Kinh nghiệm xử lý vấn nạn tin giả trong hoạt động báo chí truyền thông

Ngày 3/11, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) tổ chức Hội thảo “Kinh nghiệm xử lý vấn nạn tin giả trong hoạt động báo chí và truyền thông”.

Phát biểu khai mạc, bà Phạm Thị Bích Hồng, Phó Trưởng ban Truyền thông và Phổ biến Kiến thức (VUSTA) cho biết, để bảo đảm thực hiện được tốt các vai trò, trách nhiệm, tôn chỉ mục đích của cơ quan báo chí, bên cạnh những thuận lợi, thành tựu đã đạt được trong nhiều năm qua, các cơ quan báo chí và người làm báo đang và sẽ phải đối diện với không ít thách thức về việc thu thập thông tin, kiểm chứng nguồn tin, kiểm soát thông tin trong thời đại bùng nổ thông tin và sự phát triển vượt bậc của mạng xã hội như hiện nay, nhất là vấn nạn tin giả, tin đồn thất thiệt, tin sai sự thật mà nhiều phương tiện truyền thông đã nêu lên trong thời gian gần đây.
Kinh nghiem xu ly van nan tin gia trong hoat dong bao chi truyen thong
 Bà Phạm Thị Bích Hồng, Phó Trưởng ban Truyền thông và Phổ biến Kiến thức phát biểu khai mạc.
Điều này không chỉ ảnh hưởng đến uy tín của cơ quan báo chí, cơ quan chủ quản báo chí mà còn ảnh hưởng nặng nề đến từng cá nhân, doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức. Thậm chí có thể gây tác động tiêu cực đến xã hội, nền kinh tế và cả một thể chế.
“Tại Hội thảo hôm nay, Ban tổ chức mong muốn các đại biểu thảo luận, chia sẻ về thực trạng vấn nạn tin giả, có những loại tin giả nào; nguyên nhân xuất hiện tin giả; tin giả có ảnh hưởng như thế nào trong hoạt động báo chí...Từ đó đưa ra những đề xuất, kiến nghị để xử lý vấn nạn tin giả” – bà Phạm Thị Bích Hồng nói.
Tham gia thảo luận, nhà báo Đặng Mạnh Hùng, Phó Tổng Biên tập Báo Tri thức và Cuộc sống cho rằng, trong giới báo chí truyền thông đã xuất hiện tình trạng “Đại dịch Fake News”. Tin giả trong báo chí rất hiếm nhưng với mạng xã hội và các nền tảng truyền thông thì tin giả thực sự đã “bùng nổ” khiến dư luận khuynh đảo, để lại hậu quả nhãn tiền.
Kinh nghiem xu ly van nan tin gia trong hoat dong bao chi truyen thong-Hinh-2
 Nhà báo Đặng Mạnh Hùng.
“Vì sao lại có tin giả?. Theo nghiên cứu Quốc tế, có 66% người lên mạng xã hội sẵn sàng là nạn nhân của tin giả. Việc tin giả xuất hiện là do một cá nhân, tổ chức nào đó thể hiện ý muốn chứng tỏ việc thạo tin, thông tin gì cũng biết, cũng nhanh và luôn cầm đèn chạy trước ô tô trong khi chưa có sự xác minh. Tin giả xuất hiện vì mục đích thương mại, kiếm tiền. Thậm chí, giờ đây tin giả đã là công cụ cho mục đích chính trị, chống phá” – nhà báo Đặng Mạnh Hùng nói và thừa nhận việc xử lý triệt để tin giả là không thể khi các nền tảng mạng xã hội vẫn đang phát triển, buộc chúng ta phải tìm cách chung sống cùng nhưng phải ứng xử thế nào cho hiệu quả nhất.
“Hiện nay chế tài xử phạt tin giả, tin sai sự thật chưa đủ sức răn đe. Cơ quan chức năng cần nghiên cứu và có hình thức xử lý mạnh tay hơn nữa đối với tin giả, không đúng sự thật. Báo chí cũng cần phải nâng cao nghiệp vụ trong việc kiểm chứng từ nhiều nguồn khác nhau, không chạy theo và dựa dẫm vào thông tin mạng xã hội; Giàng buộc trách nhiệm, đạo đức của người làm báo gắn với trách nhiệm thu thập thông tin; Độc giả cần phải tỉnh táo chọn lọc thông tin, tiếp nhận thông tin từ các cơ quan báo chí chính thống thay vì mạng xã hội không được kiểm chứng...” - Phó Tổng Biên tập Báo Tri thức và Cuộc sống nêu quan điểm.
Kinh nghiem xu ly van nan tin gia trong hoat dong bao chi truyen thong-Hinh-3
Ông Lê Công Lương. 
Ông Lê Công Lương, Phó Tổng Thư ký kiêm Chánh Văn phòng VUSTA cũng báo động: “Hiện tay tin giả đã lan sang cả yếu tố chính trị với mục đích triệt hạ. Thực tế, tin giả nhưng đã để lại hậu quả thật”.
Theo ông Lê Công Lương, để chống tin giả cần phải nâng cao đạo đức nghề nghiệp, trách nhiệm của đội ngũ nhà báo; Phát huy hơn nữa vai trò của các cơ quan báo chí vì đây là yêu cầu quan trọng trong việc sàng lọc thông tin, thẩm định và phản bác lại ti giả trên truyền thông xã hội.
Ngoài ra, các nhà chuyên môn, các nhà quản lý cũng cần phải nâng cao vai trò định hướng thông tin, nhận diện tin giả và có những biện pháp ứng phó, “thanh tẩy” tin giả.
Nói về “vắc xin đặc trị tin giả”, ông Nguyễn Văn Cảm, Phó Tổng Biên tập Tạp chí Khoa học Kỹ thuật Thú Y (Hội Thú y Việt Nam) cho biết, cần tăng cường hơn nữa công tác tuyên truyền pháp luật, phổ biến rộng rãi đến mọi người dân những văn bản quy phạm liên quan đến các hành vi tung tin giả; tác hại, hậu quả của việc phát tán tin giả, chia sẻ thông tin sai sự thật...Qua đó góp phần thay đổi nhận thức của cộng đồng trong sử dụng mạng xã hội.
Kinh nghiem xu ly van nan tin gia trong hoat dong bao chi truyen thong-Hinh-4
 Ông Nguyễn Văn Cảm, Phó Tổng Biên tập Tạp chí Khoa học Kỹ thuật Thú y.
“Nhà báo không chỉ đưa tin đúng mà còn có nghĩa vụ nhận diện, vạch trần và dập tắt kịp thời tin giả. Tăng nhanh lượng thông tin sạch, hạn chế tối đa cơ hội để các đối tượng lợi dụng sự kém hiểu biết, sự tò mò của người dân kích động, trục lợi” - ông Nguyễn Văn Cảm cho hay.
Nhà báo Lê Hồng, Ban Truyền thông và Phổ biến Kiến thức (VUSTA) đề cập đến vấn đề nhà báo sử dụng mạng xã hội và kỹ năng của người làm báo trong thời đại công nghệ số. Theo nhà báo Lê Hồng, nhà báo phải nhanh nhưng phải chính xác, kiên trì với nguyên tắc kiểm chứng, không phát tán và “chính thống hóa” tin đồn.
Kinh nghiem xu ly van nan tin gia trong hoat dong bao chi truyen thong-Hinh-5
 Nhà báo Lê Hồng.
“Báo chí hoàn toàn có thể sử dụng mạng xã hội như một công cụ để tiếp cận, tìm kiếm thông tin, lan truyền bài viết, tăng lượng độc giả nếu đó là những thông tin chính xác. Nhưng cùng với đó, báo chí cần phải thanh lọc, kiểm duyệt thông tin để đưa ra những nguồn tin chính xác, có tính định hướng thay vì chỉ là tin đồn trên mạng xã hội” – nhà báo Lê Hồng nêu ý kiến.
Kết luận Hội thảo, ông Nguyễn Quyết Chiến, Tổng Thư ký VUSTA đánh giá những ý kiến thảo luận, đóng góp trên của các đại biểu rất “nóng” và sát thực tế với hoạt động báo chí hiện nay, nhất là trong “cuộc chiến” chống tin giả, tin sai sự thật.
Kinh nghiem xu ly van nan tin gia trong hoat dong bao chi truyen thong-Hinh-6
 Tổng Thư ký VUSTA Nguyễn Quyết Chiến.
Ông Nguyễn Quyết Chiến cho rằng, bên cạnh tất cả kiến thức, kỹ năng nghề nghiệp, đạo đức thì việc xử lý tin giả của những người làm báo, quản lý báo chí hiện nay gặp khá nhiều khó khăn. Để xử lý việc loan tin giả, những người làm báo, truyền thông cần có thái độ kiên trì trong tác nghiệp, tìm bằng chứng, lý lẽ và tôn trọng công chúng. Đặc biệt, cần có những định hướng để công chúng trở thành bộ lọc lớn về thông tin thông qua việc nâng cao nhận thức và trình độ của công chúng.
“VUSTA sẽ đồng hành, hỗ trợ và tạo điều kiện để các cơ quan báo chí thuộc hệ thống VUSTA phát triển, chống lại các tin giả, tin sai sự thật bằng chính những thông tin chính thống, tin cậy và xác thực” – Tổng Thư ký VUSTA nói.
>>> Mời quý độc giả xem thêm video: Chủ tịch VUSTA Phan Xuân Dũng phát biểu, tiếp thu chỉ đạo của Thủ tướng và bế mạc Hội nghị

Video

Khẳng định bản lĩnh tiên phong của báo chí trong chống tham nhũng

Giải báo chí toàn quốc "Báo chí với công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí" lần thứ 2 tiếp tục khẳng định vai trò giám sát của Mặt trận Tổ quốc trong ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái.

Ngày 7/3, tại Hà Nội, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Trần Thanh Mẫn chủ trì họp rà soát tiến độ triển khai Giải Báo chí toàn quốc "Báo chí với công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí" lần thứ hai, năm 2018-2019.
Khang dinh ban linh tien phong cua bao chi trong chong tham nhung
Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn. (Ảnh: Nguyễn Dân/TTXVN) 
Tại Lễ tổng kết và trao Giải báo chí toàn quốc "Báo chí với công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí" lần thứ nhất vào ngày 2/1/2018, thay mặt Ban Chỉ đạo giải, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Trần Thanh Mẫn đã phát động Giải báo chí "Báo chí với công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí" lần thứ hai năm 2018-2019.
Qua thành công của lần thứ nhất, Giải báo chí toàn quốc "Báo chí với công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí" lần thứ hai tiếp tục khẳng định vai trò giám sát của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị-xã hội, nhân dân, báo chí và công luận trong đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái, "tự diễn biến," "tự chuyển hóa" trong cán bộ, đảng viên; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, cổ vũ, động viên các tầng lớp nhân dân tích cực phòng, chống tham nhũng, lãng phí.
Đồng thời, Giải biểu dương, cổ vũ những cách làm hay, những kinh nghiệm tốt, điển hình tiên tiến trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí và phản ánh việc tiếp tục hoàn thiện thể chế về quản lý kinh tế-xã hội để phòng, chống tham nhũng, lãng phí; nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác phát hiện, xử lý tham nhũng, lãng phí; mở rộng dân chủ, công khai, minh bạch.
Lễ tổng kết và trao Giải báo chí "Báo chí với công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí" lần thứ hai năm 2018-2019 sẽ được tổ chức vào tháng 8/2019. Đây sẽ là một trong những hoạt động ý nghĩa chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam lần thứ IX, nhiệm kỳ 2019-2024 diễn ra vào ngày 19/9.
Ghi nhận sự vào cuộc của Ban Tổ chức Giải, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Trần Thanh Mẫn cho rằng, thời gian tới, cần tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền để có nhiều hơn nữa những tác phẩm xuất sắc tham dự Giải.
Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốcViệt Nam Trần Thanh Mẫn đề nghị các cơ quan báo chí cần tiếp tục khẳng định bản lĩnh tiên phong trong đấu tranh phòng chống tham nhũng, lãng phí. Mỗi tác phẩm cần bám sát tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đặc biệt là Quy định số 124-QĐ/TW ngày 2/2/2018 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị-xã hội và nhân dân đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên và Chương trình hành động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thực hiện phòng, chống tham nhũng, lãng phí giai đoạn 2018-2020 để tập trung phản ánh sự vào cuộc kịp thời từ trung ương tới địa phương đối với công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí.
Các tác phẩm báo chí cần phản ánh vai trò tuyên truyền, vận động của Mặt trận Tổ quốccác cấp trong đấu tranh với biểu hiện "tự diễn biến," "tự chuyển hóa."
Bên cạnh đó, các cơ quan báo chí cần có những bài viết về những tấm gương điển hình, những cá nhân tiêu biểu trong việc phát hiện, đấu tranh với tham nhũng, lãng phí tại địa phương,” Chủ tịch ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốcViệt Nam Trần Thanh Mẫn lưu ý.
Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Trần Thanh Mẫn khẳng định Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sẽ có hình thức khen thưởng trực tiếp đối với những cơ quan báo có những bài viết xuất sắc, có kết quả cụ thể đấu tranh với hiện tượng tiêu cực, lãng phí đang diễn ra.
Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam mong muốn các cơ quan báo chí, với sứ mệnh của mình sẽ đồng hành cùng Mặt trận trong công tác tuyên truyền để góp phần tổ chức Giải báo chí toàn quốc "Báo chí với công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí" lần thứ hai thành công tốt đẹp.

Bộ trưởng TT&TT chúc Báo chí luôn giữ được tinh thần Cách mạng

Nhân dịp Báo chí Cách mạng Việt Nam tròn 95 năm (21/6/1925-21/6/2020), Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng gửi lời chúc mừng đến báo giới cả nước.

75 năm lập nước thì báo chí cách mạng 95 năm. Cách mạng thì đi trước tiên phong, khởi tạo và thúc đẩy cái mới. Xin chúc cho báo chí luôn giữ được tinh thần cách mạng này.

Hành trình phá án: Xác nữ giới mặc nội y, 2 tay bị trói dưới suối

Xác người phụ nữ được phát hiện trong tình trạng hai tay bị trói, tử thi chỉ mặc quần áo lót... Vụ án được ANTV dựng lại trong chương trình Hành trình phá án.

Hanh trinh pha an: Xac nu gioi mac noi y, 2 tay bi troi duoi suoi

Theo tài liệu điều tra, khoảng 10h30 ngày 5/4/2015, Phòng CSĐT tội phạm về TTXH (PC 45) Công an tỉnh Yên Bái nhận tin báo tại suối Khánh Hòa, thuộc thôn 8, xã Khánh Hòa người dân phát hiện một tử thi đang mắc vào đá ở giữa dòng chảy, trong tư thế nằm sấp, hai tay bị trói ra phía sau, tử thi chỉ mặc quần áo lót. 

Hanh trinh pha an: Xac nu gioi mac noi y, 2 tay bi troi duoi suoi-Hinh-2

Ngay khi nhận tin, được sự phân công, chỉ đạo của Ban giám đốc Công an tỉnh Yên Bái, Phòng PC 45 đã thành lập Hội đồng tiến hành khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi và cùng Công an huyện Lục Yên tiến hành các hoạt động điều tra, thu thập tài liệu, thông tin có liên quan đến vụ án. 

Đọc nhiều nhất

Tin mới