Những người phụ nữ mất vân tay, bật máu mỗi ngày để kiếm 100.000đ

Công việc làm nón lá vất vả, nhiều lần những người thợ bật máu, mất cả vân tay. Thế nhưng, với họ, được "giữ lửa" nghề truyền thống là niềm vui mỗi ngày.

Theo Thanh Tùng / Dân Trí 30/11/2023 13:08

Đến xã Xuân Lộc (huyện Triệu Sơn, tỉnh Thanh Hóa) không khó để bắt gặp hình ảnh các chị, các cô và cả các em nhỏ tay thoăn thoắt, cười nói rôm rả với nghề làm nón lá.

Nhung nguoi phu nu mat van tay, bat mau moi ngay de kiem 100.000d

Theo người dân địa phương, nghề làm nón lá ở xã Xuân Lộc đã có từ lâu. Bao đời nay, người dân nơi đây luôn giữ nghề, vừa để kiếm thêm thu nhập trong lúc nông nhàn, vừa bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống mà người xưa để lại.

Nhung nguoi phu nu mat van tay, bat mau moi ngay de kiem 100.000d-Hinh-2

Bà Phạm Thị Thơm, thôn Yên Trinh, xã Xuân Lộc, huyện Triệu Sơn đã có thâm niên gần 60 năm làm nón lá. Bà cho biết, làm nón lá vất vả nhưng thu nhập không cao. Trước đây cả làng Yên Trinh ai cũng làm nón, hiện món nghề này dần mai một.

Nhung nguoi phu nu mat van tay, bat mau moi ngay de kiem 100.000d-Hinh-3

Theo bà Thơm, nghề làm nón lá không biết có từ bao giờ, chỉ biết khi lớn lên, những người phụ nữ trong làng đều được bố mẹ dạy cách làm nón lá. Nón lá được làm thủ công, trải qua nhiều công đoạn như làm lá, tạo khung, dán lá, khâu vành.

Nhung nguoi phu nu mat van tay, bat mau moi ngay de kiem 100.000d-Hinh-4

Đặc thù công việc sử dụng kim khâu, nhiều người thợ làm nón thường xuyên bị mũi kim đâm vào tay.

"Để tạo nên một chiếc nón hoàn chỉnh phải trải qua rất nhiều công đoạn. Nhiều hôm làm nón đến bật cả máu. Do hay sử dụng kim khâu nên chúng tôi mất cả vân tay", bà Thơm chia sẻ.

Nhung nguoi phu nu mat van tay, bat mau moi ngay de kiem 100.000d-Hinh-5

Nguyên liệu chủ yếu là các loại lá khác nhau như: lá cọ, lá buông, rơm, tre, lá hồ, lá dứa, lá dừa. Người dân xã Xuân Lộc thường sử dụng loại lá dừa nước để làm nón.

Nhung nguoi phu nu mat van tay, bat mau moi ngay de kiem 100.000d-Hinh-6

Lá dừa nước được những người thợ tỉ mỉ dùng bàn là để làm thẳng, cắt gọn.

Nhung nguoi phu nu mat van tay, bat mau moi ngay de kiem 100.000d-Hinh-7

Công đoạn làm nan nón (vành nón) cũng rất tỉ mỉ. Thông thường, nan nón được làm bằng tre, nứa. Mỗi chiếc nón sử dụng 14-16 chiếc nan.

Nhung nguoi phu nu mat van tay, bat mau moi ngay de kiem 100.000d-Hinh-8

Sau khi làm khung, thợ làm nón dùng kim xâu từ 24 đến 35 chiếc lá lại với nhau, xếp đều trên khuôn nón. Sau đó dùng dây cột chặt lá nón rồi khâu lại.

Nhung nguoi phu nu mat van tay, bat mau moi ngay de kiem 100.000d-Hinh-9

Do các công đoạn được làm thủ công nên trung bình mỗi người làm được 2-3 chiếc nón/ngày, thu nhập khoảng 100.000-120.000 đồng.

Nhung nguoi phu nu mat van tay, bat mau moi ngay de kiem 100.000d-Hinh-10

Để giữ làng nghề truyền thống, xã Xuân Lộc đã thành lập Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp Xuân Lộc. Hiện có 12 thành viên của hợp tác xã tham gia sản xuất, làm nón lá.

Bà Lê Thị Linh, Giám đốc Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp Xuân Lộc, cho biết, mỗi năm đơn vị xuất bán ra thị trường khoảng 35.000 chiếc nón lá. Thị trường tiêu thụ chủ yếu là các tỉnh phía Bắc và trong tỉnh Thanh Hóa.

"Hợp tác xã đang liên kết với các xã lân cận tập trung sản xuất nón lá. Trong tương lai, hợp tác xã sẽ thành lập các kênh bán hàng trên nền tảng thương mại điện tử để đa dạng hóa thị trường tiêu thụ", bà Linh cho biết thêm.

Theo Thanh Tùng / Dân Trí

#nghề làm nón lá #làm nón lá #nón lá

Góc khuất nghề làm rạp cưới “sang chảnh“: Kiếm ngon hàng trăm triệu?

Phía sau những rạp cưới lộng lẫy, tinh tế là cả ê kíp hùng hậu, là kỹ nghệ cao của người thợ. Những người làm dịch vụ cho thuê, trang trí rạp cưới nhận không ít khen - chê với nghề "làm dâu trăm họ".

Chủ nhà ưng ý, khách đến lại chê

Xem chi tiết

Nghề làm nước mắm di sản quốc gia ở Phú Quốc

Được chế biến từ những con cá cơm, nước mắm Phú Quốc đặc biệt và nổi tiếng từ lâu. Thương hiệu này đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia từ cuối năm 2022.

Nghe lam nuoc mam di san quoc gia o Phu Quoc

Hiện thành phố Phú Quốc có hơn 50 nhà thùng hoạt động, với khoảng 7.000 thùng gỗ ủ chượp cá.

Nghe lam nuoc mam di san quoc gia o Phu Quoc-Hinh-2

Nguyên liệu chính để làm nước mắm truyền thống Phú Quốc là cá cơm, được ủ chượp trong thùng gỗ với công thức 3 cá – 1 muối.

Nghe lam nuoc mam di san quoc gia o Phu Quoc-Hinh-3

Cá cơm tươi được đánh bắt ở vùng biển Kiên Giang.

Nghe lam nuoc mam di san quoc gia o Phu Quoc-Hinh-4

Người làm nước mắm Phú Quốc cho cá cơm đã ướp muối vào thùng ủ chượp. Thời gian ủ từ 12 - 15 tháng sẽ cho ra nước mắm thành phẩm.

Nghe lam nuoc mam di san quoc gia o Phu Quoc-Hinh-5

Phần lớn các nhà thùng nước mắm quy mô lớn ở TP Phú Quốc tập trung chủ yếu ở hai phường Dương Đông và An Thới, nơi có cư dân khá đông đúc, có cảng cá, điều kiện giao thương đường biển, đường sông (sông Dương Đông) thuận lợi.

Nghe lam nuoc mam di san quoc gia o Phu Quoc-Hinh-6

Thùng gỗ ủ chượp nước mắm ở Phú Quốc được những người thợ chế tác đặc trưng theo nguyên tắc ghép ván gỗ, gia cố bằng dây mây, có kích thước lớn để chứa được từ 12 - 15 tấn cá cơm ướp muối.

Nghe lam nuoc mam di san quoc gia o Phu Quoc-Hinh-7

Sản phẩm nước mắm thường có 25 độ đạm trở lên, nước mắm gốc đạt ngưỡng trên 40 độ đạm. Hàng năm, toàn Phú Quốc sản xuất từ 20- 30 triệu lít nước mắm cung ứng cho thị trường trong và ngoài nước.

Nghe lam nuoc mam di san quoc gia o Phu Quoc-Hinh-8

Để được công nhận là di sản, nghề làm nước mắm ở Phú Quốc trải qua nhiều giai đoạn thăng trầm của lịch sử. Người làm nghề kế thừa và phát huy nghề qua hàng trăm năm, không ngừng tìm tòi, học hỏi, cải tiến kỹ thuật với mục tiêu ngày càng nâng cao chất lượng của nước mắm.

Nghe lam nuoc mam di san quoc gia o Phu Quoc-Hinh-9

Ngư dân Phú Quốc vận chuyển cá cơm đã ướp muối về nhà thùng.

Nghe lam nuoc mam di san quoc gia o Phu Quoc-Hinh-10

Ngư dân dùng lưới vây bắt cá cơm trên vùng biển Kiên Giang. Nhiều năm gần đây, sản lượng cá cơm đánh bắt được có xu hướng giảm khá mạnh.

Nghe lam nuoc mam di san quoc gia o Phu Quoc-Hinh-11

Việc thiếu hụt nguyên liệu cá cơm là thách thức lớn đối với nghề làm nước mắm truyền thống ở đất đảo. Tuy nhiên, người dân vẫn bám nghề, duy trì sản xuất khá ổn định.

Nghe lam nuoc mam di san quoc gia o Phu Quoc-Hinh-12

Nước mắm truyền thống Phú Quốc dần trở thành một trong số ít thương hiệu nước mắm nổi tiếng trên cả nước. Nhiều du khách quốc tế cũng biết đến nước mắm Phú Quốc và chọn mua sản phẩm này khi đến với đảo ngọc.

Nghe lam nuoc mam di san quoc gia o Phu Quoc-Hinh-13

Sản phẩm nước mắm Phú Quốc thành phẩm được đóng chai, làm nhãn hiệu theo những quy chuẩn khắt khe, nỗ lực tạo lòng tin nơi người dùng. Hội nước mắm Phú Quốc đã thành lập từ nhiều năm trước. Đây là tổ chức nghề nghiệp quy tụ những người làm nước mắm ở đất đảo. Từ đó, hội viên có điều kiện giao lưu, học hỏi kinh nghiệm làm nghề.

Nghe lam nuoc mam di san quoc gia o Phu Quoc-Hinh-14

Chính quyền Kiên Giang thường xuyên tổ chức các hoạt động công nhận, tuyên tuyền, quảng bá thương hiệu nước mắm Phú Quốc đến với người dân, du khách trong và ngoài nước. Nghề làm nước mắm truyền thống này đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia cuối năm 2022.

Xem chi tiết

Vựa hồng lớn nhất tỉnh Nghệ An vào vụ thu hoạch

Xã Nam Anh, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An có gần 200ha trồng các loại hồng. Vào vụ thu hoạch, giá hồng tăng cao, tuy nhiên người dân vẫn buồn vì năm nay hồng mất mùa, sản lượng chỉ bằng một nửa so với năm trước.

Vựa hồng lớn nhất Nghệ An vào vụ thu hoạch, giá bán cao ngất ngưởng

Huyện Nam Đàn được xem là vựa hồng lớn nhất ở Nghệ An, diện tích tập trung tại các xã Nam Anh, Nam Thanh, Nam Xuân. Trong đó, xã Nam Anh được xem là "thủ phủ" hồng của Nghệ An, với diện tích gần 200ha. Quả hồng ở xã Nam Anh cũng có hương vị đặc biệt được người tiêu dùng rất ưa chuộng.

Xem chi tiết