Những sáng chế của người nông dân về máy móc và dụng cụ sản xuất nông nghiệp xuất phát từ nhu cầu lao động thực tiễn, niềm đam mê sáng tạo muốn cải tiến năng suất lao động.. Thực tế nhiều sáng chế đã cho hiệu quả rõ rệt. Tuy nhiên để những sáng chế này được đưa vào sản xuất thương mại và sử dụng rộng rãi thì những “nhà sángchế nông dân” đang gặp rất nhiều khó khăn.

Trong những khó khăn của người nông dân khi sáng chế ra sản phẩm thì việc làm thủ tục xin cấp bằng cho sáng chế của mình có thể coi là điều khó khăn nhất. Theo quy định của Luật Sở hữu trí tuệ, tổng thời gian từ khi nộp đơn đăng ký sáng chế đến khi được cấp văn bằng bảo hộ sáng chế là 38 tháng, đó là chưa kể đến việc hồ sơ bị trục trặc. Bất cập này đã khiến cho nhiều sáng chế của người nông dân bị lạc hậu hoặc chưa được cấp bằng đã bị người khác làm giả, làm nhái.

Máy gặt đập lúa liên hợp của anh Phạm Hoàng Thắng.

Tự mầy mò sáng chế… rồi lại tự sản xuất, tự tiêu thụ… Đây là đường đi chung của các sáng chế nông dân hiện nay. Với cách thức đó, những sáng chế của họ vừa khó cạnh tranh về giá, vừa khó hoàn thiện các tính năng. Đó cũng là lý do giải thích tại sao phần lớn sáng chế của nông dân chỉ dừng lại ở những ý tưởng, sáng kiến mà chưa có nhiều sáng chế được đưa vào sản xuất hàng loạt.

Theo các chuyên gia trong lĩnh vực nông nghiệp, tính thích nghi của máy nông nghiệp trong canh tác, chế biến nông sản là rất quan trọng. Thế nhưng hiện nay, nhiều nông dân đã làm ra những mẫu máy phù hợp với điều kiện sản xuất, chế biến của nền nông nghiệp nước ta, nhưng lại đang gặp rất nhiều khó khăn trong việc thương mại hóa những sáng chế của mình.

Máy vét mương không người lái

Theo quyết định 68 về chính sách hỗ trợ nhằm giảm tổn thất trong nông nghiệp, các loại máy được hỗ trợ vay vốn ưu đãi được mở rộng, chứ không chỉ dừng lại ở những sản phẩm đạt tỷ lệ nội địa trên 60%. Tuy nhiên, từ góc nhìn của các chuyên gia trong lĩnh vực nông nghiệp thì hiện nay, ngành cơ khí nông nghiệp trong nước không đáp ứng được yêu cầu, trong khi nhu cầu cơ giới hóa nông nghiệp ngày càng lớn, nên nhà nước buộc hỗ trợ nông dân mua máy nước ngoài. Nhưng điều này cũng dẫn tới nguy cơ ngành cơ khí nông nghiệp trong nước sẽ không còn tồn tại, còn những sáng chế của người nông dân sẽ không có nhiều điều kiện để phát triển.

Khi Hiệp định TPP được thực thi, nền nông nghiệp nước ta phải cạnh tranh với thế giới bằng việc giảm giá thành, nâng cao năng suất, tăng chất lượng sản phẩm. Khi đó, cơ giới hóa đóng vai trò quyết định. Việc áp dụng các sáng chế của nông dân một cách hợp lý sẽ giúp cải thiện nền cơ giới hóa nông nghiệp của nước ta.

Thực trạng các sáng chế máy móc của nông dân phục vụ sản xuất nông nghiệp đang được triển khai, ứng dụng như thế nào sẽ được phản ánh trong chương trình “Sáng chế nông dân” phát sóng trong dải giờ “8 giờ 15 phút tối” vào lúc 20h15 thứ Sáu (22/4) trên kênh ANTG. Chương trình được phát lại vào lúc 9h00 thứ Bảy (23/4) và 15h00 Chủ nhật (24/4) trên kênh ANTG. Mời các bạn đón xem!