Lý do con người luôn tìm kiếm các ngoại hành tinh

Lý do các nhà thiên văn không ngừng tìm kiếm các hành tinh bên ngoài Hệ Mặt Trời là gì?

Lý do con người luôn tìm kiếm các ngoại hành tinh

Từ năm 1995 - khi hành tinh đầu tiên quanh một ngôi sao dạng Mặt Trời được phát hiện - cho tới nay, đã có tất cả hơn 5.000 hành tinh như thế được xác nhận bởi các nhà thiên văn, và chắc chắn con số sẽ tăng lên rất nhanh trong những năm tiếp theo.

“Với đường kính khoảng 100.000 năm ánh sáng và chứa ít nhất 100 tỷ sao, thiên hà có ít nhất 50 tỷ hành tinh. Tìm kiếm và hiểu về các hành tinh bên ngoài Hệ Mặt Trời không chỉ để tìm điểm đến cho tương lai xa của nhân loại, mà còn là cách để hiểu hơn về chính cách chúng ta ra đời, những gì sẽ đợi hệ hành tinh của chúng ta trong tương lai. Việc tìm kiếm còn để hiểu biết hơn về vũ trụ và trả lời cho câu hỏi cuối cùng: Liệu chúng ta có đơn độc trong vũ trụ?”, ông Đặng Vũ Tuấn Sơn - Chủ tịch Hội Thiên văn học trẻ Việt Nam (VACA) chia sẻ tại sự kiện Những thế giới xa hơn Mây Oort diễn ra sáng 16/10. 

Ly do con nguoi luon tim kiem cac ngoai hanh tinh

(Ảnh minh họa: IAU) 

Tháng 12/2021, kính thiên văn không gian James Webb - chiếc kính thiên văn không gian lớn nhất, cũng là kính thiên văn hồng ngoại lớn nhất trong lịch sử - được phóng vào không gian. Nửa năm sau, ở nơi cách Trái Đất 1,5 triệu kilomet, nó bắt đầu gửi về cho các nhà khoa học những hình ảnh đầu tiên với độ sắc nét chưa từng có về vũ trụ. Một trong những mục tiêu quan trọng nhất của chiếc kính này là tìm kiếm và xác định đặc điểm của các ngoại hành tinh.

Tại sự kiện, đại diện VACA chia sẻ thông tin từ Hiệp hội Thiên văn Quốc tế (IAU) tổ chức cuộc thi đặt tên cho các ngoại hành tinh lần thứ ba. Cuộc thi với mục tiêu là tìm ra những tên gọi phù hợp và tôn vinh giá trị ngôn ngữ, văn hóa hoặc đặc điểm tự nhiên của các quốc gia khác nhau trên thế giới cho 20 ngoại hành tinh đầu tiên mà Webb đã quan sát được.

"Chưa từng có bất cứ tên một thiên thể nào được đặt tên chính thức theo những tên riêng hoặc danh từ trong tiếng Việt. Việc tham gia cuộc thi của IAU sẽ góp phần đưa cái tên đầu tiên bằng tiếng Việt lên bầu trời. 

VACA đang tổ chức việc chọn tên gọi chính thức cho một trong số 20 ngoại hành tinh đầu tiên mà James Webb đã phát hiện trong lượt quan sát đầu tiên của nó. Nhóm của VACA bao gồm các nhà nghiên cứu về vật lý, thiên văn, khoa học xã hội, chuyên gia ngôn ngữ, dịch giả, sinh viên các ngành tự nhiên, ... đã cùng lên kế hoạch tổ chức giới thiệu hoạt động tới cộng đồng và chọn ra những ứng viên tiềm năng để đề xuất với IAU", ông Tuấn Sơn chia sẻ.

Ba cái tên đang được VACA đề xuất là Saola, GiaoLong và BachMa. 

Nóng: NASA thông báo phát hiện 1.551 “siêu Trái Đất” sau 3 thập kỷ

Ngày 21/3/2022 đánh dấu cột mốc cực kỳ quan trọng trong hành trình khám phá không gian của loài người - với hơn 5.000 ngoại hành tinh được NASA xác nhận.

Nóng: NASA thông báo phát hiện 1.551 “siêu Trái Đất” sau 3 thập kỷ
Nong: NASA thong bao phat hien 1.551 “sieu Trai Dat” sau 3 thap ky
 Vào tháng 1/1992, lần đầu tiên con người có bằng chứng cụ thể về các hành tinh ngoài Hệ Mặt Trời (ngoại hành tinh). Và đến nay, sau 30 năm NASA đã đạt kỷ lục về số lượng ngoại hành tinh được tìm thấy. 

Xác định "dấu hiệu hấp dẫn" của sinh vật sống ngoài hành tinh

Nếu một hành tinh đá có dấu hiệu bền vững của mê-tan trong bầu khí quyển, đó phải là nơi sinh vật ngoài hành tinh ngự trị, các nhà khoa học Mỹ khẳng định.

Xác định "dấu hiệu hấp dẫn" của sinh vật sống ngoài hành tinh

Nghiên cứu mới, vừa đăng tải trên Proceedings of the National Academy of Science, khẳng định rằng nguồn mê-tan phi sinh học sẽ không bao giờ đủ để duy trì lượng mê-tan ổn định trong bầu khí quyển của một hành tinh đá như Trái Đất.

Để đi đến kết luận trên, nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi nhà vật lý thiên văn Maggie Thompson từ Đại học California ở Santa Cruz đã xem xét các nguồn mê-tan phi sinh học và đánh giá tiềm năng của chúng trong việc duy trì bầu khí quyển nhiều mê-tan: núi lửa, hệ thống thủy nhiệt, các đới hút chìm kiến tạo, các tác động của sao chổi và tiểu hành tinh...

Xac dinh

Các nguồn mê-tan phi sinh học - Ảnh: Elena Hartley

Theo SciTech Daily, kết quả cho thấy dù các hiện tượng tự nhiên có thể giải phóng tức thời một lượng mê-tan vừa đủ, nhưng mê-tan vốn quá dễ bị phá hủy bởi các hiện tượng quang hóa, nên sẽ không duy trì lâu.

Để có một bầu khí quyển giàu mê-tan, một hành tinh đá giống Trái Đất sẽ cần đến một nguồn cung ổn định và dồi dào hơn: hoạt động sống của sinh vật.

Ngoài ra, một bầu khí quyển của thế giới có sự sống sẽ có tỉ lệ mê-tan trong không khí nhiều hơn hẳn một bầu khí quyển vừa được bơm mê-tan từ những sự kiện phi sinh học. Bởi các sự kiện phi sinh học không chỉ tạo ra mê-tan, như núi lửa sẽ khiến không gian cùng lúc ngập đầy mê-tan lẫn carbon monoxide chết chóc.

Ở một thế giới có sự sống, tức đồng thời có oxy, carbon monoxide sẽ được giải quyết một phần bởi chính các sinh vật sống, một phần bị oxy hóa và trở thành carbon dioxide.

Do đó, các tác giả để xuất một bầu khí quyển ngoài hành tinh phù hợp với sự sống sẽ phải có mê-tan, và càng chắc chắn hơn nếu có dấu hiệu của carbon dioxide, mê-tan nhiều hơn carbon monoxide và dấu hiệu của nước.

Sở dĩ các nhà khoa học nhắm tới mê-tan để nghiên cứu vì đó sẽ là một dạng dấu hiệu sinh học mà Kính viễn vọng không gian James Webb (vừa được NASA phóng lên) có thể tìm thấy dễ dàng; trong khi nó sẽ khó lòng phát hiện dấu hiệu của oxy.

Do đó, mê-tan sẽ là chiếc "kim chỉ nam" hữu hiệu và đầy hấp dẫn cho các nhiệm vụ săn tìm sự sống ngoài hành tinh trong tương lai.

Dự kiến cuối năm nay, James Webb sẽ bắt đầu sứ mệnh quan sát bầu khí quyển của các thế giới giống Trái Đất để săn tìm sự sống ngoài hành tinh.

Kính viễn vọng James Webb đem lại hình ảnh ngoạn mục mới về vũ trụ

Một ủy ban quốc tế đã quyết định một trong những hình ảnh đầu tiên do James Webb cung cấp sẽ được công bố là Carina Nebula, cách Trái Đất khoảng 7.600 năm ánh sáng.

Kính viễn vọng James Webb đem lại hình ảnh ngoạn mục mới về vũ trụ

Kinh vien vong James Webb dem lai hinh anh ngoan muc moi ve vu tru

Ảnh minh họa. (nguồn: universetoday.com)

Kính viễn vọng không gian James Webb chuẩn bị tiết lộ những hình ảnh ngoạn mục mới của vũ trụ với độ sắc nét chưa từng thấy.

Đọc nhiều nhất

Tin mới