Ủy viên thường vụ BCT Chu Vĩnh Khang và Ủy viên BCT Bạc Hy Lai.

Theo báo Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP) ở Hong Kong, vụ điều tra tham nhũng cựu Ủy viên thường vụ Bộ Chính trị Chu Vĩnh Khang được coi là một sự kiện gây chấn động chính trị lớn hơn vụ xét xử cựu Ủy viên Bộ chính trị, cựu Bí thư thành ủy Trùng Khánh Bạc Hy Lai.

Hồi đầu tháng 8/2013, các nhà lãnh đạo Trung Quốc hàng đầu - đương nhiệm và về hưu – đã ủng hộ quyết định điều tra tham nhũng đối với Chu Vĩnh Khang, trong cuộc họp kín ở khu nghỉ mát của Bắc Đới Hà, tỉnh Hà Bắc .

Theo các nguồn thạo tin, Chủ tịch Tập Cận Bình và chính phủ Trung Quốc đã quyết tâm điều tra Chu Vĩnh Khang để thúc đẩy chiến dịch chống tham nhũng .

Kể từ khi chấm dứt Cách mạng Văn hóa cách đây gần 40 năm, chưa có Ủy viên thường vụ Bộ Chính trị - đã nghỉ hưu hoặc đương nhiệm – bị điều tra về tội phạm kinh tế.

Bằng cách tiến hành điều tra Chu Vĩnh Khang, một nhân vật còn “to” hơn cả Bạc Hy Lai trong cơ cấu quyền lực ở Trung Quốc, Chủ tịch Tập Cận Bình đã đụng đến “Hùm xám” trong chiến dịch chống tham nhũng “bắt ruồi, đánh hổ” do ông phát động.

Những lời đồn đoán về việc Chu Vĩnh Khang sẽ bị điiều tra tham nhũng bắt đầu lưu hành trên Internet trước khi ông nghỉ hưu sau Đại hội toàn quốc của ĐCS Trung Quốc hồi tháng 11/2012.

Đồn đoán tiếp tục gia tăng trong tháng 12/2012, khi cơ quan nhà điều tra tham nhũng bắt giữ hàng chục cán bộ, doanh nhân ở Tứ Xuyên, nơi ông Chu Vĩnh Khang từng giữ chức Bí thư tỉnh ủy (1999-2002) .

Hồi tháng 6/2013, cựu Phó Chủ tịch tỉnh Tứ Xuyên Guo Yongxiang - một cựu thư ký của Chu Vĩnh Khang - đã bị bắt giữ .

Các nhà chức trách cũng tiết lộ về một cuộc thanh tra tại Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Trung Quốc (CNPC), nơi ông Chu Vĩnh Khang từng là tổng giám đốc hồi đầu những năm 1990. Bốn quan chức hàng đầu của CNPC hiện đang bị điều tra, thẩm vấn.

Động thái này cho thấy việc điều tra tham nhũng đối với Chu Vĩnh Khang sẽ tập trung vào thời gian ông này làm việc ở Tứ Xuyên và CNPC .

Thường vụ Bộ Chính trị dưới thời TBT Hồ Cẩm Đào. Chu Vĩnh Khang  (thứ 2 bên trái) đứng cạnh TBT Hồ Cẩm Đào.

Đặc biệt, các nhà điều tra sẽ xem xét liệu Chu Vĩnh Khang và gia đình có kiếm lợi bất chính trong các vụ giao dịch dầu khí và bất động sản hoặc tạo điều kiện cho con trai là Chu Bin cùng với nhiều cộng sự khác kiếm lợi bất chính hay không.

Một nguồn tin cho biết hiện vẫn còn quá sớm để nói liệu Chu Vĩnh Khang - một ông trùm an ninh 10 năm liền, kể từ năm 2002 – có bị truy tố công khai hoặc chỉ bị điều tra trong nội bộ ĐCS Trung Quốc.

Điều tra tham nhũng liên quan đến các quan chức cấp cao là công việc của Ủy ban Kiểm tra và Kỷ luật Trung ương. Tùy theo từng trường hợp, sau đó ủy ban này mới chuyển giao cho chính phủ để làm tiếp.

Một nguồn tin cho biết cựu Chủ tịch Giang Trạch Dân - một người bảo trợ chính trị của Chu Vĩnh Khang - đã hoàn toàn ủng hộ quyết định của Chủ tịch đương nhiệm Tập Cận Bình. Ông Giang cũng đã ủng hộ Chủ tịch Hồ Cẩm Đào trong vụ xét xử cựu Bí thư thành ủy Thượng Hải Trần Lương Vũ.

Chu Vĩnh Khang được cho là đồng minh của cựu Bí thư thành ủy Trùng Khánh Bạc Hy Lai, người vừa bị đưa ra xét xử và đang chờ phán quyết của tòa án về tội tham nhũng.

Trước khi ban lãnh đạo Trung Quốc quyết định điều tra Chu Vĩnh Khang, các nhà điều tra tham nhũng đã dành nhiều tháng để thu thập chứng cứ.

Các nhà điều tra nhắm vào các trợ lý hàng đầu và thuộc hạ của Chu Vĩnh Khang. Cựu Phó bí thư tỉnh ủy Tứ Xuyên Li Chuncheng là quan chức cấp cao đầu tiên bị điều tra trong chiến dịch chống tham nhũng của Chủ tịch Tập Cận Bình. Ông này đã bị điều tra vì vi phạm kỷ luật đảng hồi tháng 12/2012.

Đầu tháng này, phương tiện truyền thông nước ngoài đưa tin các nhà điều tra tham nhũng đã bắt giữ doanh nhân Tứ Xuyên Wu Bing - người được cho là quản lý các tài sản của gia đình họ Chu - sau khi lừa ông này về Bắc Kinh. Tin tức này không được chính thức xác nhận, nhưng Wu Bing đã không xuất hiện trước công chúng kể từ đầu tháng 8/2013.

Ngày 26/8, Tân Hoa Xã đưa tin Phó tổng giám đốc CNPC Wang Yongchun đã bị điều tra vì “vi phạm kỷ luật đảng”.