Thanh tra Chính phủ kết luận, tỉnh Lâm Đồng đã để xảy ra nhiều sai phạm trong quản lý, sử dụng đất đai và đầu tư xây dựng trên địa bàn tỉnh. Theo đó, Chủ tịch tỉnh và các Phó chủ tịch phải kiểm điểm, thậm chí là bị đề nghị kỷ luật. 

Buông lỏng quản lý

Có 2 dự án quy hoạch sử dụng đất không phù hợp với quy hoạch xây dựng được Thủ tướng phê duyệt là khu nhà trưng bày sản phẩm ôtô, kinh doanh dịch vụ ôtô do Công ty CP Toyota Nha Trang xây dựng tại quảng trường Lâm Viên, TP Đà Lạt; trung tâm thương mại và dịch vụ giải trí do Công ty CP đầu tư Phong Vân làm chủ đầu tư tại 37 Trần Hưng Đạo, TP Đà Lạt.

Có 4 doanh nghiệp thuê đất không phù hợp với quy hoạch gồm Công ty TNHH MTV cấp thoát nước Lâm Đồng thuê đất nông nghiệp tại phường 5, phường 7, TP Đà Lạt để xây dựng bể chứa nước; Công ty CP đầu tư công nghệ giải trí Én Việt thuê đất di tích danh lam thắng cảnh để sản xuất phi nông nghiệp; Công ty CP điện Bình Thủy Lâm Đồng thuê đất nông nghiệp để xây dựng thủy điện Đại Bình; Tổng công ty Điện lực miền Nam thuê đất lâm nghiệp xây dựng móng trụ điện.

Thanh tra Chính phủ cũng phát hiện 6 trường hợp thuê đất tại TP Đà Lạt không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất, trái với quy định của Luật đất đai.

Đó là các dự án điểm du lịch tham quan, dã ngoại rộng 50.000m2 của Công ty TNHH Thuận Thuận Đà Lạt; điểm du lịch tham quan dã ngoại thác Bảo Đại rộng hơn 46.600m2 của doanh nghiệp tư nhân Phong Phú Lâm Đồng; dự án trồng sâm Ngọc Linh rộng 459.000m2 của Công ty CP đầu tư phát triển Hữu Phú.

Dự án trung tâm thương mại Nguyễn Kim Đà Lạt, rộng 1.929m2 của Công ty TNHH MTV đầu tư phát triển Nguyễn Kim; dự án đầu tư điểm du lịch sinh thái K’Lan rộng 2.923.000m2 của Công ty TNHH xây dựng giao thông Tiến Lợi và dự án đầu tư nuôi cá nước lạnh rộng 28.700m2 của doanh nghiệp tư nhân Bé Lớn.

Trung tâm hành chính tỉnh Lâm Đồng .

Thanh tra Chính phủ kết luận những vi phạm trên thuộc trách nhiệm của chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng, phó chủ tịch tỉnh phụ trách về đất đai và những người liên quan.

Đề nghị thu hồi 3 dự án

Trước những sai phạm đất đai tại Lâm Đồng, Thanh tra Chính phủ kiến nghị chấm dứt hoạt động, thu hồi đất của 3 dự án do qua kiểm tra, xác minh có vi phạm pháp luật đất đai và đầu tư.

1. Dự án vườn ươm do Công ty cổ phần dịch vụ đô thị Đà Lạt thuê tại phường 7, TP Đà Lạt với diện tích gần 50.000m2. Tiến độ thực hiện dự án từ 2014-2016 nhưng đến nay chưa được triển khai.

Trước đó, tháng 1/2013, Chủ tịch tỉnh Lâm Đồng đã ban hành quyết định cho công ty này thuê diện tích gần 80.000m2 để thực hiện dự án vườn ươm. Nhưng cơ quan thanh tra khẳng định trong nhiều năm qua chủ đầu tư không triển khai thực hiện dự án, chưa làm thủ tục điều chỉnh tên công ty sau khi cổ phần hóa, chưa điều chỉnh tên hợp đồng thuê đất đã ký, chậm triển khai dự án do vướng khiếu nại của bà con.

2. Dự án khu du lịch dịch vụ nghỉ dưỡng cao cấp (King Palace) do Công ty TNHH Hoàn Cầu đầu tư tại đường Trần Quang Diệu, phường 10, TP Đà Lạt.

Công ty này được thuê đất năm 2014 với diện tích hơn 158.000 m2. Theo Thanh tra Chính phủ, UBND tỉnh Lâm Đồng quyết định cho công ty này thuê nhà, đất Dinh I để đầu tư khu du lịch khi không có trong kế hoạch sử dụng đất giai đoạn 2011-2015 là vi phạm quy định Luật Đất đai 2013. Việc cho thuê nhà đất Dinh I và các biệt thự trên khuôn viên 1,86ha không thông qua đấu giá là vi phạm Nghị định 52 năm 2009 của Chính phủ.

UBND tỉnh giải trình do các biệt thự và Dinh I xuống cấp nghiêm trọng, nguy cơ đổ sập, trong khi ngân sách không có kinh phí sửa chữa. Địa phương đã kêu gọi đầu tư nhưng chỉ có Công ty TNHH Hoàn Cầu đăng ký nên được tỉnh đồng ý chỉ định cho thuê không qua đấu giá.

Thanh tra Chính phủ cho rằng trường hợp công ty này có nhu cầu thuê lại Dinh I và các biệt thự, đất trong khuôn viên thì xác định lại giá, cho thuê tài sản theo đúng quy định, tránh làm thất thu ngân sách.

Chủ tịch tỉnh Lâm Đồng ông Đoàn Văn Việt

3. Khu đô thị thương mại, du lịch, nghỉ dưỡng sinh thái Đại Ninh tại huyện Đức Trọng do Công ty CP đầu tư du lịch Sài Gòn - Đại Ninh làm chủ đầu tư.

Dự án có diện tích sử dụng đất khoảng 3.595ha tại 4 xã Phú Hội, Ninh Gia, Tà Hine và Ninh Loan, huyện Đức Trọng. Năm 2012, tỉnh Lâm Đồng có quyết định cho phép công ty này chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện dự án kể trên với tổng diện tích đất chuyển mục đích hơn 323ha.

Tổng số tiền sử dụng đất phải nộp hơn 226 tỷ đồng. Sau khi miễn giảm 30%, số tiền sử dụng đất còn phải nộp hơn 158 tỷ đồng. Tuy nhiên sau đó, công ty này không tuân thủ nghĩa vụ tài chính. Số tiền sử dụng đất phải nộp là hơn 158 tỷ đồng nhưng dù được đôn đốc nhiều lần công ty vẫn không nộp.

Tính đến tháng 10/2018, tiền phạt chậm nộp của dự án khoảng 104 tỷ đồng. Đồng thời công ty còn nợ đọng số tiền bồi thường thiệt hại tài nguyên, môi trường rừng hơn 6,6 tỷ đồng.

Đến tháng 10/2018, UBND tỉnh Lâm Đồng có quyết định số 2020 điều chỉnh lại quyết định số 293-2012, trong đó có nội dung chưa thực hiện chuyển mục đích sang đất ở đối với diện tích hơn 166ha đã được chuyển mục đích từ năm 2012.

Theo đó, diện tích đất ở đã được chuyển đổi từ năm 2012 trở về trạng thái đất chuyên dùng và công ty không phải thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với số tiền hơn 262 tỷ đồng, bao gồm cả tiền phạt chậm nộp.

Thanh tra Chính phủ cho rằng việc UBND tỉnh không quyết định thu hồi đất chưa thực hiện đúng theo quy định Luật đất đai 2013, thể hiện sự tùy tiện, chạy theo chủ đầu tư trong quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng.

Trách nhiệm chính để xảy ra sai phạm nêu trên thuộc chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng, phó chủ tịch UBND tỉnh phụ trách, giám đốc Sở Tài nguyên - môi trường, Sở Kế hoạch - đầu tư, cục trưởng Cục Thuế.

Với hàng loạt sai phạm trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng nghiêm túc kiểm điểm trách nhiệm của UBND tỉnh và cá nhân chủ tịch, các phó chủ tịch tỉnh về những thiếu sót, tồn tại, vi phạm có liên quan tới trách nhiệm quản lý, điều hành được nêu trong kết luận thanh tra.