Vì sao vua Gia Long cho lập đền thờ Lê Chiêu Thống và 33 bề tôi?
Vua Gia Long đã cho an táng hài cốt của Lê Chiêu Thống và gia quyến như “những người yêu nước”.
Theo N.V/Báo Bình Phước
Theo sách "Hoàng Lê nhất thống chí", vào tháng 5/1789, Phúc Khang An khi ấy đang làm Tổng đốc Lưỡng Quảng đã cho trát đòi bọn Lê Quýnh sang "bàn việc nước". Phúc Khang An cho lính giải Lê Quýnh loanh quanh mãi đến tháng 9 mới cho gặp, nhưng rồi "việc nước" chỉ là ép Quýnh gọt đầu gióc tóc và đổi đồ mặc như người Thanh mà thôi. Lúc đó, Lê Quýnh cùng hiệp trấn Nguyễn Mậu Nễ, tri phủ Nguyễn Đồng, Trịnh Hiến, chỉ huy Lê Doãn Trị, hàn lâm viện cung phụng Lý Bỉnh Đạo... tất cả cùng thà chết chứ không chịu gọt đầu gióc tóc.
Cuối cùng, Phúc Khang An cũng nói trắng với bọn Lê Quýnh là thiên triều đã phong vương cho Quang Trung rồi, nay chẳng những nhà Thanh không kéo quân sang giúp nhà Lê mà bọn Quýnh cũng không thể nào về nước được nữa. Tốt nhất là ở lại Trung Quốc, An sẽ xin vua nhà Thanh bổ dụng.
Hình minh hoạ Lê Chiêu Thống.
Nghe Phúc Khang An nói vậy, Lê Quýnh liền chối từ: Lưu lại nội địa, không phải sở nguyện của chúng tôi. Vì lưu lại đây thì bỏ việc nước không hỏi đến, ấy là bất trung. Bỏ cha mẹ không đoái hoài đến, ấy là bất hiếu. Phụ những kẻ đồng tâm chết với nước, ấy là bất nghĩa. Lỡ lòng mong cứu khỏi đầm, chữa khỏi cháy, ấy là bất nhân. Vì nước mà đổi thành bán nước, ấy là bất trị. Liều mình mà trái lại giấu mình, ấy là bất dũng, mang đủ sáu điều đó, sao xứng làm người? Trung Hoa tuy rộng, cũng không đất dung những đồ chó lợn ấy.
Vì vậy, Lê Quýnh bị đày đi Quảng Đông. Tháng 3/1790, nhân xa giá vua Thanh đi Đông tuần, Lê Quýnh được gặp Càn Long. Càn Long nói: Chúng bay không vì sự thịnh suy mà tiến thoái, khá khen lòng thành giữ trung nghĩa. Trẫm không nỡ khép tội.
Nói vậy, nhưng Càn Long vẫn ép: Chủ các ngươi đã xin yên ổn ở lại Trung Quốc, lũ các ngươi dốc lòng cùng theo, thì nên lập tức gọt đầu gióc tóc, đổi đồ mặc để chờ mệnh lệnh.
Sau đó, nhà Thanh đưa Lê Quýnh lên Yên Kinh. Tại đây chúng vẫn tiếp tục ép Lê Quýnh gọt đầu gióc tóc. Lê Quýnh vẫn tiếp tục chống lại. Lê Quýnh thuyết phục bọn quan lại nhà Thanh rằng chữ trung mình đã không giữ được thì xin cho về phụng dưỡng mẹ già để vẹn chữ hiếu. Nghe vậy, bọn chúng bảo: Chúa các anh ở đây, mà các anh không theo, thế thì trung được sao. Về sau, nhà Thanh đã bố trí cho vua tôi gặp nhau. Tại cuộc gặp, các quan nhà Thanh cố lấy lời khéo dỗ vua Lê Chiêu Thống bảo Lê Quýnh cắt tóc. Nhưng Lê Quýnh đã khóc, lạy mà nói rằng: Thần sống làm tôi nhà Lê, chết làm ma nhà Lê. Ngoài ra thì không phải sở nguyện.
Các quan nhà Thanh nghe vậy liền mắng: Mệnh chúa anh, anh cũng không theo. Ấy há là đạo của kẻ làm tôi sao?
Quýnh liền trả lời: Bổn phận kẻ làm tôi thờ vua vốn phải theo mệnh, nhưng cũng phải theo lẽ buộc đừng theo. Nếu có thể nhờ vậy mà không phục mệnh vua, thì ấy cũng là theo mệnh vua đó. Nay, cái mệnh bảo cắt tóc, ở miệng thì là mệnh, nhưng trong tâm thì không phải là mệnh. Bọn Quýnh nguyện theo cái mệnh trong tâm của chúa mình, kẻo chúa cũng bất đắc dĩ mới phải làm cái sự các ngài yêu cầu đó mà thôi.
Không thuyết phục được Lê Quýnh, nhà Thanh tiếp tục giam lỏng ông. Cuối năm đó, nhà Thanh lại dụ Lê Quýnh: Nếu chịu cạo đầu thì vua tôi cha con sẽ đoàn tụ vui vẻ cùng nhau. Sao mà cứ một mực ngây ngốc, không chịu theo gần nhân tình đến thế.
Còn viên quan đề thẩm Hồ Quý Đường thì bảo rằng: Các anh nếu không cạo tóc thì sẽ chết già trong ngục, chôn thây theo sở nhà tù, hối hận sao kịp.
Sau đó, Lê Quýnh và ba người nữa tiếp tục bị giam. Đầu năm 1799, Lê Quýnh lại làm tờ tâu: Chúa cũ là tôi con thiên triều. Quýnh là dân của chúa cũ, thì không những nghĩa và lý đáng phải tránh làm dân Nguyễn Huệ, mà tấc lòng tôi cũng không thẹn. Cúi xin trời che, đất chở, khí xuân nuôi, lòng bể chứa, bằng lòng cho bọn Quýnh về làm tên dân ở biên giới Lưỡng Quảng, được qua lại (đường ranh) buôn bán gần chỗ an trí. May chi được thăm viếng mẹ già và nuôi nấng, thì không còn điều gì oán tiếc. Nếu sức có thể đem gia quyến tới ở nội địa, thì cũng xin được tùy tiện mà làm.
Đọc xong tờ tâu, viên quan tả thị lang họ Hùng bảo: Phải xin cắt tóc và xin cho ở cạnh doanh An Nam. Nếu không như thế, thì sẽ bị đưa ra an trí ở Nhiệt Hà. Các anh xin điều nào.
Lê Quýnh lại trả lời như trước rằng: Xin thả ra để đem thân xác về. Được thế thì nguyện cắt tóc để tạ ơn trời. Nếu không được thế, thì xin giữ tóc để hợp lẽ trời.
Lời bàn:
Theo sách "Hoàng Lê nhất thống chí", vào năm 1804, vua Gia Long đã cho an táng hài cốt của Lê Chiêu Thống và gia quyến như "những người yêu nước". Chưa hết, vua Gia Long còn phong cho 33 bề tôi đã cùng Lê Chiêu Thống trốn sang nhà Thanh là "Cố Lê tiết nghĩa thần" (các bầy tôi tiết nghĩa đời Lê) và cho lập đền thờ có tên gọi "Cố Lê tiết nghĩa từ" (đền thờ các bậc tiết nghĩa đời Lê). Đây quả là một sự vinh danh ngược, vì thế cho nên đền thờ này là trường hợp ngược đời hiếm hoi trong lịch sử.
Bởi thế không chỉ với người đương thời mà cả với hậu thế ngày nay, các vị "cố Lê" kia chẳng phải "thần", cũng chẳng "tiết nghĩa" gì mà chỉ là những kẻ bán nước mà thôi. Và một khi đền không thiêng trong lòng dân chúng thì sự tồn tại của nó phỏng có ý nghĩa gì? Thế mới biết việc làm của vua Gia Long ngày xưa quả là không hề sai với câu nói của dân gian rằng: Kẻ thù của kẻ thù là bạn. Rất mong hậu thế đừng ai học theo Gia Long.
Cuộc gặp gỡ chấn động lịch sử của ba vị vua Việt Nam
Cuộc gặp gỡ của vua Chiêu Thống, Thái Đức và Nguyễn Huệ (vua Quang Trung sau này) đã diễn ra tại kinh thành Thăng Long một ngày mùa thu năm 1786.
Đó là cuộc gặp gỡ giữa vua cuối cùng của nhà Lê là Lê Mẫn Đế (thường gọi là vua Chiêu Thống), vua Tây Sơn là Nguyễn Nhạc (Thái Đức) và em ông, Nguyễn Huệ, người sẽ trở thành vua Quang Trung chỉ mấy năm sau. Cuộc hội kiến dùng lễ "hai vua gặp nhau", hai bên không ai phải lạy ai.
Vị vua Việt nào "đánh đâu thắng đấy, anh hùng nhất đời"?
Sử gia Ngô Sĩ Liên từng viết: "Vua đánh đâu thắng đấy, chém vua Chiêm Thành để rửa cái nhục phiên di bắt giữ sứ thần, đánh lui quân Triệu Tống".
Vị vua được sử sách đánh giá “đánh đâu thắng đấy”: Lê Hoàn (Lê Đại Hành) là vị vua lập nhà Tiền Lê. Ông nổi tiếng giỏi võ, cầm quân ra trận. Sử gia Ngô Sĩ Liên từng viết: "Vua đánh đâu thắng đấy, chém vua Chiêm Thành để rửa cái nhục phiên di bắt giữ sứ thần, đánh lui quân Triệu Tống để bẻ cái mưu tất thắng của vua tôi bọn họ, có thể gọi là bậc anh hùng nhất đời vậy".
Sử gia Lê Văn Hưu thời Trần về vua Đinh Tiên Hoàng: "Tiên Hoàng nhờ có tài năng sáng suốt hơn người, dũng cảm mưu lược nhất đời, đương lúc nước Việt ta không có chủ, các hùng trưởng cát cứ, một phen cất quân mà mười hai sứ phục hết. Vua mở nước dựng đô, đổi xưng hoàng đế, đặt trăm quan, lập sáu quân, chế độ gần đầy đủ, có lẽ ý trời vì nước Việt ta mà sinh bậc thánh triết...".
Lê Chiêu Thống rước voi giày mả tổ, chết nhục nhã nơi xứ người
Từ hoàng đế, Lê Chiêu Thống tự biến mình thành kẻ “cõng rắn cắn gà nhà” để rồi cuối cùng phải đón nhận kết cục bi thảm.
Cuối năm 1788, lợi dụng hành động rước voi giày mả tổ của vua tôi Lê Chiêu Thống, nhà Thanh phái Tổng đốc Lưỡng Quảng Tôn Sĩ Nghị mang 290.000 quân xâm lược nước ta.
Nhận được tin, Quang Trung - Nguyễn Huệ lập tức lên ngôi hoàng đế ở núi Bân (Huế), kéo quân ra Bắc diệt giặc. Chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa vào Tết Kỷ Dậu 1789 khiến Lê Chiêu Thống rơi vào bước đường cùng, không còn cơ hội trở về quê hương.
Nằm trong vườn quốc gia Katmai của Alaska, Mỹ, Savonoski là miệng hố hình tròn hoàn hảo. Đến nay, giới khoa học vẫn chưa thể giải mã cách hố Savonoski được hình thành.
Xem tử vi hàng ngày, tử vi 12 con giáp hôm nay cho thấy vận thế của người tuổi Tý có thể gặp chút trở ngại trong công việc. Trong khi đó, tuổi Dậu bước lên đỉnh cao mới, tiền đồ rộng mở.
Tử vi dự báo, bước sang tháng 3, trong không khí ấm áp của mùa xuân, có những con giáp được Thần Tài chiếu cố, vận may rủng rỉnh kéo đến, đường tiền bạc rộng mở.
Nhiều chuyên gia, nhà khoa học đã nghiên cứu về trải nghiệm cận tử (NDE). Theo đó, họ đưa ra những nhận định, quan điểm khác nhau về NDE nhằm cố gắng giải mã bí ẩn này.
Thiếu niên 14 tuổi người Ấn Độ Aaryan Shulka thực hiện các phép tính trong đầu nhanh hơn hầu hết mọi người sử dụng máy tính. Thần đồng này phá 6 kỷ lục thế giới trong 1 ngày.
Theo chuyên gia phong thủy người Singapore Louis Cheung, có 4 con giáp phạm Thái Tuế (khắc với con giáp năm âm lịch) trong năm nay. Họ có thể đối mặt với nhiều thách thức về sự nghiệp, tài chính, sức khỏe, tình yêu.
Năm 1669, khi vào cung yết kiến, quyền thần Ngao Bái đã bị đội thị vệ của hoàng đế Khang Hi bắt giữ. Vua Khang Hi không giết Ngao Bái sau khi viên quan này có hành động gây bất ngờ.
Trong lịch sử phong kiến Trung Hoa, Lưu Trường được biết đến là hoàng đế hoang dâm nhà Nam Hán. Ông hoàng này có nhiều sở thích tình ái quái dị, bao gồm thích xem người khác giao cấu.
Tử vi dự báo, sự nghiệp, tiền tài của những cung hoàng đạo này sẽ thăng hoa trong tháng 3, là sự đền đáp cho những nỗ lực mà họ đã thể hiện trong thời gian qua.
Công viên quốc gia Yellowstone là một trong những kỳ quan thiên nhiên ấn tượng nhất thế giới. Sau đây là loạt sự thật thú vị về công viên quốc gia này mà không phải ai cũng biết.
Chào đón tháng 3, 3 con giáp này chuẩn bị đón nhận sự ban phát tài lộc từ Thần Tài. Mỗi bước đi của họ dường như đều được thắp sáng bởi sự may mắn và thuận lợi.
Thi hài không đầu khoảng 2.000 tuổi được phát hiện trong đầm lầy ở Ireland thực chất là một phụ nữ trẻ thay vì nam thiếu niên như suy nghĩ ban đầu. Đây là khám phá cực kỳ hiếm gặp.
Nốt ruồi trên mặt phần lớn đều truyền tải những thông tin quan trọng về vận mệnh. Dưới đây là 4 vị trí nốt ruồi trên khuôn mặt có ảnh hưởng đến sự nghiệp cũng như tài lộc của một người.