Tìm thấy nhiều dấu tích thời Lý tại Hoàng thành Thăng Long

Trong số đó, đáng lưu ý nhất là kiến trúc cung điện lớn có mặt bằng khoảng 13 gian….

Tìm thấy nhiều dấu tích thời Lý tại Hoàng thành Thăng Long

Theo kết quả nghiên cứu di tích kiến trúc khu A - B tại Hoàng thành Thăng Long do Viện Khảo cổ học và Trung tâm Nghiên cứu Kinh thành thực hiện từ năm 2008 đến nay, đây là khu vực phát hiện được nhiều nhất, phong phú nhất và nguyên vẹn nhất các dấu tích của các loại hình di tích kiến trúc, hệ thống cống nước, giếng nước, tường bao… ở nhiều thời kỳ nằm chồng xếp, đan xen nhau.

Trong đó, nhiều nhất và còn khá nguyên vẹn nhất là quần thể di tích kiến trúc thời Lý.

Hiện trường khai quật, thăm dò khảo cổ Trung tâm Hoàng thành Thăng Long năm 2012
 Hiện trường khai quật, thăm dò khảo cổ Trung tâm Hoàng thành Thăng Long năm 2012

Trong số các kiến trúc thời Lý được tìm thấy, đáng lưu ý nhất là kiến trúc cung điện lớn có mặt bằng khoảng 13 gian, xuất lộ 39 trụ móng sỏi hình vuông được xếp thành 11 hàng.

3 mặt phía Tây, Đông và Nam của kiến trúc có hệ thống đường cống thoát nước được xây bằng gạch chữ nhật và gạch chuyên dụng hình thang rất kiên cố. Phát hiện quan trọng nữa là hệ thống gồm 11 cụm móng trụ sỏi tròn. Mỗi cụm này được tạo bởi 6 trụ sỏi tròn xếp lại thành hình bông hoa 6 cánh, ở giữa là 1 trụ hình vuông. 

Kiểu dáng và chức năng của kiến trúc độc đáo này hiện chưa thể nhận biết chính xác. Dựa vào bình diện mặt bằng, kết hợp với sự nghiên cứu so sánh với kiến trúc cổ Trung Quốc, các nhà khảo cổ học Việt Nam cho đây là công trình kiến trúc lầu gác được xây dựng nhằm phục vụ cho nhu cầu thưởng ngoạn trong hoàng cung đương thời.

Trong "Việt sử lược" có ghi chép về loại hình kiến trúc này và gọi là trà đình (lầu để thưởng trà). Bên cạnh đó, các nhà nghiên cứu còn tìm thấy nhiều di tích móng tường bao, sân gạch, rãnh nước và nhiều di vật gạch, ngói lợp, tượng trang trí, đồ gốm sứ...

Về dấu tích hệ thống thoát nước được tìm thấy tại Hoàng thành, TS Bùi Minh Trí, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Kinh thành cho biết: "Thời nhà Lý xây dựng rất quy chuẩn. Viên gạch nào nghiêng, đứng, viên nào nằm người ta tính toán rất chuẩn và đường cống bắt hình chữ T cũng rất chuẩn. Đá cũng là loại chuyên dụng riêng cho các cống và chịu lực rất lớn để cho tường bao đi qua. Phải nói là trình độ xây dựng rất cao".

Ngắm cổ vật ngàn tuổi của “Hoàng thành Yên Bái”

Ngắm cổ vật ngàn tuổi của “Hoàng thành Yên Bái”
Khu “Hoàng thành Yên Bái” toạ lạc trên đỉnh đồi Hắc Y thuộc xã Tân Lĩnh - Lục Yên, cách thành phố Yên Bái 80 km. Các nhà nghiên cứu đều khẳng định đây là sự xuất hiện hiếm hoi của một tháp Trần sớm, nằm ở vùng biên giới nước Đại Việt xưa. Trong ảnh là một đầu phượng còn nguyên vẹn được khai quật tại khu di tích "Hoàng thành Yên Bái".
 Khu “Hoàng thành Yên Bái” toạ lạc trên đỉnh đồi Hắc Y thuộc xã Tân Lĩnh - Lục Yên, cách thành phố Yên Bái 80 km. Các nhà nghiên cứu đều khẳng định đây là sự xuất hiện hiếm hoi của một tháp Trần sớm, nằm ở vùng biên giới nước Đại Việt xưa. Trong ảnh là một đầu phượng còn nguyên vẹn được khai quật tại khu di tích "Hoàng thành Yên Bái".
Tháp có ảnh hưởng của nghệ thuật kiến trúc Chăm và ảnh hưởng của đạo Lão Trung Quốc trong kiến trúc Phật Giáo Việt Nam… Đây còn là tháp Trần duy nhất được phát hiện từ trước đến nay có dạng mái cong, là ngọn tháp duy nhất có bệ hoa sen trên một số tầng tháp và ở phần chân tháp, bên ngoài phần tường chịu lực là lớp bệ hoa văn đất nung viền quanh chân tháp.
 Tháp có ảnh hưởng của nghệ thuật kiến trúc Chăm và ảnh hưởng của đạo Lão Trung Quốc trong kiến trúc Phật Giáo Việt Nam… Đây còn là tháp Trần duy nhất được phát hiện từ trước đến nay có dạng mái cong, là ngọn tháp duy nhất có bệ hoa sen trên một số tầng tháp và ở phần chân tháp, bên ngoài phần tường chịu lực là lớp bệ hoa văn đất nung viền quanh chân tháp.
Hoa văn trang trí thân tháp khá dày đặc, phong phú về loại hình, kỹ thuật tạo văn hoa trong từng tầng tháp cả bệ thủy ba (bệ hoa văn sóng nước) cũng được cách điệu rất nhiều. Đặc biệt là hoa văn được tạo trên đất nung và cả những khối vật liệu đất nung rất lớn nhưng hoa văn rất tinh xảo. Sự ảnh hưởng của yếu tố Chăm được thể hiện rõ nhất là những lá đề hoa văn hình chim phượng trang trí trên tháp.
 Hoa văn trang trí thân tháp khá dày đặc, phong phú về loại hình, kỹ thuật tạo văn hoa trong từng tầng tháp cả bệ thủy ba (bệ hoa văn sóng nước) cũng được cách điệu rất nhiều. Đặc biệt là hoa văn được tạo trên đất nung và cả những khối vật liệu đất nung rất lớn nhưng hoa văn rất tinh xảo. Sự ảnh hưởng của yếu tố Chăm được thể hiện rõ nhất là những lá đề hoa văn hình chim phượng trang trí trên tháp.
Những lá đề này không chỉ khá giống nhau về hình thức, cách chế tác mà nó còn khá tương đồng về cách bài trí lá đề ở các tháp Chăm. Ảnh hưởng của đạo Lão thì cơ bản được thể hiện dạng hoa văn hình sừng bò vắt chéo nhau như chữ “X” hay hoa văn cúc dây thường được đạo Lão dùng rất phổ biến tượng trưng cho sự trường tồn.
 Những lá đề này không chỉ khá giống nhau về hình thức, cách chế tác mà nó còn khá tương đồng về cách bài trí lá đề ở các tháp Chăm. Ảnh hưởng của đạo Lão thì cơ bản được thể hiện dạng hoa văn hình sừng bò vắt chéo nhau như chữ “X” hay hoa văn cúc dây thường được đạo Lão dùng rất phổ biến tượng trưng cho sự trường tồn.
Hàng nghìn hiện vật được khai quật tại di tích Hắc Y. Những dấu tích còn lại được các nhà nghiên cứu cho rằng tháp nằm trong vùng Thu vật, là khu vực điền trang thái ấp của Chiêu Văn Vương Trần Nhật Duật - người được triều đình giao nhiệm vụ trấn ải vùng biên cương phía Bắc nước Đại Việt, nên tác giả của công trình nghệ thuật kiến trúc Phật giáo độc đáo này rất có thể chính là của Trần Nhật Duật.
 Hàng nghìn hiện vật được khai quật tại di tích Hắc Y. Những dấu tích còn lại được các nhà nghiên cứu cho rằng tháp nằm trong vùng Thu vật, là khu vực điền trang thái ấp của Chiêu Văn Vương Trần Nhật Duật - người được triều đình  giao nhiệm vụ trấn ải vùng biên cương phía Bắc nước Đại Việt, nên tác giả của công trình nghệ thuật kiến trúc Phật giáo độc đáo này rất có thể chính là của Trần Nhật Duật.
Sử cũ nói rằng, Trần Nhật Duật là người thạo nhiều ngoại ngữ, quan hệ bang giao rộng rãi và kiệt xuất ở nhiều lĩnh vực. Với người Chăm, khi còn ở trong triều, ông quan hệ rất tốt với các sứ thần Vương quốc Chăm Pa và rất thân thiện với người Chăm trong làng Chăm ở Hà Nội. Trần Nhật Duật là người theo đạo Phật nhưng rất am hiểu đạo Lão, nên ảnh hưởng của đạo Lão ở tháp Hắc Y qua hoa văn trang trí, lực chọn phong thủy… cũng không có gì khó hiểu.
 Sử cũ nói rằng, Trần Nhật Duật là người thạo nhiều ngoại ngữ, quan hệ bang giao rộng rãi và kiệt xuất ở nhiều lĩnh vực. Với người Chăm, khi còn ở trong triều, ông quan hệ rất tốt với các sứ thần Vương quốc Chăm Pa và rất thân thiện với người Chăm trong làng Chăm ở Hà Nội. Trần Nhật Duật là người theo đạo Phật nhưng rất am hiểu đạo Lão, nên ảnh hưởng của đạo Lão ở tháp Hắc Y qua hoa văn trang trí, lực chọn phong thủy… cũng không có gì khó hiểu.
Qua nhiều lần khai quật, các nhà khảo cổ phát hiện thấy tại quần thể di tích này không ít hiện vật có hình dạng và niên đại giống với những hiện vật được khai quật ở Hoàng thành Thăng Long - Hà Nội như: gạch, ngói, đá chân cột, lá đề, sen, cúc..., tượng đất nung linh vật các loại: đầu rồng, phượng..., cùng đồ thờ, đồ gốm sứ... Các nhà khoa học lịch sử nhận định, đây là một quần thể kiến trúc Phật giáo quy mô lớn, như một Trung tâm văn hóa Phật giáo thời bấy giờ và được ví như là “Hoàng thành” của Yên Bái.
 Qua nhiều lần khai quật, các nhà khảo cổ phát hiện thấy tại quần thể di tích này không ít hiện vật có hình dạng và niên đại giống với những hiện vật được khai quật ở Hoàng thành Thăng Long - Hà Nội như: gạch, ngói, đá chân cột, lá đề, sen, cúc..., tượng đất nung linh vật các loại: đầu rồng, phượng..., cùng đồ thờ, đồ gốm sứ... Các nhà khoa học lịch sử nhận định, đây là một quần thể kiến trúc Phật giáo quy mô lớn, như một Trung tâm văn hóa Phật giáo thời bấy giờ và được ví như là “Hoàng thành” của Yên Bái.
Những hiện vật có niên đại và hình dạng giống hiện vật được khai quật tại Hoàng thành Thăng Long - Hà Nội.
 Những hiện vật có niên đại và hình dạng giống hiện vật được khai quật tại Hoàng thành Thăng Long - Hà Nội.

Tháng 3/1997, GS Hà Văn Tấn, Viện trưởng Viện Khảo cổ học dẫn đầu đoàn cán bộ của Viện lên khảo cứu di tích đồi Hắc Y và Bến Lăn, có cuộc làm việc với lãnh đạo Huyện Lục Yên, sau đó về làm việc với Chủ tịch UBND tỉnh Yên Bái.
 Tháng 3/1997, GS  Hà Văn Tấn, Viện trưởng Viện Khảo cổ học dẫn đầu đoàn cán bộ của Viện lên khảo cứu di tích đồi Hắc Y và Bến Lăn, có cuộc làm việc với lãnh đạo Huyện Lục Yên, sau đó về làm việc với Chủ tịch UBND tỉnh Yên Bái.
Trong các buổi làm việc này, GS đều đánh giá cao giá trị phát hiện trên và cho rằng đây là một di tích Phật giáo thời Trần hiếm có, cần được bảo vệ và tổ chức khai quật.
 Trong các buổi làm việc này, GS đều đánh giá cao giá trị phát hiện trên và cho rằng đây là một di tích Phật giáo thời Trần hiếm có, cần được bảo vệ và tổ chức khai quật.
Dấu tích văn hóa Chăm qua qua cách bài trí hình lá đề.
 Dấu tích văn hóa Chăm qua qua cách bài trí hình lá đề.
 
 
Những hiện vật nghìn tuổi còn nguyên vẹn.
 Những hiện vật nghìn tuổi còn nguyên vẹn.
 
Hoa văn điêu khắc tinh xảo.
 Hoa văn điêu khắc tinh xảo.















Kinh hoàng thành Homs bị hủy diệt tan hoang

(Kiến Thức) - Cuộc giao tranh ác liệt giữa quân đội chính phủ Assad và quân nổi dậy Syria đã biến thành phố Homs thành đống đổ nát hoang tàn.

Kinh hoàng thành Homs bị hủy diệt tan hoang
Theo Dailymail, không một tòa nhà nào ở thành Homs còn lành lặn, nguyên vẹn sau các cuộc giao tranh giữa 2 bên.
 Theo Dailymail, không một tòa nhà nào ở thành Homs còn lành lặn, nguyên vẹn sau các cuộc giao tranh giữa 2 bên.
Trong những hình ảnh được chụp từ trên khôngcho thấy thành phố Homs quay lại thời kỳ đồ đá.
 Trong những hình ảnh được chụp từ trên khôngcho thấy thành phố Homs  quay lại thời kỳ đồ đá.

Vì sao không được dùng xà phòng khử mùi vào mùa đông?

(Kiến Thức) - Mùa đông dù da gì đi nữa cũng không nên sử dụng xà phòng chứa kiềm, khử mùi, chống nhờn....

Vì sao không được dùng xà phòng khử mùi vào mùa đông?
Hỏi: Vào mùa hè da tôi nhờn nhưng mùa đông lại khô. Có người khuyên nên dùng xà phòng khử mùi, loại bỏ chất nhờn cả mùa đông. Xin hỏi điều này có đúng không? - Nguyễn Thùy Anh (Hà Nam).
Ảnh minh họa.
 Ảnh minh họa.

Đọc nhiều nhất

Tin mới