Tờ Moscow Times dẫn lời một nguồn tin từ Bộ quốc phòng Nga cho hay, Quân đội Nga đã mất liên lạc với một trong ba vệ tinh quân sự đóng vai trò phát hiện và theo dõi các vụ phóng các tên lửa đạn đạo liên lục địa nhắm vào lãnh thổ nước này.

Các vệ tinh quân sự Oko-1 được Liên Xô phát triển từ những năm 1970 và nó đóng vai trò như hệ thống cảnh báo sớm của Quân đội Liên Xô trước các cuộc tấn công bằng tên lửa đạn đạo liên lục địa từ quốc gia thù địch.

Tuy nhiên, các vệ tinh Oko-1 đã quá lạc hậu, Quân đội Nga sẽ tiến hành thay thế vệ tinh Oko bằng hệ thống vệ tinh giám sát quân sự tiên tiến Kosmos-2479 do Nga thiết kế và được giới thiệu lần đầu tên vào tháng 3/2012. Thời gian hoạt động dự kiến của các vệ tinh trên là từ 5 đến 7 năm trước khi được thay thế.

Một trong những vệ tinh thuộc hệ thống vệ tinh giám sát quân sự Oko-1 của Nga.

Trước khi mất liên lạc hoàn toàn, vệ tinh Oko-1 trên đã từng gặp một số trục trặc về kỹ thuật, nhưng vẫn được Nga duy trì hoạt động cho đến khi ngưng hoạt động hoàn toàn vào tháng 4 năm nay.

Để có thể duy trì được hệ thống phòng thủ tên lửa, Nga cần duy trì hoạt động ít nhất 2 vệ tinh Oko trên quỹ đạo. Nhưng cho đến hiện nay hệ thống này đã gần như hoàn toàn tê liệt và không có đủ khả năng thực hiện các cảnh báo sớm cho Moscow trước nguy cơ từ một tấn công bằng tên lửa đạn đạo.

Chỉ có hai trong số 8 vệ tinh Oko-1 vẫn còn đủ khả năng hoạt động từ khi được triển khai từ năm 1991, một phần của sự suy giảm nghiêm trọng trên là do chi phí dành cho việc duy trì cũng như bảo dưỡng các vệ tinh trên khá lớn. Mỗi vệ tinh Oko-1 có giá tới 45 triệu USD.

Hình ảnh vệ tinh Oko của Nga trong phòng thí nghiệm.

Vệ tinh Oko-1 hoạt động ở quỹ đạo địa tĩnh và di chuyển xung quanh hoặc tại một điểm cố định trên bề mặt trái đất. Mặc dù Nga là một trong số ít những nước sở hữu hệ thống phòng thủ không gian nhưng lại bị đánh giá là đã lỗi thời và không còn đáp ứng nhu cầu hiện tại.

Lực lượng phòng vệ không gian Nga ngoài việc quản lý các hệ thống phòng thủ tên lửa dưới mặt đất hiện nay, lực lượng này còn là đơn vị quản lý các hệ thống vệ tinh phòng thủ tên lửa. Nhưng đa phần các hệ thống vệ tinh đều đã xuống cấp trầm trọng và phải thương xuyên bảo dưỡng, kết quả là Nga chỉ có thể giám sát toàn các vụ phóng tên lửa của Mỹ trong khoảng thời gian 3 giờ mỗi ngày.

Trong năm 2011, chỉ huy các lực lượng phòng vệ không gian Nga Thiếu tướng Oleg Ostapenko (hiện là tân Giám đốc cơ quan vũ trụ Roscosmos) cho biết, Nga sẽ không tiếp tục tiến hành thay thế các vệ tinh đã hỏng mà thay vào đó nước này sẽ phát triển một hệ thống vệ tinh giám sát quân sự hoàn tới mới. Cho đến nay thông tin cụ thể về hệ thống vệ tinh trên vẫn được Nga giữ kín.