Vì sao trước khi mưa trời nóng bức?

(Kiến Thức) - Nhiệt độ cao, hơi nước nhiều và không bốc hơi được nên con người có cảm giác nóng bức, ngột ngạt...

Hỏi: Vì sao trước khi trời mưa, sấm sét, không khí lại oi bức? - Vũ Bằng (Hà Nội).
Ảnh minh họa.
 Ảnh minh họa.
TS Trần Thanh Hồng, Viện Khí tượng thủy văn cho biết: Hai điều kiện để có mưa, sấm sét là nhiệt độ trên mặt đất cao, độ ẩm trong không khí lớn. Nhiệt độ cao, hơi nước nhiều và không bốc hơi được nên con người có cảm giác nóng bức, ngột ngạt. 
Mặt đất nóng lên, không khí, nhiệt độ đều tăng lên và bốc hơi. Chỉ khi có độ ẩm thích hợp, mưa và sấm sét mới hình thành. Không khí ẩm ướt càng bay lên cao thì mây kéo mưa càng hình thành nhiều. Bởi vậy, thời tiết oi bức là do không khí có nhiều hơi nước, nhiệt độ cao và báo hiệu trời sắp mưa.

Lý giải sự oi bức, nóng ẩm đầu đông

Dù đã lập đông, song nhiệt độ ở Bắc Bộ có ngày lên tới 33 độ C, thời tiết khá oi bức khiến nhiều người cảm thấy mệt mỏi. Theo các chuyên gia, thời tiết nóng ẩm và nhiệt độ tăng cao là nguyên nhân gây ra tình trạng oi bức này.

Kết thúc những ngày hè trong đông

Ông Lê Thanh Hải, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn T.Ư cho biết: Thời tiết mấy ngày vừa qua dễ khiến người dân cảm thấy mệt mỏi. Nguyên nhân là do trong các ngày 20 - 22/11, nhiệt độ ở Bắc Bộ tăng cao, có ngày lên tới 33 độ C, thậm chí tại Mường La, Sơn La nóng đến 35,4 độ C. Ngoài ra, thay vì thời kỳ này hằng năm thường lạnh và khô, thì mấy ngày qua lại duy trì kiểu thời tiết nóng và ẩm. Nhiệt độ tăng cao cộng với nóng và ẩm là nguyên nhân khiến những người mẫn cảm với thời tiết cảm thấy khó chịu.

Dạng thời tiết oi bức kiểu này thường gặp trước các đợt không khí lạnh mạnh sắp tràn về. Vì trước những đợt không khí lạnh, nhiệt độ thường tăng cao là do không khí lạnh trước đó quá yếu, không duy trì khối không khí mát được lâu. Ngoài ra, nắng hanh kéo dài nhiều ngày cũng tích lũy thêm nhiệt và ẩm hơn do nước bốc hơi vào trong không khí...

Tuy nhiên, kiểu thời tiết này được chấm dứt khi ngày 23/11, một đợt không khí lạnh cường độ mạnh tràn về các tỉnh Bắc Bộ, sau đó tiếp tục ảnh hưởng tới các tỉnh Bắc và Trung Trung Bộ, làm nhiệt độ giảm khoảng 10 độ C. Nếu ngày 22/11, nhiệt độ ban ngày ở các tỉnh Bắc Bộ lên tới 33 - 34 độ C thì sang ngày 23/11, nhiệt độ ở Bắc Bộ giảm xuống cao nhất còn khoảng 23 - 24 độ C. Nhìn vào nhiệt độ này chúng ta có thể thấy chỉ trong 1 ngày "mùa hè" đã chuyển thành mùa đông. Thời tiết nóng và ẩm kết thúc nhường chỗ cho thời tiết khô và lạnh, gió nồm thay bằng gió bấc...

Việc nhiệt độ giảm đột ngột ít nhiều sẽ ảnh hưởng tới những người bị bệnh cao huyết áp, tim mạch... Tuy nhiên, những nghiên cứu về bệnh lý học có liên quan đến khí hậu, thời tiết, thấy rằng từ lạnh sang nóng ảnh hưởng tới sức khoẻ con người nhiều hơn là khi thời tiết chuyển từ nóng sang lạnh. Vì thế, việc giảm đột ngột 10 độ C trong các ngày tới có thể không gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khoẻ. Tuy nhiên, người dân cũng cần chú ý giữ ấm khi nhiệt độ giảm xuống thấp.

Thời tiết oi bức thường gặp trước các đợt không khí lạnh mạnh.
Thời tiết oi bức thường gặp trước các đợt không khí lạnh mạnh.

Thiếu bão, Trung Trung Bộ khan nước

Ông Lê Thanh Hải cho biết, thời tiết năm nay có nhiều dấu hiệu của sự bất thường. Ngoài việc các đợt rét đậm, rét hại có khả năng diễn ra muộn so với trung bình nhiều năm thì không khí lạnh diễn ra yếu.

Việc không khí lạnh ảnh hưởng yếu còn được thể hiện rõ rệt ở các tỉnh Trung Trung Bộ khi lượng mưa do không khí lạnh mang lại rất ít cho các tỉnh này. Hiện nay, theo dự báo các tỉnh Trung Trung Bộ đang đối mặt với một mùa khô (từ tháng Giêng - tháng 7) khô hạn. Nguyên nhân của tình trạng khô hạn một phần là do hoạt động của không khí lạnh yếu, phần khác là bắt nguồn từ cơn bão số 8 vừa qua đã đổi hướng đi ra Bắc Bộ thay vì đổ bộ vào Bắc hoặc Trung Trung Bộ như dự kiến ban đầu.

Ở miền Trung, các cơn bão và áp thấp nhiệt đới thường bổ sung tới 40 - 50% nguồn nước mưa. Tuy nhiên, năm nay do thiếu hụt bão và áp thấp nhiệt đới, nên Trung Trung Bộ rơi vào tình trạng khan nước. Tại các tỉnh Phú Yên - Bình Định, mực nước ở các hồ chứa đã xuống thấp. Số liệu thống kê cho thấy, các tỉnh Trung Trung Bộ lượng nước đã thiếu hụt đến 50% so với trung bình nhiều năm. Như vậy, trong các tháng mùa khô, các tỉnh Trung Trung Bộ sẽ phải đối mặt với tình trạng hạn hán và thiếu nước trầm trọng.
Kiểu thời tiết nóng ẩm như mấy ngày nay cũng sẽ ít có khả năng lặp lại, vì đầu mùa lạnh cứ khoảng 6 - 7 ngày mới có một đợt không khí lạnh. Xen kẽ các đợt không khí lạnh sẽ là những ngày nóng, ẩm như mấy ngày qua. Tuy nhiên, vào các tháng chính của mùa đông (tháng 12, tháng 1 và 2), các đợt không khí lạnh sẽ diễn ra dồn dập hơn chỉ cách nhau 3 - 4 ngày và không có đủ thời gian cho khối không khí nóng và ẩm lặp lại.
Ông Lê Thanh Hải
Sơn Hà
[links()]  

Bão từ có liên quan đến oi bức?

 

Hỏi: Tôi được biết cách đây vài hôm vừa có một trận bão từ. Sau trận bão từ đó, trời bắt đầu nắng nóng và oi bức lên, liệu có sự liên hệ nào giữa hai sự kiện này không? - Nguyễn Việt Anh (Hải Hậu, Nam Định).

PGS.TS Hà Duyên Châu, chuyên viên cao cấp của Viện Vật lý Địa cầu, Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam cho biết: Đúng là vào ngày 25/5 có xảy ra một trận bão từ có cường độ rất nhỏ gần như chỉ được coi là nhiễu loạn từ. Tuy nhiên, bão từ không liên quan đến việc nắng nóng, oi bức nói riêng cũng như bất kỳ hiện tượng thời tiết mưa, gió, bão... nói chung.

Tính từ đầu năm đến nay, mới có 5 trận bão từ xảy ra và cường độ rất nhỏ. Số lượng bão từ như thế này là rất ít so với dự báo.

Những phát minh ngớ ngẩn bỗng dưng… nổi tiếng

(Kiến Thức) - Nhiều phát minh khi mới ra đời được cho là ngớ ngẩn và đáng buồn cười nhưng sau đó đã trở nên nổi tiếng và có ảnh hưởng lớn.

Đồ chơi Silly Putty. Nó được ra đời từ một sai lầm và xuất phát từ một nghiên cứu hết sức nghiêm túc. Năm 1943, kỹ sư điện James Wright đang phát triển một loại cao su tổng hợp, nhưng kết quả là ông đã tạo ra vật liệu để làm loại đồ chơi vô cùng nổi tiếng Silly Putty. Silly Putty được tạo thành từ dầu silicon và axit boric, và được một chủ tiệm bán đồ chơi dùng để tạo ra Silly Putty thay vì dùng nó trong công nghiệp.
Đồ chơi Silly Putty. Nó được ra đời từ một sai lầm và xuất phát từ một nghiên cứu hết sức nghiêm túc. Năm 1943, kỹ sư điện James Wright đang phát triển một loại cao su tổng hợp, nhưng kết quả là ông đã tạo ra vật liệu để làm loại đồ chơi vô cùng nổi tiếng Silly Putty. Silly Putty được tạo thành từ dầu silicon và axit boric, và được một chủ tiệm bán đồ chơi dùng để tạo ra Silly Putty thay vì dùng nó trong công nghiệp. 
ThighMaster là một dụng cụ tập thể dục nổi tiếng từ những năm 1990. Dụng cụ này có tác dụng giảm cân rất tốt, tuy nhìn nó có vẻ khá buồn cười.
ThighMaster là một dụng cụ tập thể dục nổi tiếng từ những năm 1990. Dụng cụ này có tác dụng giảm cân rất tốt, tuy nhìn nó có vẻ khá buồn cười. 

Tin mới