Cái chết của người da đen George Floyd, sau khi bị cảnh sát da trắng Derek Chauvin đè lên cổ trong hơn 8 phút, châm ngòi cho biểu tình nhiều tháng liền ở gần như toàn bộ nước Mỹ vào mùa hè năm 2020. Phong trào biểu tình dâng cao để phản đối tình trạng cảnh sát dùng vũ lực với người da đen, cũng như nạn phân biệt chủng tộc ở Mỹ.

Ngày 31/3, tại phiên xử, phía công tố gọi lên làm chứng nhân viên thu ngân tại cửa tiệm mà George Foyd đã vào mua thuốc lá, ngay trước khi bị giết chết bởi cảnh sát Derek Chauvin, là bên đang bị truy tố.

Nhân viên thu ngân này nói anh cảm thấy hối hận vì việc mua thuốc lá tại cửa tiệm lại trực tiếp dẫn đến việc George Floyd bị cảnh sát bắt giữ và giết chết, theo Guardian.

Poster có hình George Floyd bên ngoài hàng rào an ninh của phiên xử, ngày 31/3. Ảnh: AFP.

Cảm giác “tội lỗi” của nhân viên thu ngân

Người thu ngân, Christopher Martin, 19 tuổi, cho biết khi vào tiệm, Floyd dường như đang say chất kích thích, nhưng không có dấu hiệu đe dọa nào, mà “rất thân thiện, thích nói chuyện”.

Martin nói anh chú ý đến Floyd vì “thân hình anh ta rất to”, sau đó hai người có nói chuyện thêm về thể thao. Giọng nói của Floyd, 46 tuổi, có phần hơi khó khăn.

“Dường như anh ta đang say thuốc”, nhân viên thu ngân nói.

Một video được chiếu trước tòa, cho thấy Floyd ở trong tiệm. Có thể thấy Floyd đang đi quanh tiệm trong vài phút, có lúc bước đi lảo đảo, trước khi bước tới quầy của Martin và mua thuốc lá, rồi thanh toán bằng tờ tiền 20 USD.

Martin ngay lập tức đã nghi ngờ tờ tiền, vì màu tờ tiền trông lạ. Nhưng anh vẫn nhận tờ tiền, dù biết rằng có thể bị trừ lương.

“Tôi nghĩ George không thực sự biết đó là tiền giả, vì vậy tôi đang làm phúc cho anh ta”, Martin nói.

Nhưng sau đó Martin đổi ý, và cho quản lý xem tờ tiền. Quản lý bảo anh chạy theo Floyd và đưa Floyd trở lại tiệm.

Trong cả video, Floyd không có dấu hiệu đe dọa nào. Dù video không có tiếng, có thể thấy dường như Floyd đang nói đùa với các khách hàng khác.

Một video khác được chiếu trước tòa cho thấy sau đó, Martin và một nhân viên khác của tiệm ra gặp Floyd, lúc này đang ngồi trong xe. Họ bảo Floyd quay vào tiệm và nói chuyện với quản lý về tờ tiền giả.

Sau khi Floyd từ chối hai lần, cảnh sát được gọi đến. Martin quay vào tiếp tục làm.

Nhưng khi để ý thấy đám đông tụ tập trên phố, Martin lại ra ngoài.

“Tôi thấy mọi người hét lên. Tôi thấy Derek Chauvin đè đầu gối lên cổ Floyd”, Martin nói. “George (Floyd) bất động, còn Chauvin như đang cố giữ tư thế, tức đang đè đầu gối lên cổ Floyd”.

Cũng trong video, có đoạn Martin đứng xem vụ việc và tay ôm đầu. Bên công tố hỏi Martin đang nghĩ gì lúc đó.

“Không tin nổi, và cũng tội lỗi”, anh nói về suy nghĩ của mình lúc đó. “Nếu tôi cứ nhận tờ tiền giả, chuyện này đã không xảy ra”.

Anh cho biết đã nghỉ việc không lâu sau đó vì “cảm thấy không an toàn”.

Hình vẽ tay minh họa cho đoạn video được chiếu trước tòa, cho thấy cảnh George Floyd đang đếm tiền để trả cho tiệm. Ảnh: Reuters.

Cảnh sát ngăn y tế cứu chữa George Floyd

Một nhân chứng khác của bên công tố, Charles MacMillian, là người qua đường khi George Floyd đang bị đè lên cổ. Ông đã bật khóc khi một video được chiếu tại tòa cho thấy các câu trao đổi trực tiếp giữa ông và George Floyd.

Thấy George Floyd bị cảnh sát khống chế, ông MacMillian khẩn cầu với Floyd: “Dậy đi, vào xe cảnh sát đi. Anh không thắng nổi đâu”. Nhưng Floyd nói rằng anh không thể đứng dậy.

MacMillian chỉ có thể khẩn cầu Floyd hãy hợp tác với cảnh sát, vì cảm thấy sợ khi Floyd nói không thở được. “Tôi cố giúp anh ta”, ông MacMillian cho biết trong phần làm chứng không giấu nổi cảm xúc.

Trước đó, luật sư biện hộ chất vấn Genevieve Hansen, một lính cứu hỏa thành phố Minneapolis. Cô thấy vụ việc và đề nghị hỗ trợ y tế cho Floyd, nhưng bị cảnh sát ngăn lại.

Hansen nói cô đang không trong ca trực. Khi cầu xin với các cảnh sát về việc chữa trị cho George Floyd, cô không mang giấy tờ chứng minh mình là lính cứu hỏa của thành phố, có đủ trình độ về y tế.

Luật sư biện hộ chất vấn có phải Hansen đã “ngày càng to tiếng hơn, tức giận hơn” trong lúc cảnh sát đang khống chế Floyd. Luật sư biện hộ cũng chất vấn liệu Hansen có cho rằng đám đông đứng quanh cũng “tức giận, bực mình” hay không.

Phía biện hộ có thể đang muốn lập luận rằng các cảnh sát cảm thấy bị nguy hiểm giữa đám đông.

Nhưng Hansen phản biện rằng cô chỉ tức giận khi Floyd đã chết rồi. “Lúc đó không còn gì để nói nhẹ nhàng với họ nữa, vì họ vừa giết một mạng người rồi”, cô nói.

Về đám đông đứng quanh, Hansen phản bác lại câu hỏi của luật sư biện hộ: “Tôi không biết các anh đã bao giờ chứng kiến một con người bị giết chết hay chưa, nhưng làm sao mà không bất bình và tức giận cho được”.

Phía công tố đang cố dựng nên hình ảnh một nhóm cảnh sát, dẫn đầu là Derek Chauvin, đã thờ ơ trước sự nguy kịch về tính mạng của George Floyd cũng như sự đau đớn thể xác mà George Floyd chịu đựng trong hơn 8 phút. Phía công tố muốn lập luận rằng việc đè vào cổ Floyd không phải quyết định trong tích tắc vì cảnh sát gặp nguy hiểm.

Liên tiếp các nhân chứng của bên công tố đã kể rằng sự lo sợ và tức giận của đám đông chỉ nhằm cầu xin cảnh sát nhẹ tay với Floyd, chứ không có tác động đe dọa cảnh sát.

Các video cho thấy đám đông xung quanh la hét, yêu cầu Chauvin dừng đè lên cổ George Floyd. Nhưng các video không cho thấy có lời đe dọa nào nhắm đến cảnh sát.

Chauvin, 45 tuổi, đã phủ nhận các tội danh giết người. Phần bào chữa của Chauvin cố tập trung lập luận rằng việc dùng vũ lực là hợp lý vì Floyd đang bị ảnh hưởng bởi chất kích thích. Ngoài ra, luật sư biện hộ còn cố lập luận rằng chất kích thích là một nguyên nhân khiến Floyd tử vong.

Nhưng phía công tố phản bác lại, và chỉ ra rằng việc Floyd dùng chất kích thích không phải là nguyên nhân tử vong.

Phía công tố nói việc Floyd dùng chất kích thích không thể nào biện minh cho việc cảnh sát Derek Chauvin cứ tiếp tục đè lên cổ George Floyd trong thời gian dài, nhất là khi Floyd đã nói không thở được.