Bạc Hy Lai trong ngày xét xử đầu ở Tòa án thành phố Tế Nam.

Sau hơn một năm tạm giam và trải qua các cuộc đàm phán âm thầm lặng lẽ, cựu Bí thư Trùng Khánh Bạc Hy Lai mới xuất hiện trước công chúng ngày 22/8, tại phòng xử án ở Tế Nam đối mặt với các tội danh hối lộ, tham nhũng và lạm dụng quyền lực.

Không giống như vụ xử “Bè lũ 4 tên” – vụ án chính trị lớn nhất trong lịch sử Đảng Cộng sản Trung Quốc, vụ xử án Bạc Hy Lai không được truyền hình trực tiếp. Thay vào đó, phiên tòa được tường thuật trực tiếp qua blog chính thức của tòa án Tế Nam trên trang mạng xã hội Sina Weibo.

Phóng viên, nhà báo theo dõi vụ xét xử ông Bạc Hy Lai trên màn hình TV hiển thị trang microblog của tòa án Tế Nam ở Sina Weibo.

Ngay từ những giờ phút đầu tiên trong phiên xét xử dự kiến kéo dài 2 ngày, Tòa án nhân dân trung cấp Tế Nam, tỉnh Sơn Đông, đã sử dụng microblog ở Sina Weibo tường thuật toàn bộ những gì đang diễn ra tại tòa. Hàng trăm nhà báo từ khắp Trung Quốc kéo tới Tế Nam và được dẫn tới một căn phòng có một màn hình TV lớn trình chiếu các bài viết trên microblog của tòa án tại Weibo.

Đây được xem là dấu hiệu cho thấy nỗ lực của Đảng Cộng Sản Trung Quốc để kiểm soát các cuộc đàm luận, trao đổi về vụ án Bạc Hy Lai – chính trị gia đến nay vẫn được nhiều người ủng hộ - trong thời đại truyền thông đại chúng phổ biến.

Vụ xét xử, dù đã được dàn xếp một cách chặt chẽ và kín kẽ, vẫn gây ra một số bất ngờ đáng chú ý.

Đầu tiên diện mạo của Bạc Hy Lại trong lần đầu tiên xuất hiện trước công chúng kể từ khi bị bắt. Trong ảnh, ông Bạc trông nhỏ bé và lọt thỏm xung quanh những cảnh vệ cao lớn bất thường. Một số người cho rằng, vóc dáng cao to, bệ vệ của 2 cảnh vệ đứng cạnh Bạc Hy Lai lý giải việc tại sao vụ xét xử cựu Bí thư Trùng Khánh lại được tiến hành ở Tế Nam, Sơn Đông. (Sơn Đông nổi tiếng là nơi dân số có chiều cao vượt trội).

“Ông ấy (Bạc Hy Lai) luôn nổi bật trong đám đông ở nơi công cộng. Nhưng hôm nay, các cảnh vệ thực sự quá cao. Chúng tôi cuối cùng đã hiểu tại sao vụ xét xử lại diễn ra ở tỉnh Sơn Đông”, một blogger lấy tên là “ecxcn” viết trên Sina Weibo.

Ông Bạc Hy Lai lọt thỏm giữa 2 cảnh sát cao lớn.

Trong khi đó, nhiều người khác lại chú ý tới sự bất thường ở vị trí các ngón tay thuộc bàn tay trái của ông Bạc và băn khoăn liệu đây có phải là một dấu hiệu giao tiếp ngầm, có thể để báo với con trai ông là Bạc Qua Qua rằng ông vẫn ổn.

Ký hiệu kỳ lạ, gây chý ý ở bàn tay trái của ông Bạc Hy Lai.

Điều đáng ngạc nhiên nhất trong vụ xét xử là việc ông Bạc Hy Lai phản cung, bác bỏ cáo buộc nhận tiền hối lộ từ các doanh nhân. Trước khi vụ xét xử diễn ra nhiều người tin rằng, giới chức Trung Quốc đã đạt được một thỏa thuận ngầm với Bạc Hy Lai về việc ông sẽ yên lặng và cam chịu nhận các tội danh bị cáo buộc để đổi lấy một phán quyết nhẹ nhàng cuối cùng. Người ta cho rằng, ông Bạc Hy Lai sẽ không được phép tự do lớn tiếng tự bào chữa cho mình công khai trước tòa. Nhưng thực tế, ông đã được tự do bào chữa cho mình.

Trong phiên tòa xét xử mình, Bạc Hy Lai lại lớn tiếng phản cung tố mình bị gây áp lực, ép buộc phải nhận tội. Ông Bạc lớn tiếng mắng một nhân chứng của phía công tố, một doanh nhân được cho là đã hối lộ cho ông là “con chó điên – kẻ đã bán linh hồn” để được giảm án. Ông cũng bác bỏ những lời khai chống lại mình từ vợ, bà Cốc Khai Lai và nhấn mạnh, đây là những lời khai “vô lý và nực cười”.

Một ngạc nhiên khác đó là, Bạc Qua Qua, cậu ấm nhà họ Bạc lần đầu tiên được nhắc đến trong cáo trạng của tòa với một tội danh cụ thể. Theo đó, cáo trạng của tòa án cáo buộc Bạc Hy Lai nhận khoảng 3,5 triệu USD tiền hối lộ của các doanh nhân thông qua cậu con trai Bạc Qua Qua và vợ là bà Cốc Khai Lai.

Trước khi vụ xét xử diễn ra, nhiều người cho rằng, ông Bạc Hy Lai sẽ thỏa thuận ngầm với các nhà điều tra để bảo vệ con trai mình. Nhưng nay có vẻ như một vụ thỏa thuận như vậy đã không diễn ra. Và với việc liên quan đến cáo buộc nhận hối lộ của cha, cơ hội trở về Trung Quốc sớm của Bạc Qua Qua đã khép lại.

Bất ngờ cuối cùng trong vụ xét xử Bạc Hy Lai đó là chuyện một người đàn ông ủng hộ cựu Bí thư Trùng Khánh tụt quần đứng chênh vênh trên một cây cột trước tòa án Tế Nam la hét bày tỏ quan điểm của mình. Tuy nhiên, người đàn ông này đã không bị bắt giữ.