Thanh tra Chính phủ vừa thông báo kết luận thanh tra về việc chuyển đổi nhà đất công có vị trí đắc địa sang mục đích khác; kiểm tra, xử lý đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh tại một số dự án ở tỉnh Khánh Hòa. Trong đó có kết luận về chuyển mục đích sử dụng đất từ đất thương mại, dịch vụ thành đất ở không hình thành đơn vị ở tại một số dự án condotel.

Hàng loạt sai phạm

Theo kết luận thanh tra, dự án khu du lịch sinh thái và nghỉ dưỡng cao cấp Eurowindow Nha Trang thuộc khu du lịch Bắc bán đảo Cam Ranh do CTCP Đầu tư Du lịch Eurowindow Nha Trang làm chủ đầu tư. UBND tỉnh cấp giấy chứng nhận đầu tư lần đầu vào năm 2008 với diện tích thuê đất hơn 33,3 ha, đã chuyển mục đích gần 6 ha từ đất thương mại dịch vụ sang đất ở nông thôn không hình thành đơn vị ở.

 Qua thanh tra, Thanh tra Chính phủ kết luận UBND tỉnh Khánh Hòa cấp giấy chứng nhận đầu tư lần đầu năm 2008, điều chỉnh lần thứ nhất vào năm 2009 để thực hiện dự án trên diện tích đất chưa được vùng 4 Hải Quân bàn giao cho tỉnh. Điều này vi phạm pháp luật về đầu tư (Vùng 4 Hải Quân bàn giao cho tỉnh ngày 5/2/2020).

Theo giấy chứng nhận đầu tư lần đầu năm 2008, thời hạn thi công và hoàn thiện công trình đến hết ngày 20/10/2015, nhưng đến nay dự án vẫn chưa hoàn thành. 

Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng giao UBND tỉnh chỉ đạo chủ đầu tư khẩn trương thực hiện các khối lượng còn lại để đưa dự án vào hoạt động. Nếu vi phạm cam kết, tiếp tục chậm tiến độ, tỉnh phải xem xét, xử lý.

UBND tỉnh cũng cần xác định tiền sử dụng đất, chống thất thu ngân sách Nhà nước, trong đó có việc rà soát khi dự án đã được phê duyệt thay đổi quy hoạch xây dựng.

Dự án khu du lịch sinh thái và nghỉ dưỡng cao cấp Eurowindow Nha Trang.

Hay tại dự án Evason Ana Mandara Cam Ranh Resort & Spa (nay là Khu phức hợp Ana Mandara Cam Ranh) tại lô D6A Khu 3 thuộc Khu du lịch Bắc bán đảo Cam Ranh của Công ty Sovico Khánh Hoà, Thanh tra Chính phủ cho biết tiến độ thực hiện các thủ tục về xây dựng chậm. Tại thời điểm thanh tra dự án chưa được cấp giấy phép xây dựng, tiến độ thực hiện chung của dự án đã quá thời hạn ghi trong giấy chứng nhận đầu tư là 48 tháng.

Từ đó, Thanh tra Chính Phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo UBND Khánh Hoà yêu cầu chủ đầu tư cam kết tiến độ kiên quyết không để xảy ra tình trạng chậm tiến độ như trên, xác định lại tiền sử dụng đất chống thất thu ngân sách nhà nước.

 Một dự án khác do Khánh Hòa "giao đất ở không hình thành đơn vị ở" là Khu du lịch Sài Gòn - Cam Ranh, do CTCP Sài Gòn - Cam Ranh làm chủ đầu tư, cũng thuộc Khu du lịch Bắc bán đảo Cam Ranh. Dự án được cấp giấy chứng nhận đầu tư lần đầu vào năm 2009, diện tích thuê đất hơn 15 ha và giao đất ở không hình thành đơn vị ở hơn 4,6 ha.

Đến thời điểm này, dự án chưa hoàn thành. Thanh tra Chính phủ xác định UBND tỉnh Khánh Hòa giao đất, cho thuê đất thực hiện dự án khi không có kế hoạch sử dụng đất, cho phép chuyển chủ đầu tư dự án nhưng chưa xem xét tính toán nghĩa vụ tài chính từ đất đai khi chuyển nhượng dự án.

Dự án dự kiến hoàn thành vào tháng 7/2021, đến nay đã 6 năm trễ tiến độ. Thanh tra Chính phủ cho rằng vi phạm, sai sót trên thuộc về chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa và phó chủ tịch UBND tỉnh có liên quan; Thủ tưởng các sở ngành, Ban quản lý khu du lịch bắc bán đảo Cam Ranh và UBND huyện Cam Lâm.

Cơ quan thanh tra cũng kiến nghị kiểm tra dự án trong Khu du lịch Bắc bán đảo Cam Ranh và các dự án khác ven biển, gần đơn vị quốc phòng để lấy ý kiến Bộ Quốc phòng và các bộ, ngành liên quan theo quy định của Luật Đất đai.

Condotel cần phải có giải pháp đồng bộ 

Theo Thanh tra Chính phủ việc đầu tư, xây dựng loại hình biệt thự du lịch, biệt thự nghỉ dưỡng (condotel) đã mang lại một số hiệu quả như thu hút mạnh mẽ dòng vốn đầu tư, thúc đẩy về tăng tốc độ và qui mô phát triển du lịch, dịch vụ; góp phần giải quyết việc làm, tăng thu ngân sách địa phương..

Tuy nhiên, quá trình thực hiện đã phát sinh một số bất cập, vướng mắc, chủ yếu là do pháp luật hiện hành chưa có qui định về loại đất ở không hình thành đơn vị ở trong khu du lịch nên tiềm ẩn nguy cơ tranh chấp, khiếu kiện trên diện rộng về thời hạn sở hữu tài sản và quyền sử dụng đất đối với nhà đầu tư thứ cấp đã nhận chuyển nhượng; cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản và quyền sử dụng đất; thực hiện quyền cư trú....

Cơ quan thanh tra cho rằng, các vấn đề này liên quan đến nhiều lĩnh vực do các Luật khác nhau điều chỉnh như Luật Đất đai, Luật Đầu tư, Luật Qui hoạch, Luật Xây dựng, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Du lịch… nên cần thiết phải được nghiên cứu để có giải pháp đồng bộ.

Kiến nghị tạm dừng cấp phép dự án condotel.

Từ tình hình pháp lí và thực tiễn, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành trung ương và các địa phương xử lí tình trạng đầu tư, xây dựng và chuyển nhượng quyền sử dụng đất đối với đất ở không hình thành đơn vị ở (biệt thự du lịch, biệt thự nghỉ dưỡng và căn hộ condotel) tại Khánh Hòa và nhiều địa phương khác, theo hướng: khuyến khích thu hút đầu tư, phát triển du lịch, dịch vụ.

Đồng thời, không gây ách tắc dòng vốn đầu tư đã và đang phát triển mạnh; không gây xáo trộn đột biến ảnh hưởng đến thu hút đầu tư ở những địa phương đã thực hiện; hạn chế đến mức thấp nhất khả năng xảy ra rủi ro cho các nhà đầu tư; có giải pháp giải quyết đồng bộ mà trước hết là hoàn thiện hệ thống pháp luật hiện hành. Trước mắt, tạm dừng cấp phép dự án condotel cho đến khi hệ thống pháp luật được hoàn thiện theo các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Tiếp tục thực hiện việc hoàn thiện hệ thống pháp luật theo các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Giao Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, đề xuất với Thủ tướng Chính phủ giải quyết cụ thể vấn đề condotel trên toàn quốc.

Giao Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Bộ Quốc phòng và bộ ngành liên quan rà soát, kiến nghị sửa đổi Điều 13 của Nghị định số 43/2014/NĐCP theo hướng đảm bảo kết hợp phát triển kinh tế với công tác an ninh, quốc phòng đối với các dự án có sử dụng đất tại biển, đảo phù hợp với qui định của Luật Đất đai năm 2013.