Đồng Trị Đế có tên đầy đủ Ái Tân Giác La Tải Thuần là Hoàng trưởng tử và cũng là Hoàng tử duy nhất của Hàm Phong Đế cùng Ý Quý phi Diệp Hách Na Lạp thị. Ông là vị vua thứ 8 của triều Thanh, lên ngôi Hoàng đế năm 6 tuổi, nhưng tới năm 17 tuổi thì mới chính thức nhiếp chính. Đáng tiếc là chưa tròn 2 năm tại vị thì đã qua đời.
Nguyên nhân khiến vua Đồng Trị băng hà là do bị bệnh giang mai và đáng buồn hơn chính là sau cái chết của vị vua trẻ do một tay Từ Hy Thái hậu sắp đặt.
Cụ thể, sau khi Hàm Phong đế qua đời, Từ Hy Thái hậu cô đơn lẻ bóng, một thân một mình không ai bầu bạn. Thú vui duy nhất là xem kịch, nghe hát, nhưng đấy chỉ là 'rèm che mắt' thiên hạ, bởi vị Thái hậu này xem kịch nhưng là loại kịch dâm ô, bà mê đến độ không hề biết kiềm chế sự thèm khát của bản thân. Việc này đến tai vua Đồng Trị khiến ông xấu hổ vô cùng nhưng cũng không dám can thiệp vào.
Người chịu tổn thất nhiều nhất bởi sở thích hoang dâm của Thái hậu Từ Hy chính là con trai và con dâu - Hoàng hậu A Lỗ Đặc thị - là con gái của Sùng Khởi một trong bát đại phò thần có chức trách vô cùng quan trọng lúc bấy giờ.
Thế nhưng, Từ Hy không ưa gì người con dâu này và xem tình cảm "mặn nồng giữa A Lỗ Đặc thị và vua Đồng Trị là 'cái gai trong mắt' Từ Hy.
Cái chết đau xót của Hoàng thượng và Hoàng hậu trẻ tuổi.
Vì thích nghe kịch nên bà hay triệu đoàn kịch ở bên ngoài vào cung. Thân là Hoàng hậu nên phải theo hầu mẹ chồng. Mỗi lần xem kịch. A Lỗ Đặc Thị Hoàng hậu vô cùng xấu hổ nhưng muốn lui ra không được mà cúi đầu không xong. Từ Hy thấy vậy liền quay ra hỏi nhỏ: “Kịch diễn hay như thế sao người không xem”? Hoàng hậu chỉ dám lí nhí trả lời: “Kịch hoang dâm làm sao xem được ạ.” Vua Đồng Trị bên cạnh cũng chỉ có thể thở dài chứ không biết làm sao.
Tranh chân dung Hoàng hậu A Lỗ Đặc thị (bên phải) và Đồng Trị Hoàng đế. Nguồn: Internet.
Ngay cả cuộc sống vợ chồng của vua, Thái hậu cũng can thiệp vô khiến Đồng Trị nhiều lần khổ sở. Vua không "thân mật" được với Hoàng hậu nên tuyệt nhiên cũng không đả động vô Huệ Phi – là người Từ Hy muốn lập làm hậu. Ngay cả cung tần mỹ nữ trong cung, Đồng Trị cũng không ngó ngàng đến.
Là thanh niên trai tráng, lại bị mẹ cản trở đủ đường nên Đồng Trị đã phải ra ngoài tìm thú vui. Có thể thấy Đồng Trị thường xuyên xuất cung đến tửu lầu tìm bạn, kết quả là mắc bệnh giang mai và chết. Sau khi hoàng đế băng hà, Từ Hy luôn gây khó dễ cho Hoàng hậu A Lỗ Đặc Thị, vì một phần thương nhớ chồng nên vị Hoàng hậu đã tuyệt thực và chết khi tuổi đời mới chỉ 22.
