Phát hiện đế chế thúc đẩy Trung Quốc xây Vạn lý Trường thành từ ADN
Phân tích ADN tiết lộ một đế chế du mục thống trị thảo nguyên châu Á trong suốt ba thế kỷ từ năm 200 TCN đã nhiều lần xâm phạm lãnh thổ Trung Quốc cổ đại.
Lê Trang (theo CNN)
Được biết đến với cái tên Hung Nô, xung đột giữa đế chế du mục này và Trung Quốc đã dẫn tới sự ra đời của Vạn lý Trường thành vẫn còn tồn tại ngày nay.
Tuy nhiên, có rất ít ghi chép bằng văn bản về đế chế Hung Nô trừ những ghi chép do các nhà biên niên sử Trung Quốc viết ra.
Bằng chứng ADN cổ xưa kết hợp với thành quả của các cuộc khai quật khảo cổ học gần đây đã tiết lộ những bí mật của một trong những đế chế quyền lực nhất thời đại. Nhóm nhà khoa học quốc tế hoàn thành phân tích di truyền ở hai nghĩa trang dọc biên giới phía tây của đế chế Hung Nô, ngày nay là Mông Cổ, một nghĩa trang quý tộc ở Takhiltyn Khotgor và một nghĩa trang địa phương ở Shombuuzyn Belchir.
Các nhà khoa học giải trình tự hệ gene của 17 cá nhân tại hai nghĩa trang và phát hiện độ đa dạng di truyền cao, chứng tỏ đế chế Hung Nô có sự đa dạng chủng tộc, đa văn hóa và ngôn ngữ.
Sự đa dạng di truyền được tìm thấy trong các cộng đồng riêng lẻ, cho thấy rằng đế chế Hung Nô không chỉ là sự chắp vá của các nhóm thống nhất bởi một nguyên nhân chung theo tác giả nghiên cứu Choongwon Jeong, phó Giáo sư khoa học sinh học tại Đại học Quốc gia Seoul.
Trong số những ngôi mộ được nghiên cứu, những ngôi mộ có địa vị cao nhất thuộc về phụ nữ, cho thấy rằng họ đóng một vai trò đặc biệt quyền lực trong xã hội Hung Nô.
Những chiếc quan tài được chạm khắc tinh xảo bằng biểu tượng Mặt Trời và Mặt Trăng bằng vàng - vốn là biểu tượng quyền lực của người Hung Nô. Một ngôi mộ thậm chí chứa hài cốt của sáu con ngựa và một cỗ xe.
Bryan Miller, nhà khảo cổ học tại Đại học Michigan cho biết: “Những người phụ nữ ưu tú này sở hữu những đồ vật không chỉ để thể hiện địa vị của họ (ví dụ như thắt lưng, vòng cổ...) mà còn để phô bày quyền lực của mình”.
Theo Miller, họ rất được tôn kính với nhiều lễ vật từ tất cả những người tham dự đám tang của họ, thể hiện tầm quan trọng của họ trong xã hội Hung Nô.
Nghiên cứu cũng tiết lộ thông tin về cuộc sống của trẻ em Hung Nô. Các cậu bé vị thành niên, tương tự như đàn ông, được chôn cùng với cung tên trừ những bé trai dưới 11 tuổi.
Ursula Brosseder, nhà khảo cổ học thời tiền sử tại Đại học Bonn, cho biết nghiên cứu đã cung cấp cái nhìn sâu sắc hơn về kết cấu xã hội của người Hung Nô, sử dụng di truyền học như một công cụ để tìm hiểu.
Người Hung Nô đã để lại một di sản mạnh mẽ truyền cảm hứng cho các chế độ du mục sau này bắt nguồn từ thảo nguyên Á-Âu như người Mông Cổ và Thành Cát Tư Hãn.
Mời quý độc giả xem video: Những tượng đá gây tranh cãi trong di tích lịch sử quốc gia | VTV24.
Hé lộ đoạn nguy hiểm nhất trên Vạn Lý Trường Thành
Theo Cục Quản lý Di sản văn hóa Trung Quốc (SACH), Vạn Lý Trường Thành có chiều dài 21.196,18 km. Khi nghiên cứu về công trình này, một số chuyên gia nhận định đoạn nguy hiểm nhất trên Vạn Lý Trường Thành là Tư Mã Đài.
Vạn Lý Trường Thành được biết đến là công trình nổi tiếng của Trung Quốc, liên tục được xây dựng trong nhiều thế kỷ. Theo sử liệu, công trình này bắt đầu được xây dựng từ thời Xuân Thu (khoảng năm 770 trước Công nguyên) cho đến thời nhà Minh (1368 - 1664).
Ngọn lửa lớn bất ngờ bốc cháy dữ dội từ tầng 2 của ngôi nhà mặt phố Hàng Mã, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. Nguyên nhân ban đầu của đám cháy nghi do chập điện.
Hà Nội: Cháy lớn ở ngôi nhà trên phố Hàng Mã, người dân hoảng sợ
Tại Thung lũng các vị Vua ở Ai Cập, các chuyên gia phát hiện một lăng mộ pharaoh đầu tiên kể từ khi tìm thấy lăng mộ của Tutankhamun năm 1922. Đây là nơi chôn cất hầu hết các pharaoh của Ai Cập cổ đại.
Trên thế giới, việc lựa chọn địa điểm đặt nhà máy điện hạt nhân là một quá trình phức tạp, chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố quan trọng nhằm đảm bảo an toàn, hiệu quả kinh tế và tác động môi trường tối thiểu.
Một số nền văn minh thời cổ đại quan niệm hiện tượng nguyệt thực toàn phần là điềm báo của một thảm họa lớn sắp xảy ra. Theo đó, nhiều người dân lo lắng, sợ hãi sẽ gặp điều xui xẻo.
Xiaomi 15 Ultra sẽ là mẫu smartphone dạng thanh cao cấp nhất của Xiaomi trong năm 2025. Xiaomi 15 Ultra đã được xác nhận sẽ ra mắt vào cuối tháng này, với sự kiện dự kiến diễn ra tại MWC 2025.
UBND TP Nha Trang (Khánh Hòa) đã ra quyết định xử phạt 5 hành vi vi phạm của quán ăn Aroma Beach 'chặt chém' du khách Trung Quốc, tổng mức phạt là 96,5 triệu đồng.
Đây là món quà trong dịp lễ tình nhân 2025 mà nữ ca sĩ Thanh Thảo nhận được từ 1 nửa kia của đời mình. Chiếc xe này là Porsche Panamera 4 E-Hybrid AWD.
(Vietnamdaily) - Cuộc thi Nam vương Du lịch Thế giới 2025 chính thức diễn ra từ ngày 12-18/2 tại vịnh Vĩnh Hy. Đây là lần đầu Việt Nam đăng cai tổ chức, thu hút tham gia của 30 thí sinh đến từ nhiều quốc gia trên thế giới.
Một số chuyên gia đã dự đoán về sự thay đổi diện mạo của con người vào năm 3025. Theo đó, tiến bộ khoa học công nghệ, du hành vũ trụ, biến đổi khí hậu... có thể khiến nhân loại có nhiều thay đổi về ngoại hình, sức khỏe...
Theo quan niệm dân gian, màu đỏ của hoa hồng tượng trưng cho tình yêu mãnh liệt. Vì vậy, vào ngày Valentine 14/2, các cặp tình nhân thường tặng nhau loài hoa này.
Việc tặng quà trong thời hiện đại gắn với nhu cầu tiêu dùng thực tế cũng dần trở nên phổ biến. Những món quà công nghệ xuất hiện ngày càng nhiều trong các dịp lễ và Valentine cũng không ngoại lệ.
![[INFOGRAPHIC] Điều đặc biệt ở thung lũng các vị Vua](https://images.kienthuc.net.vn/270x180/UploadedVNDL/hongnhat/2025_02_21/4/info-thunglungcacvivuaaicap-02_BPMW.jpg)
