Từ ngày về hưu, sự nhàn nhã lạ lẫm khiến chị rất khó chịu. Xưa nay chị chỉ biết có công việc và gia đình, nay thì đã đến tuổi về hưu, con cái đều đang học đại học ở nước ngoài. Giờ nhà chỉ có 2 vợ chồng, việc nhà đã có ô sin lo, mối quan tâm chính chị dồn cả vào chồng, chị vẫn nghĩ anh thiệt thòi vì xưa nay cả hai đều bận rộn, giờ chị có thời gian nhất định sẽ chăm sóc cho chồng tốt hơn.

Chị buồn buồn nói, cái tội của đàn bà là không thoát ra được “miệng đời”, dù cái miệng đó chỉ có sự thóc mách làm người ta tan nhà nát cửa, nghiêng ngửa truân chuyên, chứ chưa bao giờ nói lời hay ý đẹp cho cuộc sống. Chị như bao người phụ nữ khác, cũng bị “chết chìm” vì dư luận, để khi vớ được một chiếc phao chịu cho mượn tên mình ở cột “người cha” trong khai sinh của đứa bé trong bụng chị, cuộc đời chị mới xem như đã “sang trang”. Mà là… sang trang đau khổ hơn khi có được một mái ấm, dù chỉ riêng chị biết, đó chỉ là mái… hiên.

Công việc của anh ở ngoài nhiều hơn ở nhà, nên khi anh “đỡ đầu” cho đứa bé con chị, vợ anh không hề biết. Vợ anh thuộc tuýp phụ nữ đơn giản: tối chồng phải ngủ nhà, lương nộp đầy đủ, giỗ chạp, lễ lạt hai bên nội ngoại đều phải có mặt. Thế là đủ chuẩn “chồng ngoan”. Còn ban ngày anh ăn đâu, ở đâu, có đau ốm đột xuất gì không… vợ anh đều không quan tâm. Chị trở thành người quan tâm “giùm” điều đó. Anh đi làm, chị đi làm nhưng bổn phận “vợ” khi “chồng” ưa ăn ruốc sả, ớt sa tế, canh cua mẻ, cá kho tộ… “ngon như mẹ nấu”, chị đều phải lo vì một nửa yêu thương, một nửa hàm ơn, thêm một nửa nghĩa tình. 

Ảnh minh họa.

Anh bảo chị không được giao du với ai ngoài vài người đồng nghiệp ở công ty, chị vâng lời ngay. Ngoài đường nhiều cạm bẫy, tốt nhất ngoài đi làm, đi chợ thì về “nhà” với anh ngay. Dù “nhà” chỉ 16m2 nhưng hơn chục năm xa những bữa cơm của mẹ, từ lúc có chị, anh mới được ấp ủ trong mái ấm gia đình. Chị còn lý do nào hơn mà không vâng lời, dù biết rằng mái ấm đó chỉ “ấm” ban ngày, ban đêm nó là… mái hiên của anh, để khi tiễn anh rồi, chị lại ước “nhà” co lại đủ chiếc giường cho hai mẹ con thôi, 16m2 trống trải lắm.

Tám năm nữa bay vèo như tên bắn. Đứa con của vợ chồng anh đã vào đại học. Anh vẫn giấu kín cái “mái hiên” mà vợ anh không hề hay biết. Cùng thời điểm đó, anh nằn nì bảo chị sinh cho anh một đứa con để vui cửa vui nhà. Chị lần khân rồi gật đầu, với điều kiện phải đổi căn phòng trọ này thành nhà riêng của “vợ chồng mình”. Anh nhấc bổng chị tỏ vẻ vui mừng, ô kê… ô kê… Ký hợp đồng tối nay, hoa hồng dư sức mua cho em căn nhà có cả khoảnh vườn ngập hoa như em muốn. Nhưng, tối nay em phải ăn mặc cho thật đẹp, thật ra vẻ “phu nhân phó giám đốc” chứ không còn là thư ký như ngày nào nữa! Còn anh, không bao lâu nữa anh sẽ ly hôn, cái “mụ phù thủy” ấy chỉ yêu túi tiền của anh chứ không yêu thương gì anh hết! Chị ngập tràn trong hạnh phúc. Đời chị qua bao sóng gió, nay thực sự có mái ấm rồi.

Thế nhưng… khi anh vừa dắt tay chị đứng lên, lời giới thiệu chưa dứt thì từ phía cử tọa một người phụ nữ xô dạt bàn ghế chạy lên. Vợ anh! Chị là khách của “đối tác”, là một trong những người được mời dự bữa tiệc tối nay. Anh chết sững. Chị cuống cuồng. Đối tác im lặng.

Mấy hôm sau anh mất hút trong công ty. Chị tính đến việc chuyển chỗ làm sau khi đã chuyển nhà trọ. Anh gửi tin xin chị bình tĩnh, rồi mọi việc sẽ ổn thỏa. Anh muốn mãi có những ngày bình yên hạnh phúc bên những bữa cơm canh chua mẻ, cá kho tộ, chị rửa chén, anh giặt đồ… như bao tháng năm qua.

Chị cười như mếu. Anh ơi! Cái tội của đàn bà là không thoát được “miệng đời”. Tám năm qua đã đủ lắm rồi. Em yêu anh trăm lần, cảm ơn anh ngàn lần nhưng… người ta có còn cần hóng mát ở mái hiên khi căn nhà trên tầng cao vẫn thông thoáng gió?

Bạn học thời đại học đến chơi nhà sau gần mười năm ra trường. Cuộc trò chuyện đang vui chợt chùng xuống khi đột nhiên bạn hỏi: Bồ còn nhớ anh Văn, chồng nhỏ Thu không?

Làm sao lứa đàn em chúng tôi ngày ấy có thể quên được anh Văn. Ngày đó, trong khu nhà trọ của chúng tôi, anh Văn luôn là một đề tài thú vị. Anh cao to, đẹp trai, thông minh. Sự thông minh của anh được khẳng định bằng câu chuyện đồn thổi mà chúng tôi cũng chẳng kiểm chứng được, là anh đã ba lần bị đuổi học rồi ba lần vác lều chõng đi thi, lại đậu vào trường. Tuy nhiên, cái sự nổi tiếng của anh không phải là từ đó mà là từ việc chúng tôi chưa từng thấy một con ma men nào cỡ như anh. Ba lần bị đuổi học của anh nghe đâu cũng từ chuyện nhậu. Giờ nghe đến tên anh là tôi hình dung ngay một anh chàng thường xuyên đi đứng xiêu vẹo trên hành lang khu nhà trọ dài mấy chục mét, áo nhét nửa trong nửa ngoài, ánh mắt lờ đờ, vô hồn.

Ảnh minh họa.

Bạn kể: Hôm rồi tao gặp anh Văn đang ngồi xin ăn ở cổng chợ… Tôi ngạc nhiên ngẩn cả người, hỏi dồn: “Sao lại như thế? Còn nhỏ Thu đâu?” Nhỏ Thu là bạn học cùng năm với tôi, gần như là hoa khôi của khóa học. Không chỉ xinh đẹp, Thu còn khiến khối người phải ngước nhìn vì bố là giám đốc một công ty xuất nhập khẩu thủy sản lớn ở miền Tây. Nhập học chưa được ba tháng, cả khóa sửng sốt khi nghe Thu phải lòng anh Văn. Đó có lẽ là kiểu mẫu của một tình yêu lãng mạn trong tiểu thuyết: tiểu thư phải lòng anh chàng nhà nghèo.

Thật tình chúng tôi cũng chẳng hiểu nổi Thu yêu anh vào lúc nào, vì gần như anh say xỉn 24/24. Từ lúc quen Thu, thỉnh thoảng mới thấy anh tỉnh táo một chút; nhưng hình như rượu đã ngấm vào máu nên nhìn anh lúc nào cũng lờ đờ, ngây ngây, dại dại. Có lẽ Thu nghĩ đó chính là cái vẻ phiêu lãng của một… nghệ sĩ chăng? Đang sống tại nhà một người quen của ba mẹ, Thu dọn tới ở hẳn trong khu nhà trọ cùng với anh Văn.

Chuyện tình của Thu và anh Văn ngày đó không ai là không biết. Ba má Thu đã lên tận trường, tận nhà trọ làm dữ, bắt con gái phải rời xa con ma men. Nhưng tình yêu vốn là thế, càng cấm đoán thì người ta càng yêu nhau, càng có cảm tưởng mình đang có một điều gì đó lớn lao lắm phải bảo vệ. Thu yêu anh Văn vì những ảo tưởng anh là người tài năng cũng có, vì bị cấm cản cũng có và cả vì những van xin, thề thốt sẽ thay đổi của anh khi tỉnh táo. Nó cảm thấy nó là người duy nhất làm chỗ dựa cho anh trên cuộc đời này. Đôi khi dù phát điên với những cơn say triền miên của anh, vì hết lần này đến lần khác anh vét sạch tiền trong túi nó đi nhậu, nhưng rồi nó vẫn cứ bị níu lại bên anh.

Rồi Thu có thai. Cái thai buộc gia đình nó miễn cưỡng nhìn nhận anh sau một đám cưới nhỏ. Đứa con ra đời giúp anh thay đổi hẳn. Anh ngừng uống rượu, chấm dứt cảnh sống vật vờ để chăm sóc vợ con. Dù được bố mẹ chấp nhận, nhưng Thu biết rất rõ là không nên đưa chồng con về nhà cha mẹ mình. Nó cũng chưa thật sự tin tưởng vào sự thay đổi của chồng. Ngày đó, thỉnh thoảng thấy cảnh anh Văn bế con, nựng con, chở Thu đi siêu thị, chúng tôi đã vội mừng…

Bốn năm đại học cũng là bốn năm chúng tôi chứng kiến cuộc sống nheo nhóc, khổ sở của Thu sau đó. Vợ chồng Thu xung đột quanh năm vì chuyện nhậu của anh. Chúng tôi chỉ có thể giúp Thu bằng cách những khi anh Văn say thì bế thằng bé về phòng, cho nó ăn, chơi với nó và ru nó ngủ. Bố mẹ Thu không còn muốn nhìn tới vợ chồng con gái nữa. Họ cung cấp tiền cho Thu thông qua… tôi. Tôi luôn được nhờ cậy giữ tiền họ gửi, giả vờ cho Thu mượn những khi nó bị chồng vét sạch không còn một đồng mua sữa cho con. Lớp vỏ lãng mạn của một mối tình cứu rỗi rơi xuống, Thu đối mặt với sự thật phũ phàng của một người chồng nghiện ngập, bê tha, bạc nhược…

Giờ Thu ở đâu, khi anh Văn đã đi đến cái kết cục được báo trước mà nhỏ bạn vừa kể? Nghe đồn cuối cùng Thu cũng bỏ được anh sau những cố gắng vô vọng giúp anh bỏ rượu. Bố mẹ nó thực hiện một cuộc giải thoát ngoạn mục cuối cùng cho con gái của họ: cho Thu đi du học nước ngoài. Thằng bé được ông bà nuôi. Anh Văn tất nhiên bị đẩy ra đường. Chẳng còn ai bấu víu, anh tuột xuống tận đáy cuộc sống. Chẳng thiên thần nào có thể cứu được anh, nếu chính anh không có nghị lực và can đảm để cứu lấy mình.