Trang New Focus International đưa tin, Ban chấp hành Trung ương Đảng Lao động Triều Tiên đưa ra một sắc lệnh nội bộ vào cuối tháng 4/2014 chỉ thị các quan chức nước này “từ bỏ giấc mơ Trung Quốc”.

Trung Quốc – từ đồng minh thành kẻ thù

“Trước đây, Đảng Cộng sản Trung Quốc là người đồng chí cách mạng (với Triều Tiên). Nhưng ngày nay, Đảng Cộng sản Trung Quốc dưới sự lãnh đạo của ông Tập Cận Bình mang phong cách ích kỷ, theo đuổi cải cách và mở cửa và do đó đặt tiền lên trước lý tưởng”, sắc lệnh nội bộ của Bình Nhưỡng khẳng định.

Sắc lệnh này cũng cáo buộc Trung Quốc “cùng thuyền với những tên đế quốc và có cùng giấc mơ với chúng”, ám chỉ tới việc Bắc Kinh phản đối chương trình hạt nhân của Triều Tiên.

New Focus International cho biết trong một sắc lệnh đi kèm, Ban chấp hành Trung ương Đảng Lao động Triều Tiên chỉ thị các công ty thương mại giảm sự lệ thuộc vào Trung Quốc và tăng cường giao thương với Nga cùng các quốc gia châu Âu khác. Cũng theo sắc lệnh này, vào năm 2000 và 2002, cố Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-il cũng đưa ra các sắc lệnh tương tự nhằm giảm bớt sự lệ thuộc của Bình Nhưỡng vào Trung Quốc.

Ông Jang Song-Thaek, chú của nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un bị xử tử, có các mối quan hệ kinh tế với Trung Quốc.

Hiện chưa có bằng chứng xác minh báo cáo trên, tuy nhiên trang New Focus International có các nguồn tin từ nội bộ chính quyền Triều Tiên. Báo cáo này cũng phù hợp với xu thế hiện nay trong mối quan hệ Trung Quốc – Triều Tiên và Nga – Triều Tiên. 

Hồi tháng Ba, tờ Diplomat cho hay Triều Tiên đã treo các tấm biển lên học viện quân sự của nước này, gọi Trung Quốc là một “kẻ phản bội và là kẻ thù của chúng ta”.

Cuối năm 2013, ông Jang Song-Thaek -vị chú quyền lực của Kim Jong-un, đã bị khai trừ khỏi chính quyền Triều Tiên và bị xử tử. Ông Jang được cho là người thân cận với Trung Quốc, đặc biệt về mặt kinh tế và một trong các cáo buộc tội danh với ông có liên quan tới hoạt động làm ăn của ông với Trung Quốc.

Nga “thế chân” Trung Quốc ở Triều Tiên

Trong bối cảnh mối quan hệ Trung – Triều đang sa sút thì Triều Tiên tăng cường mối quan hệ với Nga. Trong tháng 4/2014, Nga tuyên bố xóa 90% nợ của Triều Tiên từ hồi Chiến tranh lạnh và đưa ra các điều khoản thanh toán có lợi cho Bình Nhưỡng đối với 10% còn lại.

Tổng thống Nga Vladimir Putin (phải) và Chủ tịch quốc hội Triều Tiên Kim Yong-nam.

Chỉ vài ngày sau khi bản báo cáo trên được công bố, Nga và Triều Tiên đã tổ chức hội đàm về “Ủy ban liên chính phủ về hợp tác Thương mại, Kinh tế, Khoa học và Kĩ thuật”. Hai bên đã thông báo về một loạt thỏa thuận và nếu được thực thi, các thỏa thuận sẽ giúp quan hệ thương mại Nga – Triều tăng lên mạnh mẽ.

Theo hãng tư vấn KGS Night Watch, thỏa thuận Nga – Triều cho thấy Nga đang dần thay thế vị trí của Trung Quốc đối với Triều tiên trong nhiều mặt.

“Điều nổi bật nhất là các thỏa thuận về thương mại và phát triển (Nga – Triều) giống các dự án mà ông Jang Song-Thaek đã dàn xếp với các nhà đầu tư Trung Quốc. Ông Kim Jong-un đã quyết định thực hiện các thỏa thuận tương tự nhưng với người Nga”, báo cáo của Night Watch nhận xét.

Ngay cả Bộ trưởng Bộ phát triển Viễn Đông Nga Alexander Galushka cũng nhận xét về các thỏa thuận này rằng: “Chính phủ Triều Tiên đã dành các thỏa thuận cho riêng các doanh nghiệp Nga và tính đến nay các nhà đầu tư nước ngoài, trong đó có Trung Quốc, vẫn chưa được hưởng nhiều lợi như vậy”.