Trong tác phẩm "Tây Du Ký", ở kiếp nạn thứ 44 ở cuối hồi 54, thầy trò Đường Tăng gặp Tỳ Bà Tinh ở Tây Lương nữ quốc. Yêu quái này sở hữu vẻ bề ngoài xinh đẹp và phép thuật cực kỳ cao siêu. Về thực lực, nữ quái này có thể coi là nữ yêu mạnh nhất trong "Tây Du Ký", một trong những yêu quái hiếm hoi đánh song đấu với Tôn Ngộ Không cùng Trư Bát Giới và làm cho cả hai bị thương.

Tạo hình Tỳ Bà Tinh trong phim "Tây Du Ký" phiên bản 1986.

Tỳ Bà Tinh vốn là một con bọ cạp từng đến Tây Thiên nghe Phật Tổ giảng kinh và tu hành suốt nhiều năm trời thành tinh. Có lần Như Lai vô tình đụng vào con bọ cạp, nó lập tức cong đuôi đốt vào tay trái của ngài rồi bỏ trốn. Như Lai bị đốt rất đau, liền hạ lệnh cho Kim Cang truy bắt con bọ cạp thành tinh này. Nhưng Tỳ Bà Tinh chẳng những không sợ mà còn cả gan xuống trần gian xây Tỳ Bà Động ở Nữ Nhi Quốc.

Khi thầy trò Đường Tăng đi qua Nữ Nhi Quốc, Tỳ Bà Tinh đã dùng phép thuật bắt Đường Tăng về động và một mực muốn kết thành phu thê. Sau khi bắt được Đường Tăng, yêu nữ này dùng đủ mọi cách để mê hoặc làm nhiễu loạn tâm trí của hòa thượng này.

Sau khi sư phụ bị bắt, Tôn Ngộ Không cùng Trư Bát Giới đánh tới sào huyệt của yêu nữ bọ cạp. Đại đệ tử của Đường Tăng đã trực tiếp giao đấu với Tỳ Bà Tinh, Trư Bát Giới cũng phối hợp ra tay. Một mình song đấu với cả Tôn Ngộ Không lẫn Bát Giới nhưng nữ yêu quái này chẳng hề nao núng. Đánh cho hai đồ đệ của Đường Tăng phải lui, thậm chí khiến Tôn Ngộ Không và Trư Bát Giới còn bị thương nặng phải nhờ trợ giúp.

Sau khi Tôn Ngộ Không bại trận, Quan Âm xuất hiện nhưng cũng không dám ra tay giúp mà chỉ mách nước: “Con ấy dữ lắm, cặp thiết xa là càng nó, còn cái đuôi cong cong chích người thì nhức chết, gọi là đão mã độc, vốn thiệt nó là con bò cạp cái thành tinh. Nguyên trước đó nghe kinh tại chùa Lôi Âm, Phật Tổ thấy loài độc thì không ưa, nên xô nó một cái, nó chích ngón tay Phật Tổ nhức quá, nên người truyền Kim Cang bắt nó. Nếu muốn cứu Tam Tạng thì phải lên cung Quang Minh mà viện sao Mão Nhật Kê…”.

Tôn Ngộ Không và Trư Bát Giới không chịu nổi độc của yêu quái này, cuối cùng phải mời tìm Mão Nhật Tinh Quân nhờ trợ giúp. Sau khi bị Mão Nhật Tinh Quân áp chế, Tỳ Bà Tinh hiện nguyên hình là con bò cạp và bị Trư Bát Giới dùng cào đập mạnh tới chết.