Mỹ vừa dùng tàu khu trục tên lửa USS Lassen tiến hành tuần tra trong vùng biển có bán kính 12 hải lý xung quanh những “ đảo nhân tạo” mà Trung Quốc vừa bồi đắp trái phép trong quần đảo  Trường Sa đang có tranh chấp. 

Tàu khu trục tên lửa USS Lassen của Hải quân Mỹ.

Quân đội Trung Quốc đã cực lực phản đối hành động của  Mỹ và tuyên bố sẽ đáp trả cứng rắn. Liệu có xảy ra đụng độ Mỹ-Trung ở Biển Đông?

Tình hình đang trở nên phức tạp hơn, còn những triển vọng hòa bình bền vững và lâu dài trong khu vực ngày càng mong manh hơn, theo nhà phân tích Dmitry Mosyakov - lãnh đạo Trung tâm Nghiên cứu Đông Nam Á, Australia  và Châu Đại Dương thuộc Viện Phương Đông (Viện Hàn lâm Khoa học LB Nga).

Nhà phân tích Mosyakov nhận định: “Trung Quốc đang cố gắng ngăn chặn không cho các nước khác  sử dụng tài nguyên sinh vật và khoáng sản của Biển Đông trong ranh giới mà Bắc Kinh áp đặt, trong cái gọi là ‘đường 9 đoạn’ chiếm tới  80% diện tích Biển Đông. Trung Quốc đang tăng cường bành trướng trong khu vực, dần dần nhưng liên tục. Động thái đó buộc các nước Đông Nam Á phải tìm kiếm sự hỗ trợ của các nước lớn, mà trước hết là Mỹ... Trung Quốc đang từng bước tăng cường  lực lượng. Nếu trước đó, Bắc Kinh chỉ tuyên bố tham vọng chủ quyền thì nay ở Biển Đông , Trung Quốc đang củng cố sự kiểm soát: gia tăng số lượng máy bay và tàu tuần tra, thiết lập hạ tầng cơ sở quân sự trên các đảo nhân tạo. Mỗi hành động trong khu vực mà theo cách nhìn của Trung Quốc là bất hợp pháp thì  đều bị máy bay truy đuổi... Mỹ sẽ phản ứng trước điều này như thế nào thì hiện chưa rõ,  nhưng nguy cơ xung đột đang thực sự tăng cao”.

Tuy nhiên, đụng độ quân sự  giữa Mỹ và Trung Quốc ở Biển Đông sẽ không xảy ra. Đó là nhận định của nhà sử học Việt Nam, PGS-TS Vũ Quang Hiển từ Đại học Quốc gia Hà Nội: “Mỹ sẽ không chống Trung Quốc, bởi có những ràng buộc quá chặt chẽ, trước hết là về kinh tế... Người Mỹ chỉ luôn luôn chỉ bảo vệ lợi ích của họ và trong trường hợp này, họ quan ngại đảm bảo tự do hàng hải, tự do lưu thông vận chuyển thương mại đường biển...bởi  vì ¼ dòng lưu thông hàng hóa qua eo biển Malacca là đến nước Hoa Kỳ”.