"Để tránh xung đột, hãy trao đổi thẳng thắn về những ranh giới không thể vượt qua và những điều có thể nhượng bộ. Một cuộc đụng độ toàn diện giữa Washington và Bắc Kinh sẽ phá hủy trật tự thế giới hiện tại", cựu Ngoại trưởng Mỹ Henry Kissinger nhắn gửi các quan chức Mỹ và Trung Quốc trong bài phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế mới Bloomberg tại Singapore ngày 6/11.

Nhà ngoại giao kỳ cựu cảnh báo việc hai nền kinh tế lớn nhất thế giới “giẫm vào ngón chân của nhau” là điều không thể tránh khỏi, khi Trung Quốc tiếp tục tăng trưởng nhanh chóng.

“Thách thức ở đây là làm sao để giữ được mối quan hệ hợp tác căn bản trong khi cách tiếp cận của hai bên khác nhau”, ông Kissinger nhận định.

Ngoại trưởng Mỹ Henry Kissinger và Thủ tướng Trung Quốc Chu Ân Lai trong buổi yến tiệc tại Đại lễ đường Nhân Dân ở Bắc Kinh vào tháng 11/1973. Ảnh: Getty

Vị cựu ngoại trưởng 95 tuổi cho biết: “Điều cơ bản nhất là Trung Quốc và Mỹ cần phải trao đổi thẳng thắn về mục tiêu họ mong muốn và những nhượng bộ, không phải nhượng bộ khi bị yêu cầu, mà là sự nhượng bộ hai bên chủ động đưa ra.”

Ông Kissinger nghĩ rằng cả hai bên đều có thể làm tốt hơn trong mối quan hệ với bên kia.

Về phía Mỹ, cựu ngoại trưởng cho rằng các quan chức nước này cần phải quan niệm “không phải cuộc khủng hoảng nào cũng bắt nguồn từ ý đồ xấu”. Không chỉ vậy, theo lời ông Kissinger, có sự khác biệt giữa “dạy dỗ người khác” và “học cách để hợp tác với họ”.

Ông nhận định Washington thường tin vào việc tồn tại cách giải quyết trong ngắn hạn cho mọi vấn đề và nước Mỹ cần phải hiểu “thế giới mới không nhất thiết phải phỏng theo những gì chúng ta đã quen thuộc”.

Ở phía bên kia, ông Kissinger nhận xét Bắc Kinh bị sa lầy vào quan điểm cho rằng việc thừa nhận sự tồn tại của một vấn đề sẽ dẫn đến nhiều vấn đề hơn, thay vì giải quyết xung đột.

Cựu ngoại trưởng cũng cho rằng trong đàm phán, hai bên cần tránh mắc kẹt vào các chi tiết, trước khi “biết được bạn muốn đi đến đâu”.

“Cơ chế đối thoại luôn tồn tại… nhưng nó cần phải được định hình bằng lối hành xử nào đó sao cho không phải cứ bất đồng nào về thương mại cũng dẫn đến căng thẳng”, cựu ngoại trưởng nhận định.

Kết thúc bài phát biểu trong vòng 20 phút, ông Kissinger chia sẻ với tổng biên tập John Micklethwait của Bloomberg rằng ông “lạc quan” về tương lai quan hệ Mỹ Trung, bất chấp những căng thẳng hiện tại.

Henry Kissinger là nhà ngoại giao kỳ cựu. Ông giữ chức ngoại trưởng Mỹ từ năm 1973-1977, cố vấn An ninh Quốc gia từ năm 1969-1975 và đóng vai trò quan trọng trong quá trình xích lại gần nhau của Washington và Bắc Kinh đầu những năm 1970. Ông vẫn rất nổi tiếng bởi những nhận định mang tính dự báo về tình hình địa chính trị thế giới.