Nền văn minh Sumer là nền văn minh sớm nhất trong lịch sử loài người. Vị trí của nền văn minh Sumer chính là vùng Lưỡng Hà, nằm giữa 2 con sông Tigris và Euphrates, từ khoảng năm 4500 đến 1900 TCN.

Nền văn minh Sumer bao gồm 23 thành bang lớn và 10 thành bang nhỏ độc lập. Một thành bang có trung tâm là một ngôi đền được dành cho vị nam hay nữ thần bảo trợ đặc biệt của mình và được cai trị bởi một thầy tu tổng trấn hay một vị vua - người có quan hệ sâu sắc với các địa điểm tôn giáo của thành bang.

Sống ở những nơi tương đối khan hiếm tài nguyên thiên nhiên nhưng người Sumer không chỉ am hiểu địa chất học, biết cách lấy quặng và quy trình nấu chảy mà còn chế tạo ra hợp kim đầu tiên trong lịch sử loài người.

Thậm chí, họ còn chế tạo được đồ gốm, dệt vải, xây nhiều công trình thuỷ lợi và biết cách dùng trâu, bò để cày ruộng trước những nền văn minh cổ đại khác như Ai Cập, Hoàng Hà...

Họ đã mở trường dạy học sau khi phát minh ra chữ viết vào cuối thiên niên kỷ thứ tư trước Công Nguyên (khoảng 3150 TCN).

Người Sumer đã phát triển một hệ thống đo lường phức tạp vào khoảng năm 4000 TCN. Hệ thống đo lường tiên tiến này dẫn tới sự ra đời của số học, hình học, và đại số.

Từ khoảng năm 2600 TCN trở về sau, người Sumer đã viết nhiều bảng tính nhân trên những bảng đất sét và đã giải các bài hình học và bài tính chia.

Người Sumer có lẽ là những người đầu tiên ghi lại những đức tin của mình. Theo họ, con người đã được sinh ra từ đất sét và sống để phục vụ các vị thần, tức là con người phải phục vụ tôn giáo chứ không phải tôn giáo phục vụ con người.