Sẽ có tiêu chí, quy chuẩn riêng cho sách giáo khoa

Ngày 1/6, liên quan đến vấn đề tăng giá sách giáo khoa, tăng học phí được nhiều đại biểu quan tâm tại phiên thảo luận, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn đã có những giải trình.

Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn giải trình về sách giáo khoa và học phí. Ảnh: Quốc hội.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, ngày 28/11/2014, Quốc hội ban hành nghị quyết 88 về việc: "Thực hiện xã hội hóa biên soạn sách giáo khoa".

Theo Nghị quyết này, công việc biên soạn sách giáo khoa đã được thực hiện theo hướng xã hội hóa. Các doanh nghiệp thực hiện kê khai giá với Bộ Tài chính trước khi xuất bản và phát hành. Với mong muốn học sinh luôn được mua sách giáo khoa với giá thấp nhất, từ góc độ quản lý nhà nước và góc độ chuyên môn, Bộ GD&ĐT đã thực hiện một số việc.

“Bộ đã chỉ đạo các nhà xuất bản thực hiện nghiêm các biện pháp để làm sao để sách xuất bản có thể dùng lại được nhiều lần và các bộ sách xuất bản mới theo chương trình phải phù hợp với tiêu chuẩn sách giáo khoa về xuất bản phẩm”, ông Sơn cho hay.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cũng cho biết, Bộ GD&ĐT cũng đã quy định cấu trúc, nội dung sách giáo khoa phải phù hợp với tiêu chuẩn sách giáo khoa về xuất bản phẩm.

Theo đó, quá trình thẩm định sách các Hội đồng thẩm định cũng đã yêu cầu các nhóm tác giả điểu chỉnh những phần quá dài hay lạm dụng hình ảnh…

Hiện nay Bộ đang chỉ đạo chuẩn bị ban hành một Thông tư quy định tiêu chí, quy chuẩn riêng về sách giáo khoa để điều tiết việc này một cách cụ thể hơn và có hiệu quả hơn.

Bộ GD&ĐT cũng đã nhiều lần ban hành văn bản chỉ đạo NXB Giáo dục VN cần thực hiện tiết kiệm tối đa, cắt giảm các khoản chi phí trung gian để giảm chi phí quản lý, chi phí bán hàng cũng như các chi phí khác để đảm bảo giá sách giáo khoa được thấp nhất.

Bộ đã chỉ đạo NXB thực hiện đồng bộ và hiệu quả các giải pháp về cung cấp sách giáo khoa cho các đối tượng chính sách xã hội, học sinh các vùng và đã chỉ đạo NXB Giáo dục cung cấp các bản sách dạng PDF miễn phí để học sinh tiếp cận được ngay từ khio sách bắt đầu phát hành.

Đối với NXB Giáo dục là một doanh nghiệp Nhà  nước do Bộ quản lý, Bộ đã chỉ đạo NXB tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, đa dạng hóa các kênh phân phối giảm chi phí phát hành, đẩy mạnh tái cơ cấu nhà xuất bản theo hướng tinh gọn nhân sự, bộ máy để tiết giảm tối đa khâu trung gian

“Một trong những giải pháp  quan trọng, căn cơ mà Bộ đã và đang kiến nghị, đó là Bộ GD&ĐT có công văn gửi Bộ Tài chính, đề nghị Bộ Tài chính báo cáo Chính phủ, Quốc hội bổ sung sách giáo khoa vào danh mục hàng hóa được Nhà nước định giá, và có chính sách trợ giá. Cho đến thời điểm này, Bộ GD&ĐT tiếp tục kiên trì kiến nghị này”, ông Sơn cho hay.

Lưu ý các trường tăng học phí phù hợp để chia sẻ khó khăn với phụ huynh

Về vấn đề tăng học phí, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, nội dung thu học phí từ trường phổ thông cho đến Đại học được quy định theo Nghị định số 81.

Theo đó, đối với bậc học phổ thông, chính quyền cấp tỉnh, thành phố sẽ quyết định mức học phí. Đối với các trường Đại học thì theo Nghị định 81, tuỳ theo mức độ tự chủ. Nếu trường tự chủ một phần hoặc tự chủ chi thường xuyên, một phần chi đầu tư thì không được thu học phí quá mức trần theo quy định trong Nghị định này.

Đối với trường đạt chuẩn kiểm định quốc gia, quốc tế, được phép thu theo định mức kinh tế kỹ thuật do nhà trường tính toán và quyết định. Đây là quyền tự chủ các trường Đại học.

Tuy nhiên, căn cứ theo tình hình, ảnh hưởng của dịch bệnh đến kinh tế -xã hội, Bộ GD&ĐT đã nhiều lần có công văn đề nghị giữ ổn định mức học phí trong tình hình dịch bệnh, chia sẻ khó khăn, hỗ trợ học sinh sinh viên trong tình hình dịch bệnh.

Gần đây nhất, ngày 24/5/2022, Bộ có công văn nhắc nhở, lưu ý chỉ đạo các đơn vị về việc thực hiện các khoản thu trong lĩnh vực trong lĩnh vực GD&ĐT.

Theo đó, lưu ý các địa phương, nhà trường căn cứ tình hình thực tế để có mức thu học phí và lộ trình tăng học phí phù hợp.

“Để chia sẻ khó khăn với phụ huynh, học sinh, góp phần bình ổn giá, đảm bảo an sinh xã hội và các chính sách miễn, giảm, giãn thời gian đóng học phí, hỗ trợ SGK cho học sinh sinh viên có hoàn cảnh khó khăn, vùng sâu vùng xa, miền núi hải đảo để các em có đủ sách đến trường”, ông Sơn nhấn mạnh.

Cũng theo ông Sơn, thời gian tới Bộ sẽ tăng cường công tác kiểm tra giám sát giải trình với người học, với xã hội về các mức thu học phí.