Giáo sư Lian Degui thuộc Viện Nghiên cứu Quốc tế Thượng Hải bày tỏ quan điểm. Ông cho rằng, Bắc Kinh đang tìm kiếm sự cảm thông từ cộng đồng quốc tế bằng cách cố gắng biến chuyến thăm đền này trở thành hành động gây tổn hại tới hòa bình khu vực.
“Bắc Kinh thừa hiểu rằng, Tokyo không hề có mục đích như vậy. Thế nên, họ mới “nhờ” cộng đồng quốc tế giúp họ lên án ông Abe. Bằng cách đề cập tới quá khứ, những quốc gia từng tham gia Cuộc chiến tranh Thế giới thứ hai sẽ nghiêng về phía những nước từng bị tổn thương bởi cuộc chiến này”, ông Liu cho hay.
Khác với quan điểm của Giáo sư Liu, Giáo sư Niu Zhongjun của Học viện Ngoại giao Trung Quốc lại cho rằng, bằng cách thực hiện chiến dịch truyền thông thay vì đe dọa cắt đứt quan hệ với Tokyo, Bắc Kinh hiện ra trong cộng đồng quốc tế là một quốc gia lý trí và điềm tĩnh. “Điều này thể hiện, Trung Quốc sẵn sàng thảo luận về vấn đề trên và khiến cộng đồng quốc tế hiểu rõ hơn về các vấn đề khác”, ông nói.
 |
| Chuyến thăm đền chiến tranh Yakusuni của Thủ tướng Shinzo Abe là nguồn cơn của cuộc khẩu chiến Trung-Nhật. |
Bắc Kinh phát động chiến dịch truyền thông quốc tế nhằm lên án mạnh mẽ chuyến thăm đền Yakusuni của Thủ tướng Shinzo Abe vào hôm 26/12. Cụ thể, họ không thực hiện bất cứ hành động cụ thể mạnh mẽ nào chống lại Tokyo. Thay vào đó, các đại sứ ở nước ngoài lại là những nhân vật công khai đứng ra chỉ trích chuyến thăm gây nhiều tranh cãi của vị lãnh đạo Đảng Bảo thủ Nhật Bản.
Kể từ sau sự kiện này, có nhiều bài xã luận được đăng ở hơn 40 ấn phẩm quốc tế. Ngoài ra, hai nước còn xảy ra cuộc khẩu chiến gay gắt. Khởi đầu, đại sứ Trung Quốc ở Anh là Lưu Hiểu Minh ví von Nhật Bản là “Chúa tể Voldemort” của loạt truyện thiếu nhi Harry Porter trên tờ The Daily Telegraphy.
Bốn ngày sau, Đại sứ Nhật ở Anh là Keiichi Hayashi đáp trả lại bằng bài xã luận với tựa đề “Trung Quốc nguy cơ trở thành Chúa tể Voldemort ở châu Á”. Chưa dừng lại ở đó, 2 đại sứ này còn tiếp tục cãi vã nhau trong cuộc phỏng vấn mặt đối mặt trên hãng truyền hình BBC.
Đại sứ Trung Quốc ở Mỹ là Thôi Thiên Khải là người tiếp theo đưa vấn đề chuyến thăm đền của ông Abe lên bàn tranh cãi. Trong một bài báo trên Washington Post hôm 10/1, ông Thôi chỉ trích gay gắt nỗ lực của chính quyền Abe trong việc tăng cường sức mạnh quân sự cũng như quyết tâm sửa đổi hiến pháp hòa bình hậu chiến tranh.
“Ông Abe từng phát biểu rằng, những thay đổi trên chỉ nhằm khôi phục vị thế quốc gia bình thường của Nhật mà thôi. Phải chăng ông ta muốn ám chỉ rằng, con đường hòa bình mà nước Nhật từng trải qua là không bình thường?”, trích dẫn bài viết của ông Thôi.
