Kiến nghị nâng mức giảm trừ
Bộ Tài chính vừa công bố bản tổng hợp, giải trình, tiếp thu góp ý về xây dựng dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân thay thế. Trong đó, hàng loạt bộ, ngành, địa phương cùng kiến nghị nâng mức giảm trừ gia cảnh.
Hiện giảm trừ gia cảnh cho cá nhân người nộp thuế là 11 triệu đồng và giảm trừ mỗi người phụ thuộc 4,4 triệu, được áp dụng từ tháng 7/2020. Cá nhân được trừ các khoản bảo hiểm, giảm trừ gia cảnh, phụ cấp, trợ cấp..., số còn lại là thu nhập căn cứ tính thuế thu nhập cá nhân.
Thời gian gần đây, nhiều ý kiến cho rằng mức giảm trừ này là bất cập khi lạm phát tăng, chi tiêu và cuộc sống ngày càng đắt đỏ.
 |
| Người dân đang phải gồng gánh nhiều khoản chi tiêu. (Ảnh:Thạch Thảo/dbndnghean.vn) |
Tại Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) đang công bố lấy ý kiến rộng rãi, Bộ Tài chính đã đề xuất nghiên cứu điều chỉnh tăng mức giảm trừ gia cảnh cho cá nhân người nộp thuế và người phụ thuộc cho phù hợp với diễn biến chỉ số CPI và các chỉ số kinh tế vĩ mô giai đoạn gần đây, góp phần giảm gánh nặng thuế cho người nộp thuế.
Đồng thời, bổ sung phạm vi xác định các khoản đóng góp từ thiện, nhân đạo được giảm trừ; nghiên cứu bổ sung các khoản giảm trừ đặc thù khác; đồng thời giao Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành để phù hợp với thực tiễn phát sinh.
Góp ý dự thảo, hầu hết các Bộ, ngành, địa phương đồng tình cần thiết tăng mức giảm trừ gia cảnh so với hiện nay, trong đó, một số ý kiến đưa ra con số đề xuất cụ thể.
Chẳng hạn, Bộ Quốc phòng đề nghị nâng mức giảm trừ gia cảnh đối với người nộp thuế lên 17,3 triệu đồng và cho người phụ thuộc 6,9 triệu đồng. Theo Bộ Quốc phòng, năm 2020 - thời điểm ban hành mức giảm trừ hiện tại - mức lương cơ sở là 1,49 triệu đồng một tháng. Sau 5 năm, giảm trừ gia cảnh giữ nguyên trong khi lương cơ sở là 2,34 triệu đồng, tăng hơn 57%.
UBND tỉnh Hà Tĩnh thì đề nghị nâng mức giảm trừ gia cảnh với người nộp thuế có thu nhập từ tiền công, tiền lương lên 18 triệu đồng một tháng, với người phụ thuộc ở mức 8 triệu đồng một tháng.
Theo địa phương này, mức giảm trừ với người nộp thuế áp dụng từ năm 2013 là 9 triệu đồng một tháng, còn với người phụ thuộc là 3,6 triệu đồng. Tại thời điểm đó, lương cơ sở là 1,15 triệu đồng nhưng nay đã tăng 2,03 lần, lên 2,34 triệu đồng trong khi mức giảm trừ mới tăng 22,2%, từ 9 lên 11 triệu hiện hành. Do đó, cần phải nâng để phù hợp với tỷ lệ tăng mức lương cơ sở.
UBND tỉnh Ninh Thuận đề nghị tăng các mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế và người phụ thuộc lên lần lượt là 16 triệu đồng và 6 triệu đồng; tỉnh Sơn La đề xuất tăng lên 14 triệu đồng và 5 triệu đồng.
Nhiều địa phương, bộ ngành kiến nghị bổ sung các khoản giảm trừ hỗ trợ chi phí giáo dục, y tế, nhà ở, bảo hiểm xã hội tự nguyện và các khoản đầu tư cho sự phát triển con người. Các khoản hỗ trợ các trường hợp đặc biệt như người lao động là cha, mẹ đơn thân, hoặc có người thân mắc bệnh hiểm nghèo cũng được đề xuất đưa vào giảm trừ.
Tỉnh Bắc Giang còn cho rằng việc áp dụng mức giảm trừ phải phù hợp với điều kiện sinh hoạt thực tiễn từng vùng, miền trong cả nước thay vì cào bằng một mức như hiện nay.
Tương tự, Bộ Thông tin và Truyền thông đề nghị xây dựng mức giảm trừ phù hợp với chính sách tiền lương tối thiểu theo 4 vùng của Chính phủ.
Đối với biểu thuế lũy tiến từng phần, tại Dự thảo, Bộ Tài chính đề xuất giảm từ 7 bậc hiện hành xuống mức phù hợp; cùng với đó, xem xét nới rộng khoảng cách trong các bậc chịu thuế.
Nhiều địa phương, bộ, ngành còn kiến nghị bổ sung các khoản giảm trừ hỗ trợ chi phí giáo dục, y tế, nhà ở, bảo hiểm xã hội tự nguyện và các khoản đầu tư cho sự phát triển con người. Đồng thời, quy định bổ sung các khoản giảm trừ để hỗ trợ các trường hợp đặc biệt như người lao động là cha, mẹ đơn thân, hoặc có người thân mắc bệnh hiểm nghèo…
Đối với các góp ý nêu trên, Bộ Tài chính cho rằng các đề xuất của cơ quan soạn thảo mới đang ở khâu xây dựng Đề cương nên chỉ tập trung làm rõ các vấn đề vướng mắc, bất cập cần sửa đổi, bổ sung. Nội dung sửa đổi chi tiết và đánh giá cụ thể sẽ được Bộ Tài chính nghiên cứu, đề xuất khi Luật được đưa vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội.
Phải dựa trên mức sống thực tế
Dự án Luật thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) sẽ được đăng ký vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025 và dự kiến trình Quốc hội cho ý kiến vào tháng 10/2025, thông qua vào tháng 5/2026.
Theo PGS.TS. Đinh Trọng Thịnh, nguyên Trưởng Khoa Tài chính quốc tế - Học viện Tài chính, khi tính toán mức giảm trừ gia cảnh phải dựa trên mức sống thực tế của người dân. Những thành phố lớn như Hà Nội, TPHCM… có mức khác với những tỉnh thành miền núi. Có thể căn cứ vào cách chia vùng hưởng lương khu vực để xác định mức giảm trừ phù hợp.
"Luật Thuế thu nhập cá nhân cần sửa ngay trong năm 2025, để có hiệu lực từ đầu 2026. Nhà điều hành không nên cứng nhắc theo lộ trình cuối năm 2025 mới trình Quốc hội và giữa năm 2026 mới thông qua", - TS Nguyễn Quốc Việt, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và chính sách (VEPR, Đại học Quốc gia Hà Nội) nói.
