Tại Hội thảo góp ý "Báo cáo đề xuất, kiến nghị cơ cấu tổ chức của Chính phủ nhiệm kỳ 2021-2026" diễn ra mới đây (ngày 19/2), TS Lê Anh Tuấn, Phó viện trưởng Khoa học tổ chức nhà nước (Bộ Nội vụ) đã nêu đề xuất: Tổ chức của Chính phủ nhiệm kỳ 2021-2026 nên rút gọn số bộ, cơ quan ngang bộ từ 22 xuống 20 bằng việc hợp nhất Bộ Tài chính và Bộ Kế hoạch Đầu tư thành Bộ Tài chính - Kế hoạch Đầu tư, Bộ Giao thông Vận tải và Bộ Xây dựng thành Bộ Giao thông và Xây dựng.

TS Lê Anh Tuấn, Phó viện trưởng Khoa học tổ chức nhà nước (Bộ Nội vụ).

Viện cũng đề xuất điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ một số bộ, cơ quan ngang bộ, như thành lập lại Bộ Giáo dục và chuyển nhiệm vụ đào tạo về Bộ Khoa học và Công nghệ, đổi tên thành Bộ Khoa học Công nghệ và Đào tạo; điều chuyển việc đào tạo nghề từ Bộ Lao động Thương binh và Xã hội về Bộ Khoa học Công nghệ và Đào tạo; thành lập Bộ Công Thương và Du lịch; Bộ Văn hóa, Thể thao và Thanh niên.

Về cơ cấu nhân sự của Chính phủ gồm: Thủ tướng Chính phủ; 4 Phó Thủ tướng Chính phủ (hiện tại 5 Phó thủ tướng, sẽ giảm 1 Phó thủ tướng) và 20 Bộ trưởng và Thủ trưởng cơ quan ngang bộ.

Còn với Thanh tra Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước, các đại biểu cho rằng, cần phải là cơ quan độc lập với Chính phủ. Do đó, cần phải đổi tên thành Thanh tra Nhà nước và Ngân hàng Trung ương. Như vậy mới đảm bảo tính minh bạch, liêm chính trong hoạt động quản lý Nhà nước...

Ông Tuấn cho rằng, mô hình giả định về cơ cấu Chính phủ nhiệm kỳ 2021-2026 nếu được hiện thực sẽ là một bước đổi mới quan trọng để thực hiện các quan điểm của Đảng về xây dựng một Chính phủ tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.

"Nhiều quốc gia có quy mô dân số, kinh tế lớn hơn Việt Nam nhiều lần, nhưng số bộ, cơ quan ngang bộ thường dao động dưới 20. Ví dụ Trung Quốc và Malaysia có 25 bộ, Indonesia 24, Nga 21, Pháp 18, Singapore 16, Mỹ 15, Đức 14 bộ...

Trong khi đó, tại Việt Nam, cơ cấu tổ chức của Chính phủ khóa XIII (2011-2016), XIV (2016-2021) được giữ nguyên như khóa XII, gồm 22 bộ, cơ quan ngang bộ và 8 cơ quan thuộc Chính phủ" - TS Tuấn giải thích.

Theo Thứ trưởng Bộ Nội vụ Triệu Văn Cường, trong khi Đảng, Nhà nước đã có những chủ trương đổi mới mạnh mẽ các thể chế kinh tế, thì bộ máy hành chính nhà nước chưa có cải cách tương ứng, đồng bộ với cải cách kinh tế.

Theo Thứ trưởng Bộ Nội vụ Triệu Văn Cường, trong khi Đảng, Nhà nước đã có những chủ trương đổi mới mạnh mẽ các thể chế kinh tế, thì bộ máy hành chính nhà nước chưa có cải cách tương ứng, đồng bộ với cải cách kinh tế.

Phát biểu tại hội thảo, các đại biểu tán thành với đề xuất hợp nhất, điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ giữa các bộ, cơ quan ngang bộ. Vì những bộ được đề xuất hợp nhất có chức năng, nhiệm vụ tương đồng, liên quan chặt chẽ với nhau.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến cũng cho rằng, tinh gọn, giảm bớt bộ máy là nhiệm vụ rất khó khăn.