Những vị vua chống tham nhũng mạnh tay nhất sử Việt

(VietnamDaily) - Trong lịch sử các vương triều Việt Nam, nhiều vị vua được ghi nhận như những người chống tham nhũng quyết liệt, thể hiện qua những quy định pháp luật được xây dựng chặt chẽ với hình phạt nghiêm khắc dành cho hành vi tham nhũng.

Vua Lý Thái Tông răn đe quan tham bằng luật pháp
Lý Thái Tông (1000-1054) là vị hoàng đế thứ hai của nhà Lý trong lịch sử Việt Nam. Dưới thời của ông, với việc ban hành Hình thư năm 1042, nhà Lý trở thành triều đại phong kiến đầu tiên của Việt Nam ban hành bộ luật thành văn. Bộ luật này đã bị thất truyền theo thời gian, nhưng qua những chiếu chỉ còn lưu lại cho thấy, tội tham nhũng được vua nhà Lý đặc biệt quan tâm và có những chế tài nghiêm khắc.
Nhung vi vua chong tham nhung manh tay nhat su Viet
Bàn thờ vua Lý Thái Tổ và Lý Thái Tông ở đền Đô (Bắc Ninh).
Cụ thể, theo một chiếu chỉ vua Lý Thái Tông ban năm 1042 thì: “Những người thu quá số thuế quy định sẽ bị ghép vào tội ăn trộm. Người dân tố cáo việc đó được miễn dịch 3 năm. Người ở kinh thành cáo giác nạn nhũng nhiễu, tham ô thì nhận thưởng bằng hiện vật thu được”.
Ngoài hình phạt chính, các quan ăn hối lộ từ 1 đến 9 quan thì bị phạt 50 quan tiền; từ 10 quan đến 19 quan, bị phạt từ 60 đến 100 quan; của hối lộ một phần trả lại chủ, một phần sung vào kho quỹ triều đình...
Vua Lê Thánh Tông chặn mọi đường tham nhũng của quan lại
Lê Thánh Tông (1470–1497) là một vị vua anh minh trong sử Việt. Một thành tựu lớn trong sự nghiệp cai trị của ông là việc xây dựng và thực thi bộ luật Hồng Đức (Quốc triều Hình luật), bao quát nhiều lĩnh vực pháp luật khác nhau mà ngày nay ta gọi là Luật hình sự, Luật dân sự, Luật tố tụng, Luật hôn nhân và gia đình, Luật hành chính...
Nhung vi vua chong tham nhung manh tay nhat su Viet-Hinh-2
Rồng đá ở Lam Kinh (Thanh Hóa), cố đô của nhà Hậu Lê.
Bộ luật Hồng Đức có 722 điều, trong đó có trên 40 điều liên quan việc phòng, chống tham nhũng. Có thể dẫn ra một số điều luật tiêu biểu:
- Ở Điều 1 của chương “Vi chế” ghi rằng: các chức quan lại có số lượng nhất định, nếu tự ý bổ dụng hay tuyển chọn quá hạn định thì cứ thừa 1 người, phạt người đứng đầu cho 60 trượng, “biếm” 2 tư (hạ chức 2 bậc), hoặc bãi chức, thừa 2 người thì xử tội “đồ” (hình phạt lao dịch khổ sai ở nhiều mức độ).
- Điều 42 của chương “Vi chế” ghi: “Làm trái pháp luật, ăn hối lộ từ 1 đến 9 quan, xử tội “biếm” hoặc bãi chức; từ 10 đến 19 quan, xử tội “đồ”-“lưu” (“lưu” là hình phạt lao dịch khổ sai, bị đày đi các châu xa…); từ 20 quan trở lên xử “lưu”; từ 50 quan trở lên xử “tử”...
- Điều 138 quy định: Ăn lễ từ 1 đến 9 quan phải phạt 50 quan; từ 10 đến 19 quan phạt từ 60 đến 100 quan; từ 20 quan trở lên phạt tội làm phu. Của hối lộ bỏ vào kho một phần, một phần trả lại chủ”...
Luật này còn có một số quy định tiến bộ như quan lại không được lấy vợ, kết làm thông gia với người ở nơi mình cai quản; không về quê hương bản quán trị nhậm; không được tậu ruộng vườn, đất đai, nhà cửa tại nơi cai quản; không được đưa người cùng quê làm giúp việc; không cho những người có quan hệ thầy trò, bạn bè làm việc cùng một nơi.
Nhờ những quy định pháp luật chặt chẽ của luật Hồng Đức mà người tốt có chỗ dựa, được tin dùng, bọn tham quan, kẻ xấu khó tìm đất sống, nạn tham nhũng được kiểm soát, đời sống kinh tế - xã hội diễn ra thuận lợi.
Vua Gia Long củng cố luật chống tham nhũng
Vào đầu thời nhà Nguyễn, để củng cố kỷ cương phép nước ở một nước Việt Nam mới thống nhất sau nhiều năm loạn lạc, vua Gia Long (1762-1820) đã cho xây dựng và thực thi bộ luật Gia Long (ban hành năm 1815). Luật Gia Long có 17 quyển quy định riêng về Luật hình đối với tội nhận hối lộ (đút lót) và gần 20 điều khoản quy định cụ thể về vấn đề này.
Nhung vi vua chong tham nhung manh tay nhat su Viet-Hinh-3
Lăng vua Gia Long ở Huế.
Trong số 400 điều của bộ luật này, có 79 điều quy định về các tội liên quan đến tham nhũng, và có những điều rất hà khắc. Có thể kể đến như:
- Điều 31 quy định: quan lại nhận hối lộ phải chịu hình phạt thấp nhất 70 trượng, cao nhất là treo cổ.
- Điều 111 quy định: “Quan lại dùng chức vụ vô cớ bắt trói người và tra khảo họ nơi tư gia (không kể có thương tích hay không thương tích) thì tăng hơn người thường hai bậc tội. Nếu nạn nhân chết, người ấy bị xử treo cổ”.
- Điều 392 quy định: “Người nào dùng các thủ đoạn biển thủ, lấy trộm tiền lương, vật tư ở kho, cũng như mạo phá vật liệu đem về nhà. Nếu tang vật lên đến 40 lượng thì bị chém”. Người phụ trách việc xây dựng, không được lợi dụng quyền để mượn vật tư, tiền công dù rất nhỏ, nếu bị phát giác sẽ bị quy tội nặng...
Vua Minh Mạng trị tham nhũng bằng “bàn tay sắt”
Kế nghiệp vua Gia Long, vua Minh Mạng (1791-1841) tiếp tục đẩy mạnh việc chống tham nhũng trong bộ máy công quyền. Ông nổi tiếng với việc nghiêm khắc và kiên quyết trừng trị quan tham, bất kể là ai, giữ chức vụ gì, có quan hệ thế nào với nhà vua.
“Bàn tay sắt” của vua Minh Mạng trong chống tham nhũng đã được lịch sử ghi lại qua nhiều câu sự vụ, tiêu biểu như ban chỉ dụ tử hình bố vợ - Phó Tổng trấn Gia Định Huỳnh Công Lý vì tham nhũng 30.000 quan tiền (1821); ra lệnh chém đầu Đặng Văn Khuê - quản lý kho thóc ở Kinh thành vì ăn chặn thóc trợ cấp cho dân (1822); ra lệnh chém đầu viên quan Phủ Nội vụ Lý Hữu Diệm vì lấy trộm hơn một lạng vàng (1823); chặt tay Tư vụ Nội vụ phủ Nguyễn Đức Tuyên vì ăn bớt nhựa thơm (1831)...
Nhung vi vua chong tham nhung manh tay nhat su Viet-Hinh-4
Lăng vua Minh Mạng ở Huế.
Vua Minh Mạng cũng có đóng góp lớn cho nền luật pháp khi cho ban hành Luật Hồi tỵ năm 1831, quy định các việc phải kiêng kỵ, tránh né, buộc các chức sắc trong bộ máy từ triều đình đến nơi thôn dã phải triệt để chấp hành. Luật này quy định, khi sắp xếp, bố trí bộ máy quan lại, phải triệt để tránh (không bố trí) những nơi quê gốc (quê nội), vì ở đó có quan hệ họ tộc gần gũi từng sinh sống nhiều đời sinh sống…; không bố trí ở quê ngoại (bao gồm quê mẹ, quê vợ và cả những nơi trước đây đã từng theo học), dù chỉ ngắn ngày.
Đến đời vua Thiệu Trị, các điều luật phòng chống tham nhũng tiếp tục được bổ sung, với các quy định ngăn ngừa, loại bỏ các mối quan hệ thân tộc, gia đình, đồng hương, bè cánh, tránh tình trạng bao che, thông đồng để thực hiện những hành vi tham nhũng, hối lộ, trù dập, ức hiếp người tố cáo, làm sai lệch cán cân công lý...

Thanh tra Chính phủ phát hiện 665 đối tượng có hành vi tham nhũng

(Kiến Thức) - Trong 5 năm qua, Thanh tra Chính phủ đã phát hiện 437 vụ việc trong đó có 665 đối tượng có hành vi liên quan đến tham nhũng.

Theo thông tin từ Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, vừa qua đoàn công tác đã nghe báo cáo của Thanh tra Chính phủ về việc kiểm tra, đánh giá việc sơ kết 5 năm thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát việc thanh tra vụ việc, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử các vụ án tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng, phức tạp dư luận xã hội quan tâm.
Theo đó, trong 5 năm, Thanh tra Chính phủ đã tiến hành 24 cuộc thanh tra, kiểm tra việc thực hiện pháp luật về thanh tra, phòng, chống tham nhũng tại 23 bộ, ngành, địa phương.

Lắp camera, ghi âm để giám sát cán bộ, chống “tham nhũng vặt“

(VietnamDaily) - Ở nhiều ngành, nhiều cấp vẫn còn tình trạng cán bộ, công chức, viên chức vì động cơ vụ lợi đã lợi dụng vị trí công tác; lợi dụng kẽ hở về cơ chế, chính sách, pháp luật; lợi dụng lòng tin...

Sáng 27/6, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc phổ biến, quán triệt Chỉ thị 10 của Thủ tướng về việc tăng cường xử lý, ngăn chặn có hiệu quả tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp trong giải quyết công việc.

Phát biểu khai mạc, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình đánh giá, công tác phòng chống tham nhũng đã có bước tiến rõ rệt và đã có sự chuyển biến tích cực, thể chế về quản lý kinh tế - xã hội, tổ chức và cơ chế lãnh đạo công tác phòng, chống tham nhũng tiếp tục được hoàn thiện.

Lap camera, ghi am de giam sat can bo, chong “tham nhung vat“
Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Trần Ngọc Liêm đề xuất lắp camera, ghi âm giám sát cán bộ, chống "tham nhũng vặt".

Công tác phòng ngừa, phát hiện và xử lý hành vi tham nhũng đã có chuyển biến tích cực, nhất là việc phát hiện và xử lý nghiêm minh nhiều vụ việc, vụ án lớn, được xã hội quan tâm, đồng tình, ủng hộ, đã góp phần quan trọng giữ vững ổn định chính trị, củng cố niềm tin của nhân dân, tạo hiệu ứng tích cực, lan tỏa mạnh mẽ trong xã hội.

Tuy nhiên, Phó Thủ tướng cũng cho rằng, ở nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội, ở nhiều ngành, nhiều cấp vẫn còn tình trạng cán bộ, công chức, viên chức vì động cơ vụ lợi đã lợi dụng vị trí công tác, lợi dụng kẽ hở về cơ chế, chính sách, pháp luật, lợi dụng lòng tin, sự thiếu hiểu biết về chính sách, pháp luật của một bộ phận người dân, doanh nghiệp để sách nhiễu, gây phiền hà, kéo dài thời gian giải quyết công việc, giải quyết không đúng quy định.

Tại hội nghị, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Trần Ngọc Liêm cho biết, trong nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội, ở nhiều ngành, nhiều cấp vẫn còn tình trạng cán bộ, công chức, viên chức vì động cơ vụ lợi đã lợi dụng vị trí công tác; lợi dụng kẽ hở về cơ chế, chính sách, pháp luật; lợi dụng lòng tin, sự thiếu hiểu biết về chính sách, pháp luật của một bộ phận người dân để sách nhiễu, gây phiền hà, kéo dài thời gian giải quyết công việc, giải quyết không đúng quy định, không công bằng, không khách quan. Điều này đã gây bức xúc, làm xói mòn lòng tin của người dân, doanh nghiệp, cản trở sự phát triển kinh tế - xã hội.

Bên cạnh đó, tinh thần, trách nhiệm thực thi công vụ của cán bộ, công chức, viên chức nhiều nơi vẫn còn kém. Thấy rõ nhất ở một số lĩnh vực như: Thuế, hải quan, quản lý đất đai, cấp giấy phép, chứng chỉ hành nghề, quản lý đầu tư, quản lý môi trường, xây dựng, cảnh sát giao thông, thanh tra chuyên ngành và một số đơn vị...

Còn tình trạng người dân, doanh nghiệp vì muốn được giải quyết công việc của mình, đã dễ dàng tiếp tay cho những hành vi sai trái của cán bộ, công chức, viên chức.

Trong những giải pháp được đưa ra để chấn chỉnh, khắc phục tình trạng trên, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Trần Ngọc Liêm đề xuất tại những nơi thường xuyên tiếp xúc, giao dịch với người dân, doanh nghiệp phải có giám sát bằng công nghệ hiện đại như ghi âm, ghi hình… Khắc phục tình trạng chồng chéo, gây phiền hà, sách nhiễu trong hoạt động thanh tra, kiểm tra; tạo điều kiện thuận lợi trong việc tiếp nhận, xử lý, giải quyết yêu cầu được bảo vệ của người tố cáo và có chế tài xử lý.

Đọc nhiều nhất

Nguyệt thực toàn phần là điềm báo tồi tệ?

Nguyệt thực toàn phần là điềm báo tồi tệ?

Một số nền văn minh thời cổ đại quan niệm hiện tượng nguyệt thực toàn phần là điềm báo của một thảm họa lớn sắp xảy ra. Theo đó, nhiều người dân lo lắng, sợ hãi sẽ gặp điều xui xẻo.

Tin mới

Nguyệt thực toàn phần là điềm báo tồi tệ?

Nguyệt thực toàn phần là điềm báo tồi tệ?

Một số nền văn minh thời cổ đại quan niệm hiện tượng nguyệt thực toàn phần là điềm báo của một thảm họa lớn sắp xảy ra. Theo đó, nhiều người dân lo lắng, sợ hãi sẽ gặp điều xui xẻo.
Dân công nghệ điện đảo với Xiaomi 15 Ultra

Dân công nghệ điện đảo với Xiaomi 15 Ultra

Xiaomi 15 Ultra sẽ là mẫu smartphone dạng thanh cao cấp nhất của Xiaomi trong năm 2025. Xiaomi 15 Ultra đã được xác nhận sẽ ra mắt vào cuối tháng này, với sự kiện dự kiến diễn ra tại MWC 2025.
Chân dung 30 Nam vương Du lịch Thế giới 2025

Chân dung 30 Nam vương Du lịch Thế giới 2025

(Vietnamdaily) - Cuộc thi Nam vương Du lịch Thế giới 2025 chính thức diễn ra từ ngày 12-18/2 tại vịnh Vĩnh Hy. Đây là lần đầu Việt Nam đăng cai tổ chức, thu hút tham gia của 30 thí sinh đến từ nhiều quốc gia trên thế giới.
Diện mạo con người ra sao vào năm 3025?

Diện mạo con người ra sao vào năm 3025?

Một số chuyên gia đã dự đoán về sự thay đổi diện mạo của con người vào năm 3025. Theo đó, tiến bộ khoa học công nghệ, du hành vũ trụ, biến đổi khí hậu... có thể khiến nhân loại có nhiều thay đổi về ngoại hình, sức khỏe...