Máy bay ném bom chiến lược Tu-160 của Không quân Nga. Ảnh: Tupolev.

Nga lần đầu sử dụng máy bay Tu-160 tại chiến trường Ukraine

Vào ngày 1/5, vào khoảng 2 giờ 30 phút, chín máy bay ném bom chiến lược Tu-95 và hai chiếc Tu-160 đã tham gia cuộc tấn công bằng tên lửa hành trình vào lãnh thổ Ukraine. Bộ Tư lệnh Lực lượng Không quân Ukraine đã thông báo điều này trên kênh Telegram chính thức.

Các tài khoản Telegram khác được biết đến với nội dung thân Nga, cũng xác nhận máy bay ném bom chiến lược Tu-160 có liên quan đến vụ tấn công.

Cụ thể, máy bay ném bom chiến lược Tu-160 đã phóng tên lửa hành trình Kh-101 và Kh-555. Tổng cộng 18 tên lửa đã được phóng đi, nhưng vẫn chưa rõ có bao nhiêu quả tên lửa trên được phóng đi từ máy bay Tu-160. Trong khi đó, Ukraine tuyên bố rằng 15 trong số 18 tên lửa hành trình đã bị lực lượng phòng không của họ đánh chặn.

Ảnh: Tupolev.

Cũng theo nguồn tin từ Bộ Tư lệnh Không quân Ukraine cho biết, 11 máy bay ném bom của Không quân Nga tham gia vụ tấn công vào Ukraine vào rạng sáng ngày 1/5 cất cánh từ hai sân bay khác nhau; trong đó 9 chiếc Tu-95 từ vùng Olenegorsk (vùng Murman) và hai chiếc Tu-160 từ vùng Biển Caspi;

Đây cũng là sự tham gia lần đầu tiên trong chiến đấu được ghi nhận của loại máy bay ném bom lớn nhất thế giới trong cuộc chiến ở Ukraine. Máy bay ném bom chiến lược Tu-160 là máy bay ném bom chiến lược có tốc độ siêu thanh, tốc độ cao nhất có thể tới Mach 2+.

Vào cuối năm ngoái, bắt đầu có đồn đoán rằng, Moscow có thể sớm đưa máy bay Tu-160 tham gia chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga ở Ukraine. Hình ảnh vệ tinh sau đó cho thấy, ít nhất 6 chiếc Tu-160 đang "đậu" tại căn cứ Không quân Engels, cách Saratov 14 km.

Máy bay ném bom Tu-160 đang đậu tại căn cứ Không quân Engels. Ảnh: Tupolev.

Theo thông tin trên truyền thông Trung Quốc từ năm 2020, Nga đang giữ bí mật hoàn toàn về thiết kế động cơ cho máy bay ném bom chiến lược. Truyền thông Trung Quốc còn cho biết, động cơ NK-32 lắp trên máy bay Tu-160 được Nga giữ bí mật hơn cả việc phát triển bom nguyên tử.

Phiên bản máy bay ném bom cải tiến Tu-160M và Tu-160M2

Vào cuối năm ngoái, Nga đã tiến hành các chuyến bay thử nghiệm phiên bản nâng cấp mới nhất của máy bay ném bom Tu-160M2. Liệu phiên bản này có tham gia cuộc không kích vào Ukraine vào ngày 1/5 hay không, hiện vẫn là điều bí ẩn?

Cũng vào năm ngoái, đại diện của công ty Tupolev tuyên bố rằng, trong các chuyến bay thử nghiệm của chiếc Tu-160M2, hệ thống điện tử hàng không, động cơ và hiệu suất của hệ thống điều khiển hỏa lực đã được kiểm tra đầy đủ.

Nâng cấp máy bay ném bom Tu-160 lên phiên bản Tu-160M tại công ty Tupolev.

Nga tuyên bố, máy bay Tu-160M và Tu-160M2 của họ có tính năng tàng hình trước radar đối phương nhờ lớp phủ hấp thụ bức xạ mới. Theo báo chí Nga, Tu-160M hoặc M2 có buồng lái bằng kính hoàn toàn mới.

Các chuyên gia Nga cho biết, loại động cơ được giữ bí mật này, cung cấp phạm vi hoạt động lớn hơn cho phiên bản Tu-160M và Tu-160M2. Phiên bản nâng cấp cũng có một hệ thống phòng thủ tích hợp cảnh báo tên lửa đang tấn công máy bay.

Trước đó vào năm 2022, Nga đã thực hiện những nâng cấp quan trọng trong quá trình sản xuất máy bay ném bom chiến lược Tu-160M của họ. Cũng vào năm ngoái, Điện Kremlin thông báo rằng, họ đã tăng gấp đôi sản lượng động cơ NK-32 của sê-ri 02.

Công ty Tupolev cũng bắt đầu sản xuất các bộ phận của máy bay Tu-160M2 bằng công nghệ in 3D. Mặc dù sản xuất theo công nghệ in 3D không phổ biến ở Nga, nhưng để giảm thiểu chi phí, công ty Tupolev đã tích hợp một đơn vị sản xuất như vậy, để sản xuất các bộ phận và linh kiện cho máy bay Tu-160.

Phiên bản máy bay ném bom Tu-160M2 hoàn toàn mới của Không quân Nga. Ảnh: Tupolev.

Hiện Không quân Nga có từ 30 đến 36 chiếc Tu-160 được sản xuất từ thời Liên Xô. Tất cả các máy bay ném bom chiến lược Tu-16 đang hoạt động của Lực lượng Hàng không vũ trụ Nga (VKS) đều là các phiên bản hiện đại hóa của Tu-160. Chiếc duy nhất được thử nghiệm vào tháng 12 năm ngoái là máy bay ném bom Tu-160M hoàn toàn mới.

Máy bay ném bom chiến lược Tu-160 được đặt biệt danh là "Thiên nga trắng" vì màu trắng đặc trưng của nó và thiết kế "thanh lịch" khác thường đối với máy bay ném bom.

Caleb Larson, một cây viết trên The National Interests của Mỹ đánh giá, Tu-160 là "máy bay ném bom nhanh nhất, lớn nhất, nặng nhất" trên thế giới.

Phạm vi hoạt động của Tu-160 là 7.200 km; phi hành đoàn gồm sáu hoặc bảy người. Trọng lượng rỗng của máy bay là 37.200 kg, trong khi trọng lượng cất cánh tối đa là 79.000 kg.

Ngoài tên lửa hành trình, bom, bom thường và bom hạt nhân, máy bay Tu-160 có thể phóng tên lửa hành trình bằng hệ thống giá phóng xoay nằm trong thân máy bay. Tu-160 cũng được trang bị một số pháo 23 mm Afanasev Makarov AM-23 để tự vệ gần.