“Ở xứ Cỏ Rậm” của tác giả Vladimir Bragin được NXB Cầu Vồng xuất bản năm 1988 kể về những sinh vật lạ lùng chiếm hữu nơi đây. Tác giả đã thu nhỏ các nhân vật trong truyện gấp 100-200 lần, và cho chúng ta thấy một thế giới dường như ở ngay cạnh ta mà ta lại chưa bao giờ biết tới.

Bìa sách Ở xứ Cỏ rậm. Nguồn: SachxuaSaiGon,

Thế giới sinh vật trong xứ Cỏ Rậm thật vô cùng phong phú. Đó là cuộc sống của các loài côn trùng: kiến, ong, ong vẽ, bướm, bọ hung, bọ rệp, cũng như các loài nhện… với đủ những đặc tính muôn hình muôn vẻ.

Có loài, trong khi đi săn, biết bắt mồi một cách chắc chắn, đến nỗi con mồi không thể cử động, cứ như dở sống dở chết. Có loài được trang phục như thế nào đó mà kẻ địch, dù ở bên cạnh, cũng không nhìn thấy được. Chúng như biến thành một vật tàng hình.

Một số cư dân trong xứ này, hàng chục năm sống bí mật đến mức ta không thể tưởng tượng được là chúng tồn tại thật. Nhưng sau đó chúng đổi cách sống, xuất hiện trong một thời gian ngắn rồi tiêu vong.

Các cư dân ở xứ này biết định hướng đi tới những đích xa hàng chục ki-lô-mét. Ở đây cũng có trường hợp những sinh vật muốn thoát một người khách không mời mà đến thành phố của chúng, lao tới nó và như xây bít nó vào trong tường.

Có bao nhiêu vật liệu để xây nhà ở xứ này. Có nhà làm bằng gỗ, có nhà làm bằng giấy và lụa, bằng xi-măng và lá cây. Ở xứ này biết sản xuất các-tông và chỉ, biết làm võng và đồ gốm, làm sáp, bông và rượu cồn...

Những cuộc phiêu lưu của con người đến xứ này đã được miêu tả bằng nhiều ngôn ngữ khác nhau và trong nhiều thời gian khác nhau với những trải nghiệm chưa từng có trong đời, khi một con suối nhỏ cũng có thể biến thành một con sông lớn - Đại Tĩnh Giang.

Số phận của nhân vật chính trong tiểu thuyết. Xéc-gây Đum-sép, là Rô-bin-xơn của xứ Cỏ Rậm, số phận đó rất bi thảm. Tuy nhiên, tác giả đã miêu tả một cách có sức thuyết phục và văn vẻ rằng nhân vật đó đã quen dần với xứ Cỏ Rậm, có thể bằng trí tuệ của mình, chiến thắng những bản năng của cư dân xứ này.

Và dù suốt thời gian ở đây, nhân vật luôn trong tình trạng hết sức nguy hiểm, song vẫn tiếp tục công việc tìm tòi, phát minh, sáng chế. Tinh thần lạc quan đó quán triệt cả thiên tiểu thuyết.

Cuốn sách của V. Bra-ghin chứa đựng những tài liệu hiểu biết to lớn, trong đó đã đề cập hàng loạt vấn đề sinh vật học nói chung, đồng thời ngẫu nhiên nói về nhiều điều lý thú trong lịch sử kỹ thuật.

Tác giả sắp xếp tài liệu sinh vật học và kỹ thuật một cách thành thạo trong quá trình của cuốn tiểu thuyết, bằng cách đó, đã làm cho người đọc hiểu rõ sự liên hệ hữu cơ giữa các khoa học khác nhau.

Đây là một kinh nghiệm quý báu đối với các tác giả khác muốn sáng tác trong lĩnh vực truyện khoa học. Những cuốn sách được viết trên tinh thần này sẽ giúp cho người đọc bồi dưỡng quan điểm duy vật về thiên nhiên.

Đọc xong cuốn sách, có thể độc giả sẽ có thái độ thận trọng hơn đối với thiên nhiên và sẽ có con mắt chăm chú hơn để theo dõi đời sống thiên nhiên, vì thiên nhiên, những bài học, những lời nhắc khẽ, những “bằng sáng chế” của nó sẽ không bao giờ cạn.