Luật sư Đặng Văn Cường, Văn phòng luật sư Chinhsv Pháp, Đoàn luật sư TP Hà Nội.

Theo quy định của pháp luật thì người nào lợi dụng chức vụ, quyền hạn để chiếm đoạt tài sản do mình quản lý thì sẽ bị xử lý hình sự về tội tham ô tài sản nếu số tiền trên và từ 2.000.000 đồng trở lên. Bởi vậy với thông tin ở trên, ông bí thư, chủ tịch xã Tân Hội đã lấy 150.000.000 đồng từ ngân sách địa phương để chi tiêu cá nhân thì đây có dấu hiệu của tội tham ô tài sản, cụ thể tội danh và hình phạt được quy định như sau:

Điều 353. Tội tham ô tài sản

1. Người nào lợi dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản mà mình có trách nhiệm quản lý trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:

a) Đã bị xử lý kỷ luật về hành vi này mà còn vi phạm;

b) Đã bị kết án về một trong các tội quy định tại Mục 1 Chương này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

a) Có tổ chức;

b) Dùng thủ đoạn xảo quyệt, nguy hiểm;

c) Phạm tội 02 lần trở lên;

d) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;

đ) Chiếm đoạt tiền, tài sản dùng vào mục đích xóa đói, giảm nghèo; tiền, phụ cấp, trợ cấp, ưu đãi đối với người có công với cách mạng; các loại quỹ dự phòng hoặc các loại tiền, tài sản trợ cấp, quyên góp cho những vùng bị thiên tai, dịch bệnh hoặc các vùng kinh tế đặc biệt khó khăn;

e) Gây thiệt hại về tài sản từ 1.000.000.000 đồng đến dưới 3.000.000.000 đồng;

g) Ảnh hưởng xấu đến đời sống của cán bộ, công chức, viên chức và người lao động trong cơ quan, tổ chức.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 15 năm đến 20 năm:

a) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.000.000.000 đồng;

b) Gây thiệt hại về tài sản từ 3.000.000.000 đồng đến dưới 5.000.000.000 đồng;

c) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;

d) Dẫn đến doanh nghiệp hoặc tổ chức khác bị phá sản hoặc ngừng hoạt động.

4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình:

a) Chiếm đoạt tài sản trị giá 1.000.000.000 đồng trở lên;

b) Gây thiệt hại về tài sản 5.000.000.000 đồng trở lên.

5. Người phạm tội còn bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 năm đến 05 năm, có thể bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

6. Người có chức vụ, quyền hạn trong các doanh nghiệp, tổ chức ngoài Nhà nước mà tham ô tài sản, thì bị xử lý theo quy định tại Điều này.

Như vậy nếu kết luận thanh tra là đúng, thì vị cán bộ này sẽ phải đối mặt với mức hình phạt từ 07 năm đến 15 năm tù theo quy định tại khoản 2 của điều này với tình tiết là phạm tội 02 lần trở lên hoặc chiếm đoạt từ 100.000.000 đồng trở lên...

Còn đối với số tiền còn lại mà cơ quan chức năng không chứng minh được có yếu tố chiếm đoạt mà chỉ là làm trái công vụ gây thiệt hại đến tài sản của nhà nước thì hành vi này sẽ bị xử lý hình sự về Tội lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ theo quy định tại điều 356 Bộ luật hình sự năm 2015, cụ thể tội danh và hình phạt được quy định như sau:

Điều 356. Tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ

1. Người nào vì vụ lợi hoặc động cơ cá nhân khác mà lợi dụng chức vụ, quyền hạn làm trái công vụ gây thiệt hại về tài sản từ 10.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng hoặc gây thiệt hại khác đến lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm:

a) Có tổ chức;

b) Phạm tội 02 lần trở lên;

c) Gây thiệt hại về tài sản từ 200.000.000 đồng đến dưới 1.000.000.000 đồng.

3. Phạm tội gây thiệt hại về tài sản 1.000.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tù từ 10 năm đến 15 năm.

4. Người phạm tội còn bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 năm đến 05 năm, có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng.

Với số tiền làm thiệt hại cho nhà nước trên 200.000.000 đồng thì các đối tượng này sẽ phải đối mặt với mức hình phạt từ 05 năm đến 10 năm tù.

Ngoài ra, với sai phạm nghiêm trọng đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự thì người vi phạm sẽ bị cách chức và sẽ bị kỷ luật đảng ở mức độ cao nhất là xóa tên khỏi đảng.

Vụ việc này không thể chỉ giải quyết nội bộ mà còn phải chuyển hồ sơ cho cơ quan điều tra xem xét giải quyết theo quy định của pháp luật. Với nội dung kết luận thanh tra cho thấy việc thanh tra của cấp quận huyện vẫn chưa triệt để, chưa làm rõ những sai phạm, khi thanh tra cấp tỉnh giải quyết thì chỉ ra nhiều sai phạm, gây thiệt hại hơn nữa đối với tài sản của nhà nước.

Bởi vậy vấn đề này cần phải xem xét, rút kinh nghiệm đồng thời cũng kiểm tra lại năng lực quản lý của chính quyền địa phương cũng như công tác thanh tra, kiểm tra. Để tránh trường hợp những vụ việc tương tự có thể xảy ra. Đây cũng sẽ là một bài học cho công tác quản lý tài chính ở địa phương và là bài học cho công tác cán bộ.