Trong Báo cáo triển vọng 2024, Chứng khoán Dầu khí (PSI) cho rằng nhu cầu tiêu thụ tại các thị trường kém khả quan. Lũy kế 10 tháng năm 2023, kim ngạch xuất khẩu thủy sản ước đạt gần 7.5 tỷ USD (-20% YoY). Trong đó, xuất khẩu cá tra và tôm lần lượt đạt 1.5 tỷ USD (-28% YoY) và 2.8 tỷ USD (-24% YoY).

Lạm phát cao ở các nền kinh tế lớn đã ảnh hưởng đến tâm lý người tiêu dùng, trong khi hàng tồn kho vẫn ở mức cao. Do đó, xuất khẩu thủy sản đã sụt giảm mạnh trong năm 2023.

Trong 10 tháng 2023, PSI ước tính giá bán bình quân của tôm và cá tra sang các thị trường hiện đã giảm lần lượt khoảng 32% và 38% so với cùng kỳ 2022.

Về nguyên liệu đầu vào, giá cá tra nguyên liệu giảm trong năm 2023. Giá cá tra nguyên liệu dao động ở vùng giá 22.000- 30.000 VND/kg (-6% YoY), do các doanh nghiệp sản xuất giảm nhu cầu hỏi mua nguyên liệu. Hộ chăn nuôi cũng không tích cực trong việc thả nuôi do giá cá tra nguyên liệu và giá cá tra giống thấp hơn mức giá thành sản xuất (do giá thức ăn chăn nuôi neo cao).

Trong khi đó, giá tôm nguyên liệu cũng có những dấu hiệu ổn định trở lại, sau khi đã giảm mạnh. Thị trường Mỹ và Trung Quốc là 2 thị trường xuất khẩu chính. Mỹ đứng đầu với khoảng 1.3 tỷ USD (-32% YoY), Trung Quốc đứng thứ hai với khoảng 1.3 tỷ USD (-15% YoY).

Tại thị trường Mỹ, PSI kỳ vọng sản lượng xuất khẩu cá tra và tôm sang sẽ có sự hồi phục trong trong 2024 nhờ: (1) Tiêu thụ cá tra, tôm cải thiện nhờ nhu cầu ăn uống cải thiện trong 2024 khi lạm phát hạ nhiệt, doanh số bán lẻ tại Mỹ phục hồi. Đặc biệt, cá tra với giá hợp lý đang dần thay thế các loại cá thịt trắng khai thác tự nhiên khác; (2) Lượng hàng tồn kho tại các thị trường sẽ có sự suy giảm sau khi trải qua mùa lễ hội cuối năm 2023; (3) Mức thuế chống bán phá giá thấp được tiếp tục duy trì.

Tại thị trường Trung Quốc, PSI kỳ vọng sản lượng xuất khẩu sang thị trường này cũng sẽ phục hồi nhờ nhu cầu tiêu dùng, ăn uống cải thiện. Sau khi nước này ra nhiều chính sách kích cầu, chúng tôi nhận thấy doanh số bán lẻ đã có sự cải thiện cho thấy những sự phục hồi về kinh tế. Tuy nhiên, Trung Quốc là một thị trường nhạy cảm về giá, giá bán bình quân ở thị trường này luôn thấp hơn khoảng 40% so với giá bán bình quân sang thị trường Mỹ, do đó PSI cho rằng mức giá xuất khẩu sang thị trường này sẽ chưa thể tăng nhanh.

PSI dự báo giá bán bình quân sẽ phục hồi chậm trong năm 2024. Với lượng đơn đặt hàng tăng trở lại, PSI cho rằng nguồn cung sẽ có thể thiếu hụt đối với cả tôm và cá nguyên liệu, qua đó PSI dự báo giá nguyên liệu tôm và cá sẽ tăng nhẹ do nhu cầu phục hồi cho năm 2024.

Các cổ phiếu yêu thích của PSI.

VHC - CTCP Vĩnh Hoàn

PSI kỳ vọng năm 2024 tình hình mảng kinh doanh chính là cá tra sẽ khả quan hơn đến từ việc số lượng đơn hàng có sự hồi phục và kênh siêu thị tại thị trường Mỹ đang xem lại mức giá bán để tăng sức mua.

Công ty duy trì tỷ lệ cá tra tự nuôi trong tổng nhu cầu nguyên liệu ở mức 70% để tạo ra sự linh hoạt về nguồn cá nguyên liệu. Cùng với đó việc mở rộng vùng nuôi và đầu tư vào Trung tâm cá giống sẽ giúp công ty nâng tỷ lệ tự chủ nguyên liệu lên mức 75%.

Công ty Thành Ngọc được dự kiến đưa vào hoạt động chính thức vào tháng 6/2023 sau một thời gian chạy thử nghiệm. Ban Lãnh đạo công ty kỳ vọng biên gộp mảng này ở mức 15% và đem về doanh thu trong năm nay là 350 tỷ đồng.

Rủi ro: Nhu cầu đối với sản phẩm thủy sản tại Mỹ và EU vẫn yếu vì kinh tế khó khăn và mặt bằng giá cả vẫn ở mức cao.

ANV - CTCP Nam Việt

Xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc sẽ được cải thiện do nguồn hàng tồn kho cạn dần và tiêu dùng được cải thiện khi nền kinh tế Trung Quốc hồi phục trở lại.

Việc quay trở lại thị trường Mỹ với mức thuế chống bán phá giá 0% sẽ là lợi thế đáng kể cho ANV khi nhu cầu thị trường Mỹ tăng trưởng trở lại. Trong 5 tháng cuối năm 2023, thị trường Mỹ mang về 1.9 triệu USD, tương ứng với 1.4% cơ cấu xuất khẩu của công ty, dự kiến doanh thu từ thị trường Mỹ sẽ đóng góp đáng kể vào doanh thu của Nam Việt trong năm 2024.

Rủi ro: Trước thực trạng nhu cầu thế giới suy yếu, xuất khẩu thủy sản của Trung Quốc cũng đã chịu tác động tiêu cực. Vì vậy, các doanh nghiệp xuất khẩu Trung Quốc đã tập trung vào thị trường nội địa, làm giảm nhu cầu nhập khẩu vào nước này. Giá bán tại thị trường Trung Quốc có thể tăng chậm.