả 400 năm nay người ta vẫn dùng chất nổ chứa thủy ngân và chì. Việc tìm một vật liệu mới thay thế là không hề đơn giản.
Tháng 5/2005, TS. Huỳnh Mỹ Hằng chế tạo thành công loại chất nổ mới không thuỷ ngân và chì được gọi là "chất nổ cơ bản xanh". Chất nổ này sử dụng đồng đỏ và sắt, những vật liệu ít gây nguy cơ cho sức khỏe và môi trường hơn.
Chỉ một năm sau khi nghiên cứu được công bố, giới khoa học đã phải thừa nhận, hiệu quả gây nổ của "chất nổ cơ bản xanh" không hề kém chất nổ sử dụng thủy ngân và chì nhưng lại ít độc cho môi trường và con người.
Sau đó, chất nổ cơ bản màu xanh của TS. Huỳnh Mỹ Hằng nhanh chóng được đưa vào ứng dụng trong thực tiễn và đưa tên tuổi nhà khoa học Việt nổi tiếng trên đất Mỹ đồng thời trở giành được giải thưởng MacArthur Fellowship, còn được gọi là "Genius Grants" (giải "Thiên Tài").
MacArthur Fellowship là tổ chức hoạt động phi lợi nhuận tại Hoa Kỳ. Hàng năm tổ chức này chọn ra 20-40 người thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau để trao giải MacArthur Fellowship. Người giành được giải MacArthur Fellowship sẽ nhận được gói tài trợ 500.000 USD.
Khi nhận giải thưởng, TS. Huỳnh Mỹ Hằng cho biết, điều bà hành phúc nhất là giúp loại bỏ được các chất độc hại như thủy ngân và chì để bảo vệ sức khỏe và môi trường. Đấy mới là thành công lớn nhất của bà.

Video

Nhà côn trùng học say mê vẽ tranh từ... bướm

Đến Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam du khách có thể choáng ngợp với hàng nghìn tiêu bản bướm. Để có các bộ sưu tập này, công sức phần rất lớn của PGS. TS. Vũ Văn Liên, Phó Giám đốc Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam.

Nha con trung hoc say me ve tranh tu... buom
 PGS. TS. Vũ Văn Liên, người mơ ước làm tranh bướm, là nhà sinh vật học có tiếng trong lĩnh vực công trùng, đặc biệt là côn trùng cánh vảy (bướm và ngài).

Nha con trung hoc say me ve tranh tu... buom-Hinh-2
 Ông dành cả cuộc đời để nghiên cứu về côn trùng nói chung và bướm nói riêng. Nhà côn trùng học “mê” bướm mong ước biến bướm và côn trùng thành những sản phẩm có giá trị trong cuộc sống.

Nha con trung hoc say me ve tranh tu... buom-Hinh-3
 PGS.TS. Vũ Văn Liên cho biết, Việt Nam khá đa dạng về bướm gồm bướm ngày và bướm đêm (riêng bướm ngày có hơn 1.000 loài), trong đó có rất nhiều loài bướm hiếm, bướm có hình thái và màu sắc rất đẹp như bướm đuôi kiếm đốm vàng, bướm hoàng đế…

Nha con trung hoc say me ve tranh tu... buom-Hinh-4
Nhìn bướm chết do vòng đời ngắn, các mẫu bị khiếm khuyết, gãy, hư hỏng hoặc không dùng đến trong quá trình nghiên cứu, giảng dạy bỏ đi rất phí. Làm thế nào để tận dụng được chúng là điều PGS.TS. Vũ Văn Liên luôn trăn trở. 

Nha con trung hoc say me ve tranh tu... buom-Hinh-5
Qua quan sát, PGS.TS Vũ Đình Liên phát hiện một số nước bán tranh côn trùng, đặc biệt là tranh bướm với giá thành cao, có bức lên tới hàng ngàn USD. Điểm độc đáo của những bức tranh này là sử dụng chính cánh bướm để vẽ, không dùng phẩm màu.

Nha con trung hoc say me ve tranh tu... buom-Hinh-6
Từ đó, PGS.TS. Vũ Đình Liên và đồng nghiệp bắt tay “vẽ” tranh. Các nhà khoa học bắt đầu từ tranh Đông Hồ, một loại tranh truyền thống nổi tiếng của Việt Nam. 

Nha con trung hoc say me ve tranh tu... buom-Hinh-7
Tranh Đông Hồ được “chép” lại trên giấy thường, sau đó, các nhà côn trùng học gắp từng “mảnh” cánh bướm để tạo thành tranh. Công đoạn này vô cùng khó bởi cánh bướm mỏng, dễ bay phấn, đồng nghĩa tranh mất màu. 

Nha con trung hoc say me ve tranh tu... buom-Hinh-8
Các nhà khoa học phải chế loại keo có khả năng giữ hình dáng tự nhiên của cánh bướm khi dính lên giấy. Thành quả là những bức tranh Đông Hồ tinh xảo đến độ, nhìn từ xa khó phát hiện ra tranh được làm từ những cánh bướm dập nát. 

Nha con trung hoc say me ve tranh tu... buom-Hinh-9
 Sau khi thử nghiệm với dòng tranh Đông Hồ, các nhà khoa học cho ra đời nhiều dòng tranh khác, đa dạng về mẫu mã, kiểu dáng. Điểm chung duy nhất là dùng bướm làm “màu vẽ”.

Nha con trung hoc say me ve tranh tu... buom-Hinh-10
 Những bức tranh này có mức giá giao động từ 800.000 - 2.000.000 đồng. Không chỉ vẽ tranh từ cánh bướm, các nhà khoa học còn quyết định “vẽ” tranh bằng nhiều loại côn trùng khác như cánh cam, cánh cứng, ve sầu…

Nha con trung hoc say me ve tranh tu... buom-Hinh-11
Thông qua những sản phẩm này, PGS.TS Vũ Đình Liên và đồng nghiệp mong muốn nâng cao hiểu biết của người dân về thiên nhiên. Chỉ khi nào con người hiểu về thiên nhiên mới có thể bảo vệ và chung sống với thiên nhiên. 

Mời độc giả xem video:Nhiều chiêu trò lừa bán đồng hồ giả. Nguồn: VTV24.

Soi bài giải toán kinh điển của “cậu bé vàng” tại Olympic toán quốc tế

Bài giải độc lạ của nhà toán học Lê Bá Khánh Trình tại Olympic toán Quốc tế năm 1977 đã trở thành kinh điển. Theo cậu bé vàng của Toán học Việt Nam bài toán được giải trong tình trạng hiểu sai đề và sắp hết giờ thi.

Soi bai giai toan kinh dien cua “cau be vang” tai Olympic toan quoc te
 TS. Lê Bá Khánh Trình sinh năm 1962 hiện đang là giảng viên tại khoa toán Trường ĐH Khoa học Tự nhiên - ĐH Quốc gia TP.HCM. Năm 1977, ông là một trong 5 học sinh Việt Nam được chọn tham gia Olympic Toán học quốc tế (International Mathematical Olympiad - IMO) tổ chức London, Anh quốc.
Soi bai giai toan kinh dien cua “cau be vang” tai Olympic toan quoc te-Hinh-2

Ông đã làm lên kỳ tích đặc biệt khi đoạt cú “đúp” với hai giải thưởng. Cùng với giải nhất, ông nhận thêm giải đặc biệt dành cho thí sinh có lời giải đẹp nhất. 

Soi bai giai toan kinh dien cua “cau be vang” tai Olympic toan quoc te-Hinh-3
Nhiều năm sau, cậu bé vàng của Toán học Việt Nam của toán học Việt Nam kể lại rằng sở dĩ ông có lời giải ngắn như vậy là do hiểu sai đề, đến lúc cuối mới phát hiện nên trong lúc nguy cấp đã tìm cách viết gọn nhất. 
Soi bai giai toan kinh dien cua “cau be vang” tai Olympic toan quoc te-Hinh-4
 Trao đổi với truyền thông, TS. Lê Bá Khánh Trình nhớ lại, trước ngày thi, ông bị cảm nên khá mệt. Ngoài ra, khi vào phòng thi, ông đọc nhầm đề, thay vì phải đọc thuận chiều kim đồng hồ, ông lại đọc ngược cứ thế làm bài theo cách "ngược chiều".
Soi bai giai toan kinh dien cua “cau be vang” tai Olympic toan quoc te-Hinh-5
TS. Lê Bá Khánh Trình cho biết, lúc ấy thời gian sắp hết, nếu giải theo cách thông thường thì không kịp, nên buộc ông phải tìm một cách giải khác. Nhờ thế mà cách giải toán của TS. Lê Bá Khánh Trình cuối cùng lại ngắn hơn và đơn giản hơn so với cách giải trong đáp án của ban tổ chức. 
Soi bai giai toan kinh dien cua “cau be vang” tai Olympic toan quoc te-Hinh-6
 GS. Tony Gardiner, nhà toán học người Anh, người đã chấm bài thi của thí sinh Lê Bá Khánh Trình năm xưa kể lại rằng, ngày đó ban giám khảo đã tính hết các nước cho lời giải bài hình. Khi thấy lời giải rất ngắn của thí sinh, ban giám khảo đều cười và cho rằng lời giải này sai. Nhưng sau khi xem kỹ thì không thể tìm ra chỗ sai.
Soi bai giai toan kinh dien cua “cau be vang” tai Olympic toan quoc te-Hinh-7
GS.Tonny nói về khoảng khắc năm xưa: "Một khoảnh khắc vĩ đại (a great moment). Sau khi kiểm tra kỹ chính tôi đã đề xuất trao giải đặc biệt cho lời giải này". Tính đến nay ông là thí sinh Việt Nam duy nhất có được thành tích này. 
Soi bai giai toan kinh dien cua “cau be vang” tai Olympic toan quoc te-Hinh-8
Điều đặc biệt, tại các kỳ thi danh giá của IMO, ngoài thành tích xuất sắc của thí sinh Lê Bá Khánh Trình, đoàn của Việt Nam đã nhiều lần đoạt thứ hạng cao của cuộc thi này. 

Kỹ sư Việt và chuyện chế máy tính cá nhân đầu tiên trên thế giới

Năm 1973, hai kỹ sư là Trương Trọng Thi và François Gernelle đã chế tạo thành công Micral, chiếc máy tính cá nhân đầu tiên trên thế giới. Sự ra đời của Micral đã mở đường cho cuộc cách mạng công nghệ phát triển như vũ bão.

KS. Trương Trọng Thi, cha đẻ của chiếc máy tính cá nhân đầu tiên trên thế giới, sinh năm 1936 tại Chợ Lớn (Sài Gòn). Năm 14 tuổi, ông sang Pháp học, rồi trở thành kỹ sư ở Trường Vô tuyến điện Pháp.
Ky su Viet va chuyen che may tinh ca nhan dau tien tren the gioi
Máy tính Micral 

Tin mới

Chân dung 3 nữ Giáo sư Toán của Việt Nam

Chân dung 3 nữ Giáo sư Toán của Việt Nam

PGS.TS Tạ Thị Hoài An vừa được Hội đồng Giáo sư Nhà nước thông qua đạt tiêu chuẩn chức danh giáo sư năm 2023. Nếu tính từ năm 1956, thì bà An là nữ GS ngành Toán thứ 3 sau gần 70 năm.
Hồ Giáo: Khi anh hùng chỉ thích…. chăn bò

Hồ Giáo: Khi anh hùng chỉ thích…. chăn bò

Lần nào được đề bạt làm lãnh đạo, ông cũng từ chối để đi… chăn trâu, bò; ông còn hai lần được phong anh hùng lao động, đại biểu Quốc hội ba khóa liền. Đó là chân dung về một nhân vật nổi tiếng và đặc biệt: Hồ Giáo.