Sau gần 2 tuần kể từ khi Nghị quyết 128 được ban hành, UBND TP HCM có văn bản công bố cấp độ dịch của thành phố và 22 địa phương hôm 24/10. Tâm dịch lớn nhất cả nước nay chỉ còn một địa bàn vùng cam, hơn 40% quận, huyện, TP đạt tiêu chí vùng xanh, còn lại là vùng vàng.

Với cấp độ dịch này, nhiều người dân, doanh nghiệp kỳ vọng vào những thay đổi của TP HCM về các biện pháp thích ứng mới.

Địa phương chờ hướng dẫn của thành phố

Theo Nghị quyết 128 của Chính phủ, các địa bàn từ cấp 3 xuống cấp 2 có thể thay đổi một số biện pháp. Cụ thể, một số lĩnh vực có thể hoạt động hoặc hoạt động có điều kiện/hoạt động hạn chế như: Bán hàng rong, vé số dạo; rạp chiếu phim; giáo dục, đào tạo trực tiếp.

Riêng cơ sở kinh doanh các dịch vụ có nguy cơ lây nhiễm cao như vũ trường, karaoke, massage, quán bar, Internet, trò chơi điện tử, làm tóc (bao gồm cắt tóc), làm đẹp và các cơ sở khác ngừng hoạt động hoặc hoạt động hạn chế.

Thông báo 155 của UBND TP HCM đề nghị các địa phương căn cứ cấp độ dịch được công bố để triển khai các biện pháp hành chính "Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19" trong lĩnh vực và trên địa bàn.

Tuy nhiên, nhiều địa phương cho biết vẫn đang chờ UBND TP HCM đưa ra hướng dẫn cụ thể hơn về các biện pháp được hoạt động để địa phương có khung áp dụng. Cho đến lúc đó, các quận, huyện, TP vẫn tiếp tục áp dụng Chỉ thị 18.

Bản đồ cấp độ dịch của TP Thủ Đức và 21 quận, huyện tại TP HCM tính đến 24/10. Bản đồ Covid-19.

Ông Hoàng Tùng, Chủ tịch TP Thủ Đức, cho biết theo Nghị quyết 128, địa phương cấp độ 1 sẽ được mở thêm một số hoạt động. Tuy nhiên, TP Thủ Đức vẫn đang chờ hướng dẫn của thành phố, các hoạt động được mở lại đều phải đảm bảo các bộ tiêu chí an toàn mà thành phố đã ban hành.

Ông nhấn mạnh điều quan trọng nhất là người dân chung tay với chính quyền để mở cửa thận trọng, cam kết tuân thủ quy chế phòng chống dịch như quy định. Chính quyền sẽ kiểm tra các đơn vị bằng hình thức hậu kiểm.

Trong khi đó, Bí thư quận 1 Trần Kim Yến cho biết sau khi có hướng dẫn của thành phố, quận sẽ xem xét mở thêm một số hoạt động theo Nghị quyết 128. Riêng hoạt động karaoke, quán bar, vũ trường, quận chưa có ý định mở lại.

Tương tự, Chủ tịch quận Gò Vấp Nguyễn Trí Dũng cho biết Ban Chỉ đạo phòng chống dịch cấp quận đang thảo luận về các hoạt động mở lại trong tuần này. Tuy nhiên, quận vẫn đang chờ hướng dẫn của thành phố.

Cần làm tốt trong giai đoạn "trăng mật"

Là một trong những quốc gia đầu tiên trên thế giới đạt độ phủ vaccine trên 65%, Anh sớm chuyển từ quan điểm "Zero Covid" sang "sống chung với Covid-19". Tuy nhiên, giai đoạn gần đây, số ca nhiễm và tử vong của quốc gia này ngày càng cao và không có dấu hiệu hạ nhiệt. Nhiều chuyên gia cho rằng Anh đã "vỡ mộng" miễn dịch cộng đồng.

Thất bại của Anh trở thành bài học khiến nhiều quốc gia trên thế giới e dè trước chủ trương "sống chung với Covid-19".

Tuy nhiên, PGS.TS Đỗ Văn Dũng, Trưởng khoa Y tế công cộng, nguyên Phó hiệu trưởng Đại học Y dược TP HCM, không ngạc nhiên trước thất bại của Anh trong miễn dịch cộng đồng. Ông cho rằng nguyên nhân chính của sự "vỡ mộng" này là Anh gần như mở cửa mà không có giới hạn nào với người dân như khẩu trang, khoảng cách...

Ông phân tích 2 tháng đầu tiên khi mới phủ vaccine là tuần trăng mật (honeymoon) nên "có làm dở dịch cũng ổn định". Nhưng sau đó, nếu không làm tốt, dịch sẽ tăng sau 2 đến 3 tháng. PGS.TS Đỗ Văn Dũng cho rằng Anh đã trải qua thời kỳ "trăng mật" nên chủ quan.

TP HCM cần kiểm soát dịch tốt trong giai đoạn trăng mật để tình hình không diễn biến xấu. Ảnh: Chí Hùng.

Chuyên gia này đưa ra dự đoán trong khoảng 2 tháng, TP HCM sẽ không gặp vấn đề lớn về dịch bệnh bởi người dân vừa được tiêm chủng vaccine và vẫn còn có sự dè dặt khi ra đường.

Tuy nhiên, theo ông Dũng, trong thời gian này, nếu không được kiểm soát tốt, dịch bệnh có thể diễn biến xấu, nhất là khi độ miễn dịch của một số người giảm hoặc do chủ quan khi thực hiện 5K.

"Dịch tái lại hay không phụ thuộc lớn vào chính ý thức từng người dân", ông nói.

PGS.TS Đỗ Văn Dũng cho biết các nhóm chuyên gia y tế khi kiến nghị chiến lược với TP HCM đã đưa ra một số điểm khác Anh. Cụ thể là tiếp tục duy trì 5K; sử dụng thẻ xanh vaccine để khuyến khích người dân tiêm chủng, đảm bảo an toàn chỗ đông người; xây dựng hệ thống giám sát dịch tễ để có thể phản ứng kịp thời; chấp nhận áp dụng kế hoạch dự phòng khi tỷ lệ nhiễm cao đến một mức mà ngành y tế có nguy cơ bị quá tải.

"Chính vì sau khi tiêm và bùng dịch có thời gian trăng mật nên cần tranh thủ giai đoạn này để lấy lại sinh khí, hy vọng và có hoạt động phục hồi kinh tế. Nếu để quá trễ, khi mở cửa ra sẽ bị mất thời gian đáng quý này. Tuy nhiên, không để thời kì "trăng mật" này làm mình tưởng rằng dịch đã qua và lơi lỏng", ông cảnh báo.